Από το protagon,gr
Μια από τις πολλές κραυγές αγωνίας που ακούγονται στη μεταμνημονιακή ζωή μας, είναι κι αυτή των νέων επιστημόνων που δηλώνουν ότι προτίθενται να ξενιτευτούν επειδή η αγορά εργασίας που έχει να κάνει με το αντικείμενο σπουδών τους στην Ελλάδα, απλά δεν υπάρχει πια. Και μπορεί, επειδή το θέμα έχει να κάνει με τη νεολαία να είναι πρόσφορο για λαϊκισμούς, μια προσεκτικότερη όμως ματιά θα μας δείξει κατάμουτρα την κοινωνική παρακμή και την εργασιακή αφασία που τόσο φανατικά καλλιεργούμε τα τελευταία 30 χρόνια.
Η ανεργία των επιστημόνων είναι ένα φαινόμενο που σε κάποιους κλάδους άρχισε να είναι έντονη από τις αρχές του '80. Υπήρχαν μάλιστα και τα σχετικά ανέκδοτα. Τα μετακατοχικά σύνδρομα των νεοελλήνων σε συνδυασμό με την πρωτόγνωρη οικονομική ανάπτυξη μετά το 60, οδήγησαν το θέμα «πανεπιστημιακών σπουδών» σε κυρίαρχο παράγοντα κοινωνικής καταξίωσης. Το κράτος, αυτό το κράτος που διαχρονικά δείχνει ότι μισεί την παιδεία, στηρίχθηκε στα σημεία των καιρών και έδωσε στο λαό ό,τι ζητούσε. Οι πανεπιστημιακές σχολές πολλαπλασιάστηκαν, τα ΚΑΤΕΕ έγιναν ΤΕΙ και ξεφύτρωσαν σα μανιτάρια σε κάθε γωνιά της ελληνικής επαρχίας, τα σύνορα χαλάρωσαν και έτσι χιλιάδες νέοι πήγαν για σπουδές στο εξωτερικό. Και επειδή η πρόσβαση στις σπουδές ήταν πια πολύ πιο εύκολη, αναπτύχθηκαν και οι κάθε λογής μεταπτυχιακές σπουδές. Ο καιρός περνούσε, το μεγάλο ποσοστό της νεολαίας σπούδαζε ή «σπούδαζε» τα ποσοστά ανεργίας των νέων ήταν σε πολύ μικρά νούμερα,οι κάθε λογής φοιτητές για τις στατιστικές θεωρούνται απασχολούμενοι και όλοι, ή περίπου όλοι, ήταν ευχαριστημένοι.
Η ανεργία των επιστημόνων είναι ένα φαινόμενο που σε κάποιους κλάδους άρχισε να είναι έντονη από τις αρχές του '80. Υπήρχαν μάλιστα και τα σχετικά ανέκδοτα. Τα μετακατοχικά σύνδρομα των νεοελλήνων σε συνδυασμό με την πρωτόγνωρη οικονομική ανάπτυξη μετά το 60, οδήγησαν το θέμα «πανεπιστημιακών σπουδών» σε κυρίαρχο παράγοντα κοινωνικής καταξίωσης. Το κράτος, αυτό το κράτος που διαχρονικά δείχνει ότι μισεί την παιδεία, στηρίχθηκε στα σημεία των καιρών και έδωσε στο λαό ό,τι ζητούσε. Οι πανεπιστημιακές σχολές πολλαπλασιάστηκαν, τα ΚΑΤΕΕ έγιναν ΤΕΙ και ξεφύτρωσαν σα μανιτάρια σε κάθε γωνιά της ελληνικής επαρχίας, τα σύνορα χαλάρωσαν και έτσι χιλιάδες νέοι πήγαν για σπουδές στο εξωτερικό. Και επειδή η πρόσβαση στις σπουδές ήταν πια πολύ πιο εύκολη, αναπτύχθηκαν και οι κάθε λογής μεταπτυχιακές σπουδές. Ο καιρός περνούσε, το μεγάλο ποσοστό της νεολαίας σπούδαζε ή «σπούδαζε» τα ποσοστά ανεργίας των νέων ήταν σε πολύ μικρά νούμερα,οι κάθε λογής φοιτητές για τις στατιστικές θεωρούνται απασχολούμενοι και όλοι, ή περίπου όλοι, ήταν ευχαριστημένοι.
Στους ελάχιστους διαμαρτυρόμενους για την παντελώς εκτός λογικής αγοράς ποσοτική ανάπτυξη πανεπιστημιακών σχολών αλλά και τη σταθερά ποιοτική υποβάθμισή τους, η απάντηση ήταν ότι η απόκτηση γνώσης είναι ένα κοινωνικό αγαθό και σε καμιά περίπτωση δεν ταυτίζεται με την επαγγελματική εξασφάλιση. Όσοι πραγματικά λειτούργησαν σύμφωνα με την παραπάνω θεωρία, ούτε είχαν ούτε έχουν δεδηλωμένο τουλάχιστον πρόβλημα, με την έννοια ότι το επαγγελματικό συνειδητά δε συνδέθηκε άμεσα με το αντικείμενο σπουδών. Τι ποσοστό όμως ήταν αυτό; Μάλλον μικρό απ ό,τι φαίνεται.
Για όσα χρόνια η καθημερινότητά του νεοέλληνα προχωρούσε στον πλασματικό παράδεισο της προόδου με δανεικά, άλλος λιγότερο άλλος περισσότερο, όλοι ήταν επαγγελματικά ικανοποιημένοι. Ειδικά μετά το '90, με την αθρόα εισαγωγή πάμφθηνων εργατικών χεριών κυρίως από τα Βαλκάνια, ο μέσος Έλληνας σταμάτησε να έχει σχέση με οποιαδήποτε κοπιαστική εργασία. Κι αν για κάποιο λόγο δεν ήθελες ή δεν μπορούσες να έχεις μια «αξιοπρεπή» ιδιωτική εργασία, το δημόσιο ήταν εκεί, για να σου προσφέρει ευθέως ή από το παράθυρο μια συνήθως τεχνοοικονομικά άχρηστη θέση δημοσίου υπαλλήλου. Μόλις ζορίστηκαν τα πράγματα, μόλις άρχισε να αχνοφαίνεται ότι η επιβίωση δεν είναι τόσο εύκολη όσο θεωρούσαμε, ανακαλύψαμε το από καιρό προφανές, ότι δηλαδή η αγορά εργασίας, όπως την ξέραμε, έχει πια κορεστεί. Τα άτομα με τίτλους σπουδών σταμάτησαν να βρίσκουν δουλειά γιατί απλά δεν υπάρχουν δουλειές. Τέλειωσε και η καραμέλα του διορισμού στο δημόσιο και να 'μας όλους μπροστά στην ωμή πραγματικότητα. Η λογική που έθρεψε τουλάχιστον δύο γενιές κατέρρευσε απότομα. Το σύστημα δείχνει να αυτοαναιρείται προς δόξα όλων των πάλαι ποτέ υποστηρικτών του λεγομένου «υπαρκτού σοσιαλισμού».
Για όσους λοιπόν διαμαρτύρονται ή αναπαράγουν δακρύβρεχτες δηλώσεις για ανεργία επιστημόνων, ενώ οι κανόνες του παιχνιδιού ήταν γνωστοί εδώ και πάρα μα πάρα πολλά χρόνια, ας δούμε λίγο διαφορετικά τα πράγματα μήπως και απαντηθεί μερικώς το ερώτημα περί συσχέτισης των σπουδών με την αγορά εργασίας. Βάζω απλά τον παρακάτω προβληματισμό: Σε περίπτωση που η επικρατούσα τα τελευταία 30 χρόνια λογική ήταν στη βάση του παράγω τόσους επιστήμονες όσους μπορώ να απορροφήσω και στην ιδεατή περίπτωση που δεν υπήρχαν οι από το παράθυρο προσθήκες (βλέπε πανεπιστήμια του εξωτερικού και οσονούπω κολέγια) έχει αναλογιστεί κανείς πόσα χρόνια τώρα έπρεπε να είναι κλειστές οι φυσικομαθηματικές ή οι φιλολογικές σχολές αν υπήρχε πρόβλεψη για επαγγελματική αποκατάσταση όλων των πτυχιούχων;
Για όσους λοιπόν διαμαρτύρονται ή αναπαράγουν δακρύβρεχτες δηλώσεις για ανεργία επιστημόνων, ενώ οι κανόνες του παιχνιδιού ήταν γνωστοί εδώ και πάρα μα πάρα πολλά χρόνια, ας δούμε λίγο διαφορετικά τα πράγματα μήπως και απαντηθεί μερικώς το ερώτημα περί συσχέτισης των σπουδών με την αγορά εργασίας. Βάζω απλά τον παρακάτω προβληματισμό: Σε περίπτωση που η επικρατούσα τα τελευταία 30 χρόνια λογική ήταν στη βάση του παράγω τόσους επιστήμονες όσους μπορώ να απορροφήσω και στην ιδεατή περίπτωση που δεν υπήρχαν οι από το παράθυρο προσθήκες (βλέπε πανεπιστήμια του εξωτερικού και οσονούπω κολέγια) έχει αναλογιστεί κανείς πόσα χρόνια τώρα έπρεπε να είναι κλειστές οι φυσικομαθηματικές ή οι φιλολογικές σχολές αν υπήρχε πρόβλεψη για επαγγελματική αποκατάσταση όλων των πτυχιούχων;
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου