Μεταρρύθμιση στο Ελληνικό Πανεπιστήμιο

Του Θέμη Λαζαρίδη, Greek University Reform Forum, Μεταρρύθμιση στο Ελληνικό Πανεπιστήμιο

"Δυστυχώς τα βήματα που κάνει η χώρα, ακόμα και στα πρόθυρα χρεοκοπίας, είναι υπερβολικά δειλά. Αυτή η μεταρρύθμιση ήταν από τα λίγα σωστά πράγματα που ήλπιζα ότι αυτή η κυβέρνηση θα μπορούσε να προωθήσει. Δεν περιμένω τίποτα πλέον απ’ αυτούς. Μόνο να πέσουν. Δεν έχω την υπομονή να περιμένω την επόμενη κυβέρνηση/υπουργό/μεταρρύθμιση. Λένε, η ελπίδα πεθαίνει τελευταία. Η δική μου κράτησε 5 χρόνια. Αρκετά ήταν, δεν θα φάω τη ζωή μου δίνοντας μια μάχη που δεν μπορεί να κερδηθεί. Διότι δεν φταίει μόνο το πανάχρηστο και διεφθαρμένο πολιτικό σύστημα. Φταίει και η κοινωνία, όλοι μας λίγο πολύ. Ας πάρουμε την πανεπιστημιακή κοινότητα. Η μεγάλη πλειοψηφία, ακόμα και μπροστά στη χρεοκοπία, προτάσσει το συμφέρον, τα προνόμια και το βόλεμά της αντί για το καλό της χώρας."

Η ενασχόλησή μου με τα ελληνικά κοινά ξεκίνησε πριν από 5 χρόνια με συλλογή υπογραφών υπέρ της σχεδιαζόμενης τότε μεταρρύθμισης. Το μπλογκ αυτό ξεκίνησε λίγο αργότερα το Μάρτιο του 2006. Από τότε δημοσιεύτηκαν 1050 άρθρα και 68500 σχόλια. Ακολούθησε το «προσχέδιο για ριζική μεταρρύθμιση», το βιβλίο που εκδόθηκε το 2008, οι τρεις βιβλιοπαρουσιάσεις σε Αθήνα, Ιωάννινα, και Θεσσαλονίκη, ένα άρθρο στο Scientometrics, μια αγωγή (πάλι καλά που ήταν μόνο μία), και μια δεύτερη συλλογή υπογραφών πρόσφατα. Όλο αυτό το διάστημα είχα το σκεπτικό ότι η αλλαγή είναι δύσκολη αλλά όχι ανέφικτη.

Χρειάζεται οργάνωση και συντονισμός, συστηματική έκθεση των κακώς κειμένων, σκεφτόμουν, και σιγά σιγά θα αρχίσουν τα πράγματα να διορθώνονται.

Πρόσφατα είδαμε κάποια θετικά βήματα. Ήρθε μια νέα κυβέρνηση, έφερε κάποιες νέες ιδέες, κάποιες νέες συμπεριφορές, έδειξε να ακούει, και είπα ότι κάτι μπορεί να γίνει. Ανακοινώθηκε ένα πλαίσιο μεταρρύθμισης που φαινόταν αρκετά ρηξικέλευθο. Με μεγάλο κόπο προσπάθησα να συγκεντρώσω υπογραφές για να στηριχθεί η μεταρρύθμιση και να κινηθεί σε μια σωστή κατεύθυνση. Η προσπάθεια ευοδώθηκε, οι υπογραφές συγκεντρώθηκαν, και το κείμενο εστάλη σε όλες τις μεγάλες εφημερίδες. Καμία δεν το δημοσίευσε! Διότι ο Τύπος είναι φυσικά και αυτός μέρος του προβλήματος της χώρας. Λέγεται συχνά ότι είναι δέσμιοι συμφερόντων και σκοπιμοτήτων αλλά πάντα ήθελα να τους δώσω το benefit of the doubt. Όταν όμως αγνοούν παντελώς μια επιστολή υπογεγραμμένη από 110 πρόσωπα, μερικά πολύ γνωστά στο χώρο, και αντιθέτως δημοσιεύουν κείμενα μεμονωμένων ανθρώπων που όχι μόνο είναι εντελώς άγνωστοι αλλά ούτε και ιδιαίτερα διακεκριμένοι, τότε είναι σαφές ότι η πληροφόρηση που παρέχουν είναι κατευθυνόμενη. Ακόμα και άνθρωποι που θεωρούσαμε συμμάχους φαίνεται να είναι πουλημένοι στη διαπλοκή (δείτε την περίπτωση Regis. Ουδέποτε απάντησε ή διόρθωσε ο κ. Μανδραβέλης, που κατά τ΄άλλα κόπτεται για τον εκσυγχρονισμό της ελληνικής κοινωνίας και την αναβάθμιση της εκπαίδευσης.)

Το τελειωτικό χτύπημα ήταν η σημερινή συνέντευξη της Υπουργού στην Καθημερινή (εδώ), στην οποία επιβεβαιώνει τις διαρροές της προηγούμενης περιόδου και εξηγεί ότι όχι μόνο η πλειοψηφία στα Συμβούλια Διοίκησης θα είναι εκλεγμένα εσωτερικά μέλη αλλά και οι εξωτερικοί θα επιλέγονται από τους εσωτερικούς. Άλλαξε δηλαδή ο Μανωλιός κι έβαλε τα ρούχα αλλιώς. Μου το είχε πει ένας συνάδελφος: «Μόνο λίγες από τις αλλαγές είναι προς τη σωστή κατεύθυνση. Αυτές θα δεις ότι στο τέλος θα τις πάρουν πίσω – και θα μείνουν οι υπόλοιπες». Και αυτό έγινε. Θα προκύψει μια ψευτομεταρρύθμιση σαν της Γιαννάκου που δεν θα έχει κανένα απολύτως αποτέλεσμα. Το ανακάτεμα στην τριτοβάθμια εκπαίδευση επομένως θα συνοδεύσει το αντίστοιχο στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια με τις μπούρδες περί «νέου σχολείου». Γενικότερα αυτή η συνέντευξη δείχνει ότι η υπουργός είναι όχι μόνο πανάσχετη αλλά και ανεπίδεκτη μαθήσεως. Φυσικά, κακώς περιμέναμε περισσότερα από ανθρώπους του κομματικού σωλήνα που δεν δούλεψαν ποτέ στη ζωή τους. Το μόνο που ξέρουν αυτοί οι άνθρωποι είναι να κλέβουν ιδέες από δω κι από κει και να τις διαστρεβλώνουν.

Δυστυχώς τα βήματα που κάνει η χώρα, ακόμα και στα πρόθυρα χρεοκοπίας, είναι υπερβολικά δειλά. Αυτή η μεταρρύθμιση ήταν από τα λίγα σωστά πράγματα που ήλπιζα ότι αυτή η κυβέρνηση θα μπορούσε να προωθήσει. Δεν περιμένω τίποτα πλέον απ’ αυτούς. Μόνο να πέσουν. Δεν έχω την υπομονή να περιμένω την επόμενη κυβέρνηση/υπουργό/μεταρρύθμιση. Λένε, η ελπίδα πεθαίνει τελευταία. Η δική μου κράτησε 5 χρόνια. Αρκετά ήταν, δεν θα φάω τη ζωή μου δίνοντας μια μάχη που δεν μπορεί να κερδηθεί. Διότι δεν φταίει μόνο το πανάχρηστο και διεφθαρμένο πολιτικό σύστημα. Φταίει και η κοινωνία, όλοι μας λίγο πολύ. Ας πάρουμε την πανεπιστημιακή κοινότητα. Η μεγάλη πλειοψηφία, ακόμα και μπροστά στη χρεοκοπία, προτάσσει το συμφέρον, τα προνόμια και το βόλεμά της αντί για το καλό της χώρας. Δέχεται να διοικείται από γελοίους όπως ο Μυλόπουλος ή ο Πελεγρίνης. Ας τους χαίρεται.

Μετά από 5 χρόνια ακτιβισμού θεωρώ ότι έκανα το χρέος μου για την πατρίδα μου. Είναι καιρός να αφιερώσω το χρόνο μου σε πιο παραγωγικές κατευθύνσεις. Το όραμα μιας Ελλάδας ευνομούμενης, δίκαιης, αξιοκρατικής και παραγωγικής δεν μου φαίνεται εφικτό στο προβλέψιμο μέλλον. Δεν υπάρχει η κρίσιμη μάζα ανθρώπων. Τα συμφέροντα είναι πολύ ισχυρά. Πριν από μερικούς μήνες αναζήτησα νέο διαχειριστή. Κανείς δεν προσφέρθηκε, άρα το μπλογκ κλείνει. Θα παραμείνει online αλλά δεν θα ανεβαίνουν νέα ποστ ή σχόλια. Ξέρω ότι θα λείψει σε μερικές δεκάδες ή εκατοντάδες ανθρώπους που έβρισκαν εδώ καταφύγιο. Φίλοι, λυπάμαι ειλικρινά που σας εγκαταλείπω. I have to cut my losses. Κανονίστε την πορεία σας. Ίσως η φυγή από τη χώρα είναι μια λύση. Αφήστε τους άχρηστους και τα λαμόγια να πνιγούν στα σκατά τους (ά ρε Κ πόσο δίκιο είχες…).