Η έκδοση των στατιστικών στοιχείων των πανελληνίων εξετάσεων εισαγωγής σε ΑΕΙ και ΤΕΙ φανέρωσε κάτι ήδη γνωστό στη σχολική κοινότητα, αλλά και τελείως φυσιολογικό. Το 37,09% των γραπτών βαθμολογήθηκε κάτω από 10. Δεν είναι ούτε κακό, ούτε καλό είναι η πραγματικότητα. Τα παιδιά που έχουν ικανότητες, έχουν διάθεση, υποστηρίζονται από το σπίτι τους οικονομικά και ψυχολογικά και δουλεύουν σκληρά, γράφουν καλά και εισάγονται στις λεγόμενες καλές σχολές. Το αντίθετο συμβαίνει για όσα παιδιά δεν συνδυάζουν όπως πρέπει τους 4 παράγοντες που ανέφερα. Αυτό συνέβαινε πάντα. Αν ρωτάτε αν η επίδοση αυτή φωτογραφίζει την κατάσταση της παιδείας μας θα απαντούσα πως, εν μέρει ναι, χωρίς αυτό να είναι απόλυτο. Για να αντιληφθούμε τα αδιέξοδα της μέσης εκπαίδευσης δεν είναι ανάγκη να ανατρέξουμε στους βαθμούς. Ακόμα και οι καλοί βαθμοί αντιστοιχούν σε μια τυποποιημένη παιδεία, άρα και εξέταση, που αποθεώνει την τεχνική και εν μέρει την αποστήθιση. Αυτό και βέβαια, δεν μειώνει την αξία του 15,5% των γραπτών που βαθμολογήθηκαν με άριστα. Τι νόημα έχει να λέμε κουβέντες καφενείου, δηλαδή ότι τα παιδιά σήμερα δεν διαβάζουν, ή δεν αγαπούν τη γνώση. Άλλα την αγαπούν και άλλα όχι, άλλα προσπαθούν και άλλα όχι, άλλα έχουν τις υποκειμενικές και αντικειμενικές δυνατότητες και άλλα όχι. Τα παιδιά των ανθρώπων δεν είναι όλα ίσα.
Το ζήτημα είναι αν η επίδοσή τους οδηγεί κάπου. Οι περιζήτητες σχολές τους δίνουν την ευκαιρία να κάνουν σπουδές σοβαρού επιπέδου, μεταπτυχιακά στο εξωτερικό και να διεκδικήσουν μια θέση, πάντα στα πλαίσια του διεθνούς καταμερισμού της εργασίας. Ο πληθωρισμός επιστημόνων στην Ελλάδα, όπως γιατρών, μηχανικών, εκπαιδευτικών κλπ, αυξάνει την ανεργία και ρίχνει τους μισθούς, αλλά και πάλι η θέση των πτυχιούχων είναι καλύτερη από αυτή των αποφοίτων λυκείου, λόγω της οικονομίας μικρής κλίμακας που υπάρχει στην Ελλάδα ( βλέπε δικό μου post «νοικοκυραίοι, ραντιέρηδες, καιροσκόποι» του Α. Δοξιάδη).
Το μεγαλύτερο όμως μέρος των επιτυχόντων συνωστίζεται σε σχολές δεύτερης κατηγορίας όπως είναι κάποιες σχολές των ΑΕΙ και οι περισσότερες των ΤΕΙ. Γι’ αυτούς, συχνά, οι κόποι των σπουδών τους πάνε χαράμι. Δύσκολα θα βρουν δουλειά σχετική με το πτυχίο τους και σπάνια η δουλειά αυτή θα έχει ένα καλό μισθό. Η ταξικότητα της εκπαίδευσης είναι βέβαια παρούσα. Τα παιδιά που φοιτούν στις δεύτερες σχολές ανήκουν κυρίως στα φτωχότερα στρώματα της κοινωνίας. Συνεπώς οι ευκαιρίες να αλλάξουν κατηγορία μέσω των σπουδών τους είναι λίγες.
Αυτά ακριβώς τα φτωχά στρώματα στοχεύει το μέτρο της κατάργησης της βάσης του 10. Η εξουσία κλείνει το μάτι ακόμα και στους τελείως αδιάφορους ή ανήμπορους, τους ανοίγει την πόρτα «ανώτατων σχολών» αλλά ταυτόχρονα, και εδώ είναι το ανήθικο, τους κλείνει την πόρτα μιας εξειδικευμένης επαγγελματικής σταδιοδρομίας.
Οι σχολές β΄ διαλογής, απλωμένες σε όλη την Ελλάδα, που υποδέχονται μαθητές με μέσο όρο κάτω, ή πολύ κάτω, από 10 είναι προφανώς αδύνατο να λειτουργήσουν. Χωρίς χρήματα, χωρίς σοβαρό μόνιμο διδακτικό προσωπικό, χωρίς υποδομές αλλά και χωρίς σοβαρούς φοιτητές γρήγορα απαξιώθηκαν. Οι επιτυχόντες θα πάνε και θα γραφτούν, θα έχουν την ψευδαίσθηση ότι είναι φοιτητές, αλλά γρήγορα θα τις εγκαταλείψουν. Αλλά και όσοι μείνουν να πάρουν πτυχίο από τη σχολή Ιχθυοκαλλιέργειας Μεσολογγίου ή Ανθοκομίας Καλαμάτας γρήγορα θα καταλάβουν ότι έχασαν τον καιρό τους, αν με το πτυχίο αυτό θέλουν δουλειά ανάλογα αμειβόμενη. Η ελληνική οικονομία δεν έχει θέσεις εργασίας για αυτά τα πτυχία. Στα άνθη σταδιοδρομούν μετανάστες από το Πακιστάν. Στην Ολλανδία βέβαια είναι αλλιώς.
Άρα, μια ανώτατη εκπαίδευση με ειδικότητες αναντίστοιχες με την παράδοση, τις δυνατότητες και την οικονομική διάρθρωση της χώρας είναι μια εκπαίδευση μαϊμού και κάνει κακό στα κατώτερα στρώματα που σπουδάζουν για να βρουν στον ήλιο καλύτερη μοίρα και όχι από χόμπυ.
Η ελληνική κοινωνία όμως έχει αντιληφθεί το παιχνίδι και δεν μασάει πλέον. Τα παιδιά των κακών επιδόσεων, εγκαταλείπουν ουσιαστικά τις «σχολές» και αναζητούν την τύχη τους, είτε στην αγορά εργασίας, είτε σε δημόσια και ιδιωτικά ΙΕΚ. Και εδώ είναι ο κόμπος.
Αν η εξουσία ήθελε να βοηθήσει αυτήν την μεγάλη κατηγορία νέων θα προσπαθούσε να αλλάξει όλη τη δομή της εκπαίδευσης και να μειώσει, στο μέτρο του δυνατού, το ταξικό κριτήριο επίδοσης και προόδου. Να δώσει σε όλους περισσότερες ευκαιρίες. Αλλά και με το υπάρχον καθεστώς, αντί να καταφεύγει σε κόλπα, θα μπορούσε να κάνει κάτι ουσιαστικό.
Τι θα μπορούσε να κάνει;
Θα μπορούσε να δώσει στα παιδιά αυτά τη δυνατότητα να αποκτήσουν πρακτικές γνώσεις και δεξιότητες αντίστοιχες με την αγορά εργασίας, χωρίς δήθεν πτυχία ανώτατων σχολών;
Και βέβαια θα μπορούσε σχετικά εύκολα και με χρήματα λιγότερα από αυτά που σκορπάει για να συντηρεί τα περισσότερα ΤΕΙ.
Θα καταργούσε τα άθλια διάσπαρτα ΤΕΙ και θα διοχέτευε τους πόρους και τα προγράμματα σε σοβαρές δημόσιες ολοκληρωμένες σχολές μεταλυκειακής επαγγελματικής εκπαίδευσης, είτε στον τεχνολογικό τομέα, είτε σε αυτόν των υπηρεσιών.
Θα έφτιαχνε ενιαία προγράμματα σπουδών, άμεσα συνδεδεμένα με την παραγωγή. Εκπαίδευση πραγματική, σε ότι δουλεύεται και ζητείται αυτήν τη στιγμή στην αγορά και όχι πριν 20 χρόνια.
Θα καταργούσε, σχεδόν τελείως, το δικαίωμα των απουσιών.
Θα επιδοτούσε τους σπουδαστές αλλά και τις εταιρείες που τους προσλαμβάνουν για πρακτική.
Ταυτόχρονα, όπως κάνει η Δανία, θα συνέδεε άμεσα τη λειτουργία της κάθε σχολής με την αγορά εργασίας. Ένα χρόνο φοίτηση, ένα χρόνο δουλειά και ξανά σχολή και ξανά δουλειά, με ενδιάμεσες αυστηρές εξετάσεις και τέλος απόκτηση πτυχίου που αντανακλά πραγματικές γνώσεις και όχι μαϊμού πτυχία με αντιγραφή και συναλλαγή κάθε είδους.
Θα καταργούσε τα ΕΠΑΛ, στη σημερινή ανούσια και άχρηστη μορφή τους, ή θα τα συνέδεε άμεσα με αυτές τις σχολές.
Με τις επιλογές αυτές θα έδινε ευκαιρία σε όσους θέλουν να αποκτήσουν δυνατότητες και πιστοποίηση και να βγουν στην αγορά εργασίας με φόντα. Με αυτόν τον τρόπο θα έκανε φιλολαϊκή πολιτική και όχι λαϊκίστικη δημαγωγία.
Φυσικά και εδώ η λαϊκίστικη αριστερά έχει λόγο. Να καταργηθεί η βάση του δέκα, να ανοίξουν όλες οι σχολές, να καταργηθούν οι εξετάσεις κάθε είδους, να γίνουν και άλλα ΑΕΙ και ΤΕΙ, να σπουδάζουν όλοι, αλλά τι και πως και γιατί, δεν μας το λέει. Κοινώς να απλωθεί ακόμα περισσότερο η απάτη και η ψευδαίσθηση των «σπουδών». Τουλάχιστον στα χρόνια της μεταπολίτευσης, η Αριστερά ζητούσε επίμονα να συνδεθεί η παιδεία με την παραγωγή. Τώρα ένα μέρος της, το πιο αντιδραστικό και σκοταδιστικό, ζητάει να εξευτελιστεί ακόμα περισσότερο. Ανάμεσα στην φιλελεύθερη εξουσία και στην αμετροέπεια της επαναστατικής δημαγωγίας, η σκεπτόμενη και δημοκρατική αριστερά έχει τον πρώτο λόγο, αρκεί να τον αρθρώσει πειστικά.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου