ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, Κύριο άρθρο, τα βασικά σημεία του κειμένου για τη διαβούλευση και ρεπορτάζ για τη σύνοδο των πρυτάνεων

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, Κύριο άρθρο, τα βασικά σημεία του κειμένου για τη διαβούλευση και ρεπορτάζ για τη σύνοδο των πρυτάνεων,25.10.10

Η ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ των αλλαγών στην ανώτατη εκπαίδευση είναι πανθομολογούμενη. Και έχουν συμφωνήσει σ' αυτήν, κατά καιρούς, οι εκπρόσωποι της πολιτείας και των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων. Φαίνεται, όμως, ότι η συμφωνία ήταν στα γενικά. Και όταν φτάνει η ώρα της εξειδίκευσης, οι διαφωνίες είναι δεδομένες. Σε τέτοιο βαθμό, που να οδηγήσουν σε σύγκρουση και αναταραχή στις σχολές; Αυτό θα εξαρτηθεί από τη διάθεση και την ικανότητα των δύο πλευρών να οδηγηθούν σε συνεννόηση. Πάντως, οι πρώτες διαφωνίες φαίνονται αγεφύρωτες, μετά την παρουσίαση των κυβερνητικών προτάσεων στη Σύνοδο των πρυτάνεων, οι οποίοι τις απέρριψαν εξαρχής, προβάλλοντας τη βασική ένσταση της αντισυνταγματικότητας. Η κατάσταση στην ανώτατη εκπαίδευση είναι προβληματική.
Χωρίς να λείπουν οι τιμητικές εξαιρέσεις, τα ελληνικά πανεπιστήμια δεν μπορούν σήμερα να διεκδικήσουν αξιόλογες θέσεις στον ευρωπαϊκό -και παγκόσμιο- χάρτη της εκπαίδευσης. Πολλές σχολές, αμφίβολης χρησιμότητας, έχουν διασπαρεί ανά την Ελλάδα. Τα κριτήρια ίδρυσής τους δεν ήταν ακαδημαϊκά, αλλά πελατειακά.

Η ΔΙΟΙΚΗΣΗ των ιδρυμάτων στηρίζεται σε νόμο της δεκαετίας του '80. Και σχεδόν όλες οι πλευρές έχουν παραδεχτεί ότι, μέσα σ' αυτές τις σχεδόν τρεις δεκαετίες, κυριάρχησαν η αδιαφάνεια και η συναλλαγή στην ανάδειξη των οργάνων τους. Συναλλαγή μεταξύ καθηγητών και φοιτητών -ακριβέστερα των φοιτητικών παρατάξεων.

ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ αναξιοκρατίας, συναλλαγής, διαφθοράς και οικογενειοκρατίας έχουν καταγγελθεί, κατά καιρούς, στην εκλογή των καθηγητών, οι οποίοι, σε ορισμένες σχολές, αποτελούν κλειστές κάστες. Η δυσκολία ανάδειξης νέων επιστημόνων -και δη όσων προέρχονται από ιδρύματα του εξωτερικού- είναι δεδομένη. Η αξιολόγηση αποτελεί είδος εν ανεπαρκεία.

ΣΤΗΡΙΖΟΜΕΝΗ σε όλα αυτά η υπουργός Παιδείας παρουσίασε ένα «προχωρημένο» σχέδιο αλλαγών, το οποίο, όμως, προκάλεσε την αντίδραση του συνόλου της ακαδημαϊκής κοινότητας. Την αντίδραση αυτή προκαλεί κυρίως η πρόβλεψη του κυβερνητικού σχεδίου να μπορούν να εκλέγονται πρυτάνεις και πρόεδροι των ΤΕΙ πρόσωπα έξω από την πανεπιστημιακή κοινότητα, ακόμα και αλλοδαποί. Θεωρώντας ορισμένες από τις προτεινόμενες ρυθμίσεις αντισυνταγματικές, η Σύνοδος των πρυτάνεων αρνείται να δεχτεί ως βάση διαλόγου το κείμενο που παρουσίασε η υπουργός.

ΟΜΩΣ, ο χώρος της παιδείας είναι ο κατ' εξοχήν χώρος του διαλόγου και της συνεννόησης. Βεβαίως, η κυβέρνηση έχει την ευθύνη να νομοθετήσει. Ωστόσο, το προνόμιο αυτό, ειδικά όταν ασκείται για ζητήματα της παιδείας, δεν πρέπει να οδηγεί σε συγκρούσεις και αδιέξοδα. Δεν αρκεί η προβολή καλών προθέσεων. Η υπουργός καλείται να πείσει την ακαδημαϊκή κοινότητα ότι οι αλλαγές που προτείνει δεν αποσκοπούν στην υποβάθμιση των λειτουργών της. Και εκείνοι, από την πλευρά τους, να δώσουν τη μάχη για την αναβάθμιση του δημόσιου πανεπιστημίου και όχι για την υπεράσπιση στενών συντεχνιακών κεκτημένων.

Η ΣΥΝΕΝΝΟΗΣΗ και όχι οι άγονες συγκρούσεις πρέπει να είναι πρώτο μέλημα όλων.