Να εξαφανίσουμε οριστικά τις αθλιότητες του παρελθόντος

Άννα Διαμαντοπούλου, Η Καθημερινή, 25/12/2012

Τον Ιούλιο του 2010, σε κλίμα μεγάλης πολιτικής έντασης καταθέσαμε τους άξονες για την αλλαγή στα πανεπιστήμια. Τριάντα μήνες μετά, θα ήθελα να δώσω μια αίσθηση αισιοδοξίας που προκύπτει από το αποτέλεσμα της συλλογικής και συναινετικής προσπάθειας για τη μεταρρύθμιση της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Μιας προσπάθειας που αποδεικνύει ότι οι μεταρρυθμίσεις προχωρούν όταν υπάρχει πρόταση που απαντά στην εθνική ανάγκη, συσπειρώνοντας ομάδες αποφασισμένων πολιτών που αγωνιούν και αγωνίζονται για το κοινό καλό, που γνωρίζουν το πρόβλημα, που επιδιώκουν συναίνεση και συμμαχίες και όχι μεγέθυνση διαφορών και συγκρούσεων.

Στις 3 Σεπτεμβρίου 2011, 255 βουλευτές ψήφισαν τον νόμο για τα ΑΕΙ. Στις 16 Δεκεμβρίου 2011 εξελέγησαν τα δύο πρώτα Συμβούλια Ιδρύματος στα ΤΕΙ Σερρών και Καλαμάτας. Στις 12 Δεκεμβρίου 2012, με τις εκλογές στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, όλα τα ΑΕΙ της χώρας έχουν πλέον εκλέξει τα Συμβούλιά τους.

Μέρα με τη μέρα υλοποιείται μία αλλαγή που φέρνει αξιοκρατία και εξωστρέφεια, νέο αίμα με τη συμμετοχή Ελλήνων που διαπρέπουν στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, κοινωνικό απολογισμό, και την ορατή πλέον προοπτική για σύνδεση των ΑΕΙ μας με την οικονομία και το εξαιρετικά σημαντικό για τους φοιτητές, την αγορά εργασίας. Μια αλλαγή που υλοποιεί τη σαφή πια εντολή του Ελληνα πολίτη για το τέλος του κομματισμού, των πελατειακών σχέσεων και του καθεστώτος της τυραννίας των μειοψηφιών στα πανεπιστήμια. Μια αλλαγή που διαψεύδει κατηγορηματικά τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ ο οποίος στις 31.7.2012 υποσχέθηκε την κατάργηση του νόμου λόγω της «πλήρους αναντιστοιχίας μεταξύ των κομμάτων που ψήφισαν τον νόμο αυτό και της ακαδημαϊκής κοινότητας, που σύσσωμη απέρριψε τον νόμο». Οι ακαδημαϊκοί συμμετείχαν με ποσοστά κατά μέσον όρο 78% σε πανεπιστήμια και ΤΕΙ. Η αρχή έγινε... ακόμη και αν δεν είναι το ήμισυ του παντός είναι κάτι σημαντικό. Ή όχι;

Είναι εντυπωσιακό και αξιέπαινο: Η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων ακαδημαϊκών, παρά τις τεράστιες οικονομικές δυσκολίες και τις ανατροπές στην προσωπική τους ζωή, ανεξάρτητα από τον βαθμό συμφωνίας ή διαφωνίας με το σύνολο της μεταρρύθμισης, ήταν παρόντες σε μια ιστορικής σημασίας υπέρβαση. Αξιοποιώντας πολιτικές και μέσα που παρέχει ο νέος νόμος 4009, όπως η ταξινομική ψήφος (που αντιπαρέρχεται τον κομματισμό και τις ομαδοποιήσεις), και τη μετέπειτα εισαγωγή της ηλεκτρονικής ψηφοφορίας, (που αντιμετωπίζει τη βία των καταλήψεων) έσπασαν την ομηρία χρόνων, απελευθέρωσαν τις ποιοτικές ακαδημαϊκές δυνάμεις και έδωσαν ένα μήνυμα αισιοδοξίας, δείχνοντας στις υγιείς δυνάμεις σε όλους τους χώρους της κοινωνίας τον δρόμο προς τη μεταρρύθμιση.

Και όλα αυτά, ενώ η αλλαγή στα ΑΕΙ (με όλο τον συμβολισμό που εκπέμπει σε κάθε κοινωνία διαχρονικά) έγινε η αιχμή του δόρατος δυνάμεων που φαντασιώνονται ότι εκφράζουν το σύνολο των καθηγητών, των φοιτητών, του λαού(!) και δεν δίστασαν να καταφύγουν στη βία για να επιβάλουν τις απόψεις τους. Μια επανάληψη της βίαιης αντίστασης σε κάθε μεταρρυθμιστική προσπάθεια, που πολεμά να μεταθέσει την πανθομολογούμενα αναγκαία αλλαγή στις ελληνικές καλένδες, που συνθλίβει την πολιτική εκσυγχρονισμού, διασώζει όμως τους πολιτικούς που μιλούν στρόγγυλα και αρεστά, και δεν πράττουν, δεν θίγουν τα βαθιά κακώς κείμενα.

Η μεταρρύθμιση των ΑΕΙ ήταν μία εθνική δική μας υπόθεση, δεν είχε καμία σχέση με διεθνή επιτροπεία, δεν υπαγορεύτηκε από κάποιον τρίτο, δεν αναμείχθηκε σε αυτήν καμία τρόικα.

Παρά την αναμενόμενη πολεμική και τις συγκρούσεις αποδεικνύεται το αναγκαίο της πολιτικής. Οσο παράταιρο και αν ακούγεται σήμερα, η μεταρρύθμιση στα ΑΕΙ ήταν η επιβεβαίωση ότι η τεκμηριωμένη, συναινετική, οραματική πολιτική, που αντιπαρέρχεται τον κομματισμό, τη λογική του πολιτικού κόστους, τον λαϊκισμό και «το άσ’ τα για τους άλλους» δίνει ουσιαστικές απαντήσεις στην επίλυση των προβλημάτων της κοινωνίας. Πιστεύω ακράδαντα ότι η μεταρρύθμιση στα ΑΕΙ θα έχει πολλαπλές και πολλαπλασιαστικές επιπτώσεις στα χρόνια που έρχονται τόσο στην κοινωνία όσο και στην οικονομία, αλλάζοντας στρεβλές νοοτροπίες δεκαετιών και παραδίδοντας το ελληνικό δημόσιο πανεπιστήμιο στις ποιοτικές, εξωστρεφείς, διεθνώς ανταγωνιστικές δυνάμεις του.

Η μεταρρύθμιση ήρθε ως συναινετική επιτυχία, παρότι η Τριτοβάθμια Εκπαίδευση έχει διαχρονικά αποτελέσει τον πλέον διχαστικό και συγκρουσιακό χώρο της Μεταπολίτευσης. Τι χρειάστηκε γι’ αυτό;

Ξεκάθαρη αποτίμηση, χωρίς ιδεοληπτικές ωραιοποιήσεις, της δραματικής κατάστασης στην οποία είχε περιέλθει η λειτουργία της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης.

Καταλάβαμε, οι περισσότεροι, ότι η μονοκομματική πολιτική για τις θεμελιώδεις αλλαγές δεν έχει περιθώρια επιτυχίας.

Συμφωνήσαμε για το τι δημόσιο πανεπιστήμιο θέλουμε, και τι αυτό πρέπει να προσφέρει στους φοιτητές του, στη χώρα, στο έθνος και πώς θα το πετύχουμε. Σκληρή δουλειά ουσίας! Κινητοποίηση των κατά τεκμήριο ποιοτικών επιστημονικών και ακαδημαϊκών δυνάμεών μας, εντός και εκτός της χώρας. Μελέτες, τεκμηρίωση, διεθνής εμπειρία, οδήγησαν σ’ ένα τελικό σχέδιο ριζοσπαστικής αλλαγής των ΑΕΙ.

Πρώτη απ’ όλους εγώ γνωρίζω πως και λάθη έγιναν στην προετοιμασία του ακαδημαϊκού χώρου, και αδυναμίες θα αναδειχθούν στην πορεία υλοποίησής της, και το ότι η κρίση δημιουργούσε επιπρόσθετες δυσκολίες.

Ηταν όμως πεποίθησή μου ότι κάθε αναβολή της αναγκαίας μεταρρυθμιστικής παρέμβασης θα είχε πολλαπλάσιο κόστος, για την κοινωνία, την οικονομία της χώρας μας, και βέβαια για τις γενιές που έρχονται.

Είναι στο χέρι μας, βήμα βήμα να βγούμε από την κρίση με ένα δικό μας σχέδιο. Με μια εκ θεμελίων φορολογική αναμόρφωση, με μια ανατρεπτική αλλά δίκαιη πολιτική στη διοίκηση, στο κοινωνικό κράτος, στη δικαιοσύνη, με έναν νέο εκλογικό νόμο, ένα λιτό και ουσιαστικό Σύνταγμα, μία σαφή δυναμική και πολυεπίπεδη εξωτερική πολιτική. Κυρίως όμως, μία ανάπτυξη βασισμένη στον τόπο, τους ανθρώπους και τα πλεονεκτήματά τους.

Ταυτόχρονα, με ένα πολιτικό σύστημα που θα βασίζεται σε κόμματα που εννοούν αυτό που υπόσχονται και πράττουν αυτό που λέγουν, που προάγουν και υπερασπίζονται το κοινό συμφέρον και όχι αυτό των συντεχνιών και των «ημετέρων».

Για να γίνουν όμως αυτά, τα τόσο αναγκαία και τόσο αυτονόητα, χρειάζεται αυτογνωσία και αλλαγή υποδείγματος σε όλα τα επίπεδα, αρχίζοντας ο καθένας από τον εαυτό του.

Τον περασμένο Μάρτιο έγραφα ότι η μεταπολίτευση έκλεισε τον κύκλο της και η Δ΄ Ελληνική Δημοκρατία είναι προ των πυλών. Εκτοτε παρατηρώ καθημερινά, μαζί με όλους, ότι από τη μια ψηφίζονται όσα συμφωνούνται με τους εταίρους, από την άλλη υπάρχει παλινδρόμηση σε μεθόδους του χειρότερου παρελθόντος.

Προσωποκεντρική εξουσία, εκλογολογία, υποσχεσιολογία, διανομή των ιματίων της εξουσίας. Η κυβέρνηση κρατά ζωντανό το χθες, ενώ η αντιπολίτευση ξεθάβει το προχθές. Τελικά, η μεταπολίτευση επιμένει.

Αποδεικνύεται ότι δεν αρκούν εκλογές και νέα κυβέρνηση, ούτε απλά νέα πρόσωπα. Αντί για το επαναλαμβανόμενο εθνικό μοιραίο λάθος του διχασμού, αυτή τη φορά στη βάση «μνημόνιο - αντιμνημόνιο», χρειάζεται να εξαφανίσουμε οριστικά τις αθλιότητες του παρελθόντος, να αλλάξουμε στα μικρά και στα μεγάλα και να δώσουμε τον αγώνα της αναγέννησης, εμείς, οι Ελληνες για την Ελλάδα. Να υπερβούμε το αιώνιο σύνδρομο του Ναυαρίνου. Τότε θα ανοίξει ο δρόμος για την Δ΄ Ελληνική Δημοκρατία.

* Η κ. Αννα Διαμαντοπούλου είναι πρώην υπουργός.

Ορθολογικός σχεδιασμός στην Aνώτατη Παιδεία

Νίκος Σταυρακάκης ( Καθημερινή)

Ο αναγκαίος ορθολογικός σχεδιασμός της οργάνωσης και χωροθέτησης των Ιδρυμάτων της Ανώτατης Εκπαίδευσης και της Eρευνας πρέπει να εκπονηθεί στο πλαίσιο ενός ολοκληρωμένου μακροπρόθεσμου στρατηγικού σχεδιασμού για την Παιδεία, την Eρευνα και την Καινοτομία, που οφείλει να διαμορφώσει άμεσα η ελληνική πολιτεία, ανεξάρτητα από Mνημόνια και κυρίως συγκυριακές-πελατειακές πολιτικές. Για να είναι αποτελεσματική η διαδικασία αυτή, θα πρέπει να εξασφαλιστεί ότι:

Ο σχεδιασμός θα περιλαμβάνει οπωσδήποτε, πέραν της ανώτατης εκπαίδευσης, τους ευρύτερους χώρους (α) των ερευνητικών κέντρων, ινστιτούτων και τεχνολογικών φορέων και (β) της μεταλυκειακής εκπαίδευσης και κατάρτισης, συμπεριλαμβανομένης και της γκρίζας ζώνης των κολεγίων και των λοιπών επιχειρηματικών μορφωμάτων που αυτοαποκαλούνται «ιδιωτικά πανεπιστήμια», όπου η κατάσταση είναι χαώδης.

Η θέσπιση ενιαίων κριτηρίων καθολικής εφαρμογής για τις αλλαγές του ακαδημαϊκού και ερευνητικού χάρτη της χώρας, με στόχο την ενίσχυση του δημόσιου ακαδημαϊκού και ερευνητικού συστήματος, θα πρέπει να λάβει υπόψη την πλούσια και μακρόχρονη εμπειρία που υπάρχει στον ευρωπαϊκό χώρο στα θέματα των συνεργασιών, συνενώσεων και συγχωνεύσεων Ιδρυμάτων της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης και της Eρευνας.

Η διαμόρφωση ενός ολοκληρωμένου σχεδίου διαμόρφωσης και οδικού χάρτη υλοποίησης της αναδιάρθρωσης που θα πραγματοποιηθούν με βάση προεκπονηθείσα άρτια μελέτη, με ουσιαστική διαβούλευση μεταξύ όλων των εμπλεκομένων σε πνεύμα ειλικρίνειας και αμοιβαίας εμπιστοσύνης, καθώς και με την απόλυτη και καθολική τήρηση σε βάθος χρόνου των όποιων κατευθύνσεων συναποφασιστούν.

Υπάρχουν τα εχέγγυα ότι θα προχωρήσει ορθολογικά και συντεταγμένα το σχέδιο ΑΘΗΝΑ; Δυστυχώς ο μέχρι σήμερα χειρισμός του όλου θέματος από τις εμπλεκόμενες πλευρές δεν παρέχει τα εχέγγυα για θετικά αποτελέσματα στο εν λόγω εγχείρημα. Συγκεκριμένα:

Το υπουργείο Παιδείας χειρίζεται το θέμα με αμιγώς επικοινωνιακούς όρους, με βιασύνη και προχειρότητα, με περίεργη και ανεξήγητη μυστικοπάθεια και με παρόντα τα γνωστά φοβικά σύνδρομα του πολιτικού κόσμου, ενώ συγχρόνως αγνοεί ή ακόμη και εμπαίζει συστηματικά τους εκπροσώπους της ακαδημαϊκής και ερευνητικής κοινότητας. Είναι μη αποδεκτό και πέραν κάθε πολιτικής σοβαρότητας: Να απαιτείται από ένα ίδρυμα να υποβάλει πρόταση αναδιοργάνωσής του σε διάστημα δύο (2!) εβδομάδων, τη στιγμή μάλιστα που στα περισσότερα ακαδημαϊκά Τμήματα δεν έχει ολοκληρωθεί η εξωτερική αξιολόγηση.

Να ανακοινώνεται καθημερινά ότι επίκειται η δημοσιοποίηση των κριτηρίων στα οποία θα βασιστεί το σχέδιο ΑΘΗΝΑ, τη στιγμή που δεν έχει καν συγκροτηθεί η προ μηνός εξαγγελθείσα επιτροπή του υπουργείου Παιδείας με τη συμμετοχή εκπροσώπων των συνόδων πρυτάνεων και προέδρων, και των ομοσπονδιών ανώτατης εκπαίδευσης και έρευνας με αντικείμενο -μεταξύ άλλων- και τη διαμόρφωση των κριτηρίων αναδιάρθρωσης.

Να αποφασίζεται η απευθείας ανάθεση έργων μελέτης του σχεδίου ΑΘΗΝΑ συνολικού ύψους 137.000 ευρώ σε επιτροπή ή επιτροπές-φαντάσματα με άγνωστα μέλη και κατά συνέπεια αγνώστων προσόντων και λοιπών χαρακτηριστικών. Αυτά, μάλιστα, συμβαίνουν τη στιγμή που η καθ’ ύλη αρμόδια νέα ΑΔΙΠ (ΑΔΙΠΠΑΕ) παραμένει σε χειμερία νάρκη και τα χρήματα, που της είχαν διατεθεί από το ΕΣΠΑ, παραμένουν ακόμη αναξιοποίητα.

Τα θεσμικά όργανα των πανεπιστημίων δεν έχουν συζητήσει το θέμα, παρότι ο σχετικός διάλογος έχει ουσιαστικά ξεκινήσει εδώ και μερικά χρόνια, τη στιγμή μάλιστα που η διεθνής εμπειρία υποδεικνύει ότι ζητήματα αυτής της μορφής πρέπει να εκκινούν «από κάτω προς τα πάνω» για να επιτευχθεί το βέλτιστο αποτέλεσμα.

Δυστυχώς, κλείνω αυτήν την παρέμβασή μου εκφράζοντας την απαισιοδοξία μου για την εξέλιξη αυτού του στρατηγικά κρίσιμου ζητήματος της ελληνικής ανώτατης εκπαίδευσης για το μέλλον και την ουσιαστική κοινωνική, οικονομική και πολιτισμική ανάπτυξη της χώρας. Φοβάμαι ότι η παρούσα πολιτική ηγεσία του υπουργείου Παιδείας σύντομα θα αποδειχθεί -όπως και κατά το παρελθόν- κατώτερη των περιστάσεων και της υπευθυνότητας που αυτές απαιτούν, ενώ πλέον «οι καιροί ου μενετοί»!

* Ο κ. Νικόλαος Μ. Σταυρακάκης είναι καθηγητής του ΕΜΠ, και πρόεδρος της ΠΟΣΔΕΠ.

Ακαδημαϊκό δράμα

Από τη Μεταρρύθμιση

Μετ’ εμποδίων και υπό την συνεχή απειλή οργανωμένων μειοψηφιών πραγματοποιούνται οι εκλογές στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώρας.

Την Τετάρτη έγινε η ανακήρυξη υποψηφίων για τις εκλογές μελών Συμβουλίου Διοίκησης στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και το Πανεπιστήμιο Αθηνών ενώ προβλήματα και αναβολές ψηφοφορίας σημειώθηκαν και σε άλλα ΑΕΙ, όπως της Θεσσαλονίκης και το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο.

Στο πανεπιστήμιο Κρήτης, ομάδα φοιτητών κράτησε για πολλές ώρες όμηρους καθηγητές που επρόκειτο να μετάσχουν σε διαδικασίες εκλογής μελών Συμβουλίου Διοίκησης

Στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, η καθηγήτρια του ΕΜΠ Δανάη Διακουλάκη, με επιστολή της ενημέρωσε τον Πρύτανη και τους Αντιπρυτάνεις περιγράφει την απαράδεκτη κατάσταση που επικρατεί στο ΕΜΠ και σημειώνει ότι υφίσταται η ίδια και οι συνυποψήφιοί της «την απειλή και την προσβολή «ανεπιθύμητη στη Σχολή μου», με τις αφίσες που έχουν τοιχοκολληθεί στην πόρτα του γραφείου μου (απρόσιτου από εμένα επί 9 ημέρες) και στους διαδρόμους της Σχολής».

Η κ. Διακουλάκη , σημειώνει χαρακτηριστικά:
«Πριν ακριβώς από 40 χρόνια, φθινόπωρο του 1972, οι φοιτητές όλων των Σχολών του Πολυτεχνείου ζητούσαν εκλογές στους φοιτητικούς Συλλόγους, τις οποίες παρεμπόδιζε με κάθε μέσο η χούντα.
Οι τότε υποψήφιοι που κλήθηκαν στο γραφείο του τότε Πρύτανη άκουσαν από τον παρευρισκόμενο κυβερνητικό (=στρατιωτικό) επίτροπο, μεταξύ των άλλων κοσμητικών επθέτων, τη δήλωση-απειλή ότι είναι ανεπιθύμητοι στο Ίδρυμα. Οι εκλογές έγιναν το Νοέμβριο, και στις περισσότερες Σχολές συνοδεύτηκαν με επιθέσεις, αρπαγές της κάλπης, νοθεία κλπ. Μόνο σε δύο Σχολές ΧΜ και ΑΤΜ, χάρη και στην ουσιαστική υποστήριξη των καθηγητών μας, ολοκληρώθηκαν με αδιάβλητο τρόπο οι εκλογές.
Μετά από 3 μήνες (Φεβρ.1973), πραγματοποιήθηκε η απειλή και διακόπηκε η αναβολή στράτευσης πολλών από τους δημοκρατικά εκλεγμένους στις 2 σχολές, αλλά και πολλών άλλων αρρένων "ανεπιθύμητων", οι οποίοι παρουσιάστηκαν μετά από 3 μέρες στο στρατό. Μετά από 9 μήνες έγινε το Πολυτεχνείο, το οποίο ετοιμαζόμαστε με επαναστατική ορμή και σκονισμένους λόγους να "γιορτάσουμε" για μια ακόμη χρονιά ...
Οι παραλληλισμοί: δικοί σας.
Το συμπέρασμα: δεν υπάρχουν δημοκρατικά επιχειρήματα για αντιδημοκρατικές πρακτικές… Είναι ένα τέρας που θα καταβροχθίσει και το Πανεπιστήμιο και ολόκληρη την κοινωνία».

ΠΟΣΔΕΠ: Ακαδημαϊκό δράμα

Ως «ακαδημαϊκό δράμα» χαρακτηρίζει την κατάσταση που επικρατεί στα πανεπιστήμια με αφορμή τις εκλογές των μελών των Συμβουλίων Διοίκησης, ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Συλλόγων Διδακτικού Προσωπικού Πανεπιστημίων (ΠΟΣΔΕΠ), Νίκος Σταυρακάκης.

Σε γραπτή δήλωσή του ασκεί σκληρή κριτική σε πολιτικά κόμματα, πρυτάνεις και καθηγητές και τονίζει: «Βλέπουμε δυστυχώς θλιβερές "ομάδες εφόδου" ισχνών μειοψηφιών φοιτητών και πανεπιστημιακών "δασκάλων" να κάνουν χρήση όλων των πρόσφορων μορφών βίας -που εμπεδώθηκαν από τη μόνιμη πρακτική τους να διαλύουν οτιδήποτε προσπαθεί να αναπτυχθεί μέσα στα πανεπιστήμια και βρίσκεται εκτός του ολοκληρωτικού ελέγχου τους- να απαγορεύουν τη διενέργεια των εκλογών για τα Συμβούλια Ιδρύματος στα ΑΕΙ.
ΔΗΜΑΡ:

Ο τομέας Παιδείας και Έρευνας της ΔΗΜΑΡ με ανακοίνωσή της «αποδοκιμάζει απερίφραστα την παρεμπόδιση της διαδικασίας εκλογής των συμβουλίων διοίκησης των ΑΕΙ».

Σε ανακοίνωσή του τονίζεται ότι «Για άλλη μια φορά οργανωμένες μειοψηφίες παρεμποδίζουν τη δημοκρατική λειτουργία των ακαδημαϊκών ιδρυμάτων επιβάλλοντας με τη βία τη δική τους άποψη. Απαξιώνουν έτσι τη δημόσια εκπαίδευση και ταυτόχρονα διευκολύνουν με τη στάση τους την επικράτηση της βίας και της ανομίας στα ΑΕΙ».
Η παράταξη πανεπιστημιακών « Αριστερή Μεταρρύθμιση» (ΑΡΜΕ), με ανακοίνωση αποδοκιμάζει ρητά και απερίφραστα την επαναλαμβανόμενη παρεμπόδιση της διαδικασίας εκλογής των συμβουλίων διοίκησης των ΑΕΙ.

«Οι οργανωμένες ομάδες που ακυρώνουν βίαια το ύψιστο δικαίωμα της δημοκρατικής συμμετοχής των μελών ΔΕΠ στην εκλογή οργάνων διοίκησης πρέπει να απομονωθούν, καθώς συμβάλλουν στην περαιτέρω απαξίωση του Δημόσιου Πανεπιστημίου», τονίζει η ΑΡΜΕ και σημειώνει τα εξής: « Η παρεμπόδιση των εκλογών, ο προπηλακισμός των υποψηφίων και οι ακραίες συμπεριφορές οδηγούν τους δημοκρατικούς θεσμούς σε παρακμή και εγκλωβίζουν το δημόσιο πανεπιστήμιο σε αδιέξοδες πολιτικές επιλογές.
Σε μια εποχή που η κοινωνία και η εκπαίδευση δοκιμάζονται από τις συνθήκες της κρίσης, το δημοκρατικό κεκτημένο και η συμμετοχή των μελών ΔΕΠ στις εκλογικές διαδικασίες αποτελούν προϋπόθεση για την υπεράσπιση του δημόσιου πανεπιστημίου. Η ΑΡΜΕ καλεί τα μέλη ΔΕΠ να δηλώσουν έμπρακτα με τη στάση τους πως η υπόθεση της δημοκρατίας και της νομιμότητας δεν είναι διαδικαστικό εργαλείο αλλά συστατικό στοιχείο της ακαδημαϊκής ζωής. Καταδικάζουμε τη βία, συμμετέχουμε στις εκλογές!»

H δική μας αναφορά στον Γκρέκο

Παναγιώτης Γκλαβίνης από την Πανεπιστημιακή Συμπαράταξη ΑΠΘ

Η νέα ακαδημαϊκή χρονιά θάναι κρίσιμη τόσο για το Πανεπιστήμιο, όσο και για τη χώρα. Ποτέ δεν ξεχωρίσαμε τα τελευταία χρόνια την τύχη της χώρας από την κατάσταση της ανώτατης παιδείας. Κι αυτό για δυο λόγους: πρώτον, διότι είμαστε μέρος του δημόσιου τομέα, που κυρίως ευθύνεται για την κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η χώρα, και δεύτερον, διότι η κοινωνία περιμένει από μας αφενός να τη βοηθήσουμε να κατανοήσει τι της συμβαίνει με τις γνώσεις μας, αφετέρου να της δείξουμε την έξοδο από την κρίση που βιώνει με το παράδειγμά μας.

Τα ερωτήματα που τίθενται, λοιπόν, στον καθένα από μας ατομικά και σε όλους εμάς συλλογικά είναι αμείλικτα: τι κάναμε για να βγάλουμε το Πανεπιστήμιο από την κρίση και να δώσουμε και το παράδειγμα στην υπόλοιπη κοινωνία ν’ ακολουθήσει; Τι κάναμε στα του οίκου μας, τον οποίο αυτοδιοικούμε, προκειμένου να τον αλλάξουμε, ώστε να βοηθήσουμε και τη χώρα ν’ αλλάξει;

«Έκαμες αυτό που σου μπιστεύτηκα; Δώσε λογαριασμό!»

Εμείς στο πλαίσιο αυτό, πιστοί στη μικρή ιστορία της παράταξής μας και στους λόγους ύπαρξής της, στηρίξαμε τη μεταρρύθμιση του νόμου 4009. Και το κάναμε για όλους τους λόγους που επισημάναμε αναλυτικά εδώ. Και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε, παρά το γεγονός ότι οι πρόσφατες τροποποιήσεις του νόμου-πλαισίου στερούν από την πανεπιστημιακή κοινότητα την πρωτοβουλία αναδιάρθρωσης του δημόσιου πανεπιστημιακού τομέα της χώρας. Και θα το κάνουμε γιατί έχουμε συνείδηση της κρισιμότητας της κατάστασης στην οποία βρίσκεται η χώρα, που δίνει μάχη για την επιβίωσή της εντός της Ευρωπαϊκής οικογένειας. 

Σε αναζήτηση παραδείγματος

Πιστεύουμε ακράδαντα πως το Πανεπιστήμιο είναι ο χώρος όπου θα κερδηθεί ή θα χαθεί η μάχη αυτή. Κανένας άλλος χώρος δεν πέρασε από την εξέγερση λόγω της κρίσης στην αντίδραση απέναντι στην κρίση. Μόνο στα Πανεπιστήμια είχαμε κινήσεις συλλογικής αντίδρασης στην κρίση. Σε όλους τους άλλους χώρους της κοινωνίας και της οικονομίας, όταν δεν κυριαρχεί η εξέγερση, επικρατεί η ακινησία που συντηρεί την ύφεση και επιτείνει την κατάρρευση. Πουθενά αλλού οι μεταρρυθμιστικές δυνάμεις της χώρας δεν αναδείχθηκαν και δε συσπειρώθηκαν σε τέτοιο βαθμό γύρω από ένα σχέδιο εξόδου από την κρίση ενός τμήματος του δημόσιου τομέα, τόσο κρίσιμου μάλιστα για το μέλλον της χώρας, όπως στο Πανεπιστήμιο.

Επί του παρόντος, οι δυνάμεις αυτές έχουν ηττηθεί εξ αιτίας της συνδρομής πέντε αιτίων:

1. Της απουσίας μιας στρατηγικής μετάβασης ενσωματωμένης στο νόμο 4009.

2. Της ατολμίας της δικαιοσύνης και της δημόσιας τάξης να επιβάλλουν το νόμο.

3. Της ακινησίας και της παθητικής συμμετοχής μεγάλου μέρους της καθηγητικής κοινότητας.

4. Της υπονόμευσης της εφαρμογής του νόμου από τις πρυτανικές αρχές.

5. Της άσκησης ωμής και απροκάλυπτης βίας από τις δυνάμεις της αντίδρασης που κρατούν εδώ και χρόνια όμηρο το ελληνικό πανεπιστήμιο.

Ακύρωση παραδείγματος;

Η νέα κυβερνητική συνεργασία ήρθε να νομιμοποιήσει τα αποτελέσματα που άφησε πίσω της η δυναμική παρεμπόδιση υλοποίησης της μεταρρύθμισης, αναλαμβάνοντας μια πρωτοβουλία, η οποία -σε καιρούς διαρθρωτικών αλλαγών- δε θέτει μόνον ένα σημαντικό θέμα πολιτικής, εν προκειμένω αντιμεταρρυθμιστικής κατεύθυνσης, όπως έχουμε τεκμηριωμένα (και αδιαμφισβήτητα) επισημάνει, αλλά κι ένα μείζον θέμα ηθικής τάξης, στο μέτρο που από τη βία επετράπη τελικά να προκύψει δίκαιο! Γνωρίζαμε πως οι μεταρρυθμιστικές αντοχές της νέας Κυβέρνησης θα δοκιμάζονταν πρώτα στα Πανεπιστήμια, με αφορμή την αναμενόμενη νομοθετική παρέμβαση για τη διευκόλυνση εφαρμογής του ν. 4009 μετά τις δύο εκλογικές αναμετρήσεις, που πήγαν πίσω και την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση. Και το είχαμε εγκαίρως επισημάνει. Δεν περιμέναμε, όμως, και μάλιστα από δυνάμεις που θέλουν να λέγονται και αριστερές καιμεταρρυθμιστικές, να επισφραγίσουν τις συνέπειες της βίας και εν τέλει να τις νομιμοποιήσουν σε τέτοιο βαθμό, παράγοντας από τη βία δίκαιο στην παρθενική τους νομοθετική πρωτοβουλία! Τι να περιμένουμε, άραγε, στη συνέχεια;

Για την κρατούσα δεξιά κυβερνητική παράταξη, τα Πανεπιστήμια ήσαν ανέκαθεν ένας χώρος αριστερής κυριαρχίας. Στα Πανεπιστήμια οφείλεις να τοποθετείσαι αριστερά, και ήδη αντιμνημονιακά, ακόμη κι όταν δεν είσαι αριστερός. Σήμερα, ένας δεξιός Υπουργός (καθιστάμενος σοφότερος από την τύχη της προκατόχου του, που αναμείχθηκε ως μη όφειλε στην αντιδικία ποιος κυβερνά αυτό το Πανεπιστήμιο) επέλεξε, κατά τρόπο μακιαβελικό θα λέγαμε, να αφήσει τις αριστερές δυνάμεις να λύσουν τις διαφορές τους στον κυρίαρχο χώρο τους, με άλλα λόγια να συνεχίσουν να τον κατασπαράσσουν όπως το πράττουν εδώ και τριάντα χρόνια, κρατώντας, όμως, για τον εαυτό του τα κρίσιμα για τη διάσωση της χώρας εργαλεία συρρίκνωσης του μη βιώσιμου δημόσιου τομέα της ανώτατης εκπαίδευσης. Θέλουμε να πιστεύουμε πως δε θα μπει και στον πειρασμό να ασκήσει παλαιοκομματική πελατειακή πολιτική με την ευκαιρία των καταργήσεων και συγχωνεύσεων κρίσιμων για τις τοπικές κοινωνίες εκπαιδευτικών μονάδων. Τίποτε δεν προδικάζουμε, αλλά τα σημάδια δεν είναι καλά. Φαίνεται πως κέρδισαν όλοι τους, παίρνοντας ο καθένας το κατιτίς του, έχασε, όμως, η ανώτατη εκπαίδευση. Κι αν έχανε μόνο αυτή, θάταν λίγο το κακό. Έχασε και η χώρα, που ακόμη ψάχνει το παράδειγμα που θα τη βγάλει από την κρίση. 

Αυτό το παράδειγμα, λοιπόν, εμείς είμαστε αποφασισμένοι να μην της το στερήσουμε. Και γι’ αυτό θα αγωνιστούμε και τη χρονιά που έρχεται, αξιοποιώντας όποιες μεταρρυθμιστικές ευκαιρίες εξακολουθεί να μας παρέχει η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση στο βαθμό που διασώθηκε. Για τον απλούστατο λόγο ότι δεν βλέπουμε πού αλλού, σε ποιον άλλο χώρο δηλαδή, θα μπορούσαν να δημιουργηθούν οι συνθήκες εκείνες, που θα επέτρεπαν να υλοποιηθεί ένα μεταρρυθμιστικό success story, υπόδειγμα εξόδου και της υπόλοιπης κοινωνίας από την κρίση. Διότι μόνον από 'δω μέσα μπορεί και πρέπει να ξεκινήσει η βιώσιμη αναδιάρθρωση της χώρας. 

Η κουλτούρα της αργομισθίας

 Tου Aποστολου Λακασα

Το πρόγραμμα Ολυμπιακής Παιδείας άρχισε να υλοποιείται από γυμναστές στα δημοτικά σχολεία και τα γυμνάσια το 2000 εν όψει της διοργάνωσης του 2004. Στόχοι του ήταν, μεταξύ άλλων, «να εμπνεύσει, να ευαισθητοποιήσει και να κινητοποιήσει τους μαθητές, τους νέους στη διαμόρφωση συμπεριφορών και αξιών φιλίας, στην ανάπτυξη της συνεργασίας με σεβασμό στις αξίες του πλουραλισμού, της κατανόησης και της ειρήνης, στην ενίσχυση της αυτονομίας, της κριτικής σκέψης και της υπευθυνότητας» όπως έλεγαν οι σχετικές ανακοινώσεις της εποχής.
Το πρόγραμμα - μάθημα δεν ήταν υποχρεωτικό και ήταν εκτός του κυρίου ωραρίου. Βέβαια, αυτό -παρότι δεν ήταν το ιδεατό για τους εκπαιδευτικούς- δεν προκάλεσε αντιδράσεις των συνδικαλιστών γυμναστών. Και αυτό διότι το υπουργείο Παιδείας μέσω των ευρωπαϊκών κονδυλίων προσλάμβανε γυμναστές (περί τους 1.700 ετησίως) ως αναπληρωτές, οι οποίοι με τον τρόπο αυτόν αποκτούσαν μόρια προϋπηρεσίας στην προσπάθειά τους να διοριστούν ως μόνιμοι.
Την περιπέτεια της Ολυμπιακής Παιδείας, η οποία μετά το 2004 εξελίχθηκε στα προγράμματα «Καλλιπάτειρα» και «Καλλιστώ» («με θεματικούς άξονες όπως η διαπολιτισμική εκπαίδευση και η άρση του κοινωνικού αποκλεισμού μέσω του αθλητισμού»!!!), και τη σπατάλη ευρωπαϊκών πόρων μού θύμισαν οι μηδενικές προσλήψεις γυμναστών στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση για το προσεχές σχολικό έτος.
Η ουσία είναι ότι τα τελευταία χρόνια διαπιστώνονται ουκ ολίγες υπεραριθμίες εκπαιδευτικών σε σχολεία διαφόρων περιοχών, και μάλιστα γυμναστών. Ενδεικτικά, τον Φεβρουάριο του 2010 οι υπηρεσίες του υπ. Παιδείας διαπίστωσαν σε ένα μόνο σχολείο της Κοζάνης δεκαεννέα (19) υπεράριθμους γυμναστές! Επίσης, μία άλλη εντυπωσιακή περίπτωση κατεγράφη την ίδια χρονιά στη Σάμο, όπου στα μέσα Νοεμβρίου υπήρχαν ακόμη ελλείψεις εκπαιδευτικών την ίδια στιγμή που σε 14 γυμνάσια και λύκεια του νομού είχαν τοποθετηθεί 516 εκπαιδευτικοί. Από αυτούς, στα σχολεία υπηρετούσαν 291. Οι υπόλοιποι ήταν σε διοικητικές θέσεις, αποσπασμένοι εκτός νομού, μητέρες σε μακροχρόνια άδεια (ανατροφή, λοχεία κ.ά.). Αλλά και οι 291 είχαν περίσσευμα 1.291 ωρών κάθε εβδομάδα.
Το 2010 ξεκίνησε μια σημαντική προσπάθεια καταγραφής των πραγματικών κενών, ώστε να υπάρξει εξορθολογισμός του συστήματος. Φέτος, ελλείψει κονδυλίων, θα προσληφθούν συνολικά μόνο 225 εκπαιδευτικοί σε θέσεις μονίμων. Θα υπάρξουν ελλείψεις εκπαιδευτικών στα σχολεία; Θα το υποστηρίξουν οι γνωστοί «αντιρρησίες», οι οποίοι ανεβάζουν τους πρώτους μήνες κάθε σχολικής χρονιάς την ίδια παράσταση: «Κενά». Το βέβαιο είναι ότι θα χρειαστεί σοβαρή οργάνωση από την πλευρά του υπ. Παιδείας για να καλυφθούν οι ανάγκες των σχολείων, τις οποίες σίγουρα θα εκμεταλλευθεί ο λαϊκισμός «της αργομισθίας».

Ρεπούση Vs Καλογήρου: 2 κείμενα για τα ΑΕΙ

Ο τρίτος δρόμος για την ανώτατη εκπαίδευση

Μαρία Ρεπούση   από τα Νέα

Η Ανανεωτική Αριστερά ήταν πάντα η Αριστερά του τρίτου δρόμου. Βαθιές διαρθρωτικές αλλαγές υποστηρίζαμε πάντα με όσο το δυνατόν μεγαλύτερες κοινωνικές και πολιτικές συναινέσεις. Μεταρρυθμίσεις που θα μεταβάλουν τις κοινωνικές δομές, τις κοινωνικές σχέσεις, τις νοοτροπίες, τις πρακτικές ώστε να μπορούν να αντιμετωπίζουν τα μεγάλα προβλήματα του σύγχρονου κόσμου, να δίνουν λύσεις αποτελεσματικές και κοινωνικά δίκαιες.

Ο τρίτος δρόμος στα πανεπιστήμια όπως και συνολικά στην κοινωνία δεν είναι ο εύκολος δρόμος. Λόγος πολύχρωμος και με αποχρώσεις, πιεζόταν και εξακολουθεί να πιέζεται από ακραίες λογικές που είμαι βέβαιη ότι θα αναγνωρίσετε σε κείμενα και σε λόγους συναδέλφων που δημοσιεύονται τελευταία στις εφημερίδες και φιλοξενούνται στα ΜΜΕ. Ακραίες φιλελεύθερες και τιμωρητικές προς τα πανεπιστήμια λογικές από τη μια που ορκίζονται στο όνομα του πρόσφατου νόμου και θεωρούν ιεροσυλία οποιαδήποτε διορθωτική κίνηση θα τον έκανε περισσότερο λειτουργικό ή αποδεκτό, ακραίες και στην ουσία, στο περιεχόμενο της μεταρρύθμισης και στους τρόπους προώθησής της.

Εκπορεύθηκαν κυρίως από το υπουργείο Παιδείας της κυβέρνησης Παπανδρέου και υποστηρίχθηκαν από λιγοστούς πανεπιστημιακούς. Από την άλλη, ακραίες καταγγελτικές και αρνητικές σε κάθε μεταρρύθμιση λογικές και συμπεριφορές που διακηρύσσουν τη μη εφαρμογή του νόμου και αρνούνται κάθε αλλαγή που θα μπορούσε να κλονίσει τις εγκατεστημένες εξουσίες μέσα στα πανεπιστήμια. Ηταν οι γνωστές δυναμικές μειοψηφίες που είχαν την πολιτική κάλυψη του ΣΥΡΙΖΑ και άλλων «δημοκρατικών» δυνάμεων.

Στο Κοινοβούλιο στην πρόσφατη διαδικασία βελτίωσης του νόμου 4009 και προκειμένου να κρατηθεί υψηλά το καταγγελτικό φρόνημα, ο ΣΥΡΙΖΑ έφθασε μάλιστα στο σημείο να καταψηφίσει και τις προτάσεις της φίλα προσκείμενής του παράταξης στα πανεπιστήμια. Και από τις δυο πλευρές, έγινε φανερό ότι δεν ενδιαφέρονται για τα πανεπιστήμια αλλά για την ενίσχυση της όποιας «εκσυγχρονιστικής» ή «αντισυστημικής» φυσιογνωμίας τους και την καταγραφή τους στο νέο πολιτικό τοπίο.

Οι δύο αυτές λογικές με τις αντίστοιχες πρακτικές μέσα στα πανεπιστήμια έφεραν την κατάσταση σε αδιέξοδο. Δεν μπορούσε τίποτα να προχωρήσει. Οχι μόνον η μεταρρύθμιση. Δεν μπορούσαν ν' ανοίξουν τα πανεπιστήμια τον ερχόμενο Σεπτέμβριο. Με βάση τον νόμο, 31 Αυγούστου 2012, παύονταν όλες οι διοικήσεις, ενώ σε κανένα πανεπιστήμιο δεν είχε εκλεγεί Συμβούλιο Διοίκησης για να αναλάβει καθήκοντα. Ηταν αναγκαία μια πολιτική καταρχήν παρέμβαση που θα επέτρεπε την αποκατάσταση της επικοινωνίας ανάμεσα στην Πολιτεία και στα πανεπιστήμια και αντίστοιχες νομοθετικές ρυθμίσεις που θα έδιναν το πράσινο φως για την αποκατάσταση της ομαλότητας και την εφαρμογή των νόμων. Μαζί τους μια σειρά διορθωτικές κινήσεις που επιβάλλονταν από δυσλειτουργίες του ν. 4009. Αυτό έγινε.

Η Δημοκρατική Αριστερά στήριξε αυτήν την πρωτοβουλία του υπουργείου Παιδείας. Τη στήριξε με μοναδικό γνώμονα το ενδιαφέρον της για τα πανεπιστήμια και την κοινωνία. Εκανε τεκμηριωμένα τις προτάσεις της, υπέβαλε τροπολογίες, διόρθωσε μέχρι την τελευταία στιγμή άρθρα του νομοσχεδίου που κατέθεσε ο υπουργός. Ηταν εκεί και συμμετείχε ανοίγοντας τον τρίτο δρόμο για τα πανεπιστήμια. Εκανε αυτό που έχει υποσχεθεί στους πολίτες. Να είναι όπου την καλεί το δημόσιο συμφέρον και όχι οι κομματικές σκοπιμότητες. Θα αφήσει στους άλλους τις κραυγές για το περιεχόμενο αυτής της πρωτοβουλίας. Εμείς θα περιμένουμε να καρπίσει ο κόπος μας. Να κάνουν τα πανεπιστήμια σωστά τη δουλειά για την οποία τα χρηματοδοτούν οι έλληνες πολίτες. Να παράγουν και να διαχέουν τη γνώση. Να διασφαλίζουν τον κοινωνικό της χαρακτήρα. Να ενισχύουν τον δημοκρατικό μας πολιτισμό. Να συμβάλλουν για την ανάπτυξη και την πρόοδο της χώρας.

Η Μαρία Ρεπούση είναι βουλευτής Α' Πειραιά, υπεύθυνη του Τομέα Παιδείας και Ερευνας της ΔΗΜΑΡ

Μάχη με τις δυνάμεις της ακινησίας

του Ορέστη Καλογήρου     από τα Νέα

Η μάχη για το «πανεπιστημιακό» υπήρξε η «μητέρα όλων των μαχών» μεταξύ αυτών που θέλουν να αλλάξει κάτι σε αυτή τη χώρα και των πρεσβευτών της ακινησίας. Χαρακτηριστικό και βαθιά συμβολικό παράδειγμα η Θεσσαλονίκη, όπου με τη μεριά της προόδου τάχθηκε ο δήμαρχος Γιάννης Μπουτάρης και με τη μεριά της αντίδρασης ο πρύτανης του ΑΠΘ.

Η κυβερνητική αντιμεταρρύθμιση προκάλεσε βαθιά απογοήτευση στην κοινωνία. Ο νόμος 4009/2011 αποτέλεσε ένα μεγάλο στοίχημα. Απέκτησε εμβληματικά χαρακτηριστικά σε μεγάλα τμήματα πολιτών, που ασφυκτιούν εδώ και πολλά χρόνια στο περιβάλλον της εσωστρέφειας, της μετριοκρατίας και της απομόνωσης από τις διεθνείς αναζητήσεις. Αποτέλεσε μέτρο για το κατά πόσο η χώρα είναι μεταρρυθμίσιμη. Υπήρξε δείκτης εξόδου από τη βαθιά πολιτική, οικονομική, κοινωνική, πολιτιστική και εκπαιδευτική κρίση. Οχι τόσο για το αν προέβλεπε εκλογή ή διορισμό του κοσμήτορα, ενίσχυση της σχολής έναντι του τμήματος, πλειοψηφία των εσωτερικών έναντι των εξωτερικών μελών του Συμβουλίου. Αλλά γιατί δημιούργησε την προσδοκία ότι το ελληνικό πανεπιστήμιο θα έσπαζε τον φαύλο κύκλο του κομματικού εναγκαλισμού και του φατριασμού, για να μπορέσει να αναδείξει τις τεράστιες δυνατότητές του. Γιατί πρόβαλε την, έστω και υπερβολικά αισιόδοξη, προοπτική ότι με συντεταγμένο τρόπο, με βαθιές τομές και μεταρρυθμίσεις η χώρα θα βρει τον βηματισμό της.

Ενας έξυπνα καλλιεργημένος μύθος προσπάθησε να πείσει ότι η πλειοψηφία των πανεπιστημιακών ήταν αντίθετοι στον νόμο. Στην πραγματικότητα αντίθετοι ήταν πανεπιστημιακοί, κομματικά στελέχη περιχαρακωμένα στις ιδεοληψίες τους, συνδικαλιστές που δεν εκπροσωπούν πάνω από το 1%-2% των συναδέλφων τους και μια νέα «γενιά» πρυτάνεων, που παρουσιάζει για πρώτη φορά τόσο σφιχτό εναγκαλισμό με το κομματικό και συνδικαλιστικό κατεστημένο.

Πρόκειται για ομάδες που έχουν αναπτύξει αισθήματα ιδιοκτησίας του δημόσιου πανεπιστημίου και έχουν αυτοαναγορευτεί σε «προστάτες» του. Πρόκειται για ομάδες που αντιδρούν σχεδόν επί μία δεκαετία στην παραμικρή αλλαγή, προσπαθώντας να κρατήσουν το ελληνικό πανεπιστήμιο καθηλωμένο στα, κατά τεκμήριο χαμηλά, προσωπικά τους επιστημονικά στάνταρ. Η νεολαία και η κοινωνία δεν αντέχουν άλλη μια χαμένη δεκαετία. Το πανεπιστήμιο χρηματοδοτείται από το υστέρημα της ελληνικής οικογένειας. Αργά ή γρήγορα, η ίδια η κοινωνία θα θέσει και πάλι επιτακτικά το «πανεπιστημιακό». Θα απαιτήσει πτυχία με αξία, έρευνα που παράγει καινοτομία, πανεπιστήμια που θα μπορούν να προσφέρουν στην προικισμένη νεολαία, ιδιαίτερα των πιο αδύναμων στρωμάτων, υψηλού επιπέδου πανεπιστημιακή εκπαίδευση. Η «μάχη» για την αναβάθμιση του πανεπιστημίου δεν τελείωσε.

Ο Ορέστης Καλογήρου είναι καθηγητής στο ΑΠΘ

Κακοί οιωνοί για τον «Καλλικράτη» στα ΑΕΙ

Tου Aποστολου Λακασα από Καθημερινή

Η Aιδηψός ζητούσε Τμήμα Iαματικού Tουρισμού.Τα Γρεβενά ήθελαν Σχολή Δασοπονικών Eπιστημών και Φυσικών Πόρων. Το Αργος προτιμούσε Τμήμα Tεχνολογίας Θεάματος και τις Oπτικοακουστικές Tέχνες. Κάποια στιγμή κατετέθη αίτημα για Τμήμα Μηχανολογίας και Οδήγησης στην Κορινθία. Ουκ ολίγα ήταν τα αιτήματα που έφταναν στο υπουργείο Παιδείας από τα τέλη της δεκαετίας του ’90 και τα πρώτα χρόνια της επομένης. Πολλά ικανοποιήθηκαν με μόνο κριτήριο τη μικροκομματική στόχευση και κυρίως σε προεκλογικές περιόδους, ενώ υπήρξε και περίπτωση τμήματος (στο Παν. Αιγαίου) που εγκαταλείφθηκε παρότι εξαγγέλθηκε πομπωδώς από δύο υπουργούς (Παιδείας και Αιγαίου) και στη θέση του ιδρύθηκε άλλο. Η λειτουργία των νέων τμημάτων στηρίχθηκε κατά κύριο λόγο στα ευρωπαϊκά κονδύλια. Μόνο κατά την πρώτη φάση διεύρυνσης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης την τετραετία 1998 - 2001 ιδρύθηκαν 77 τμήματα - 46 πανεπιστημίων και 31 TEI. Και το πανηγύρι συνεχίστηκε. Ετσι, η Ελλάδα σήμερα έχει 24 πανεπιστήμια και 15 ΤΕΙ (δηλαδή σχεδόν 40 ΑΕΙ σε μία χώρα 10 εκατ. ανθρώπων), με συνολικά 500 τμήματα. Ομως, ήδη από τα μέσα της προηγούμενης δεκαετίας (από τον Σεπτέμβριο του 2004) άρχισαν τα οικονομικά προβλήματα στα Τμήματα, που είχαν ιδρυθεί πρώτα στη σειρά (δηλαδή, την περίοδο 1998 - 2001). Και αυτό διότι τότε ολοκληρώθηκε η φάση χρηματοδότησής τους από την Ε.Ε. και πλέον η λειτουργία τους βάρυνε τον κρατικό προϋπολογισμό. Από τότε ενισχύθηκαν οι ενστάσεις για τη διεύρυνση της ελληνικής τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Οχι μόνο ως προς τη διασπάθιση κονδυλίων, αλλά και ως προς την ποιότητα των νέων τμημάτων. Διότι η δημιουργία τους σε κάθε περιφερειακή πόλη μπορεί να δημιουργούσε κύμα «χειμερινού τουρισμού» από φοιτητές (αντίστοιχο με εκείνο των στρατοπέδων), όμως μπορεί να υπάρξει πανεπιστημιακή οντότητα υπό τέτοιες συνθήκες; Mε ποιες αίθουσες, ποια εργαστήρια, βιβλιοθήκες, διδάσκοντες; Oύτε λόγος δε για φοιτητικές εστίες, αφού άλλωστε ο στόχος ήταν οι φοιτητές να στεγασθούν, έναντι υψηλού αντιτίμου, στις ντόπιες γκαρσονιέρες. Kαι με την «αξία» των πτυχίων τι γίνεται; Επί υπουργίας Μαριέττας Γιαννάκου άρχισε να γίνεται λόγος για χωροταξική αναδιάρθρωση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Η επόμενη «σκηνή» στην κωμωδία ήταν η... λειτουργία νέων τμημάτων επί υπουργίας Ευριπίδη Στυλιανίδη. Σήμερα, εν μέσω οικονομικής κρίσης, ο νέος υπουργός Παιδείας κ. Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος εξήγγειλε «Καλλικράτη στα ΑΕΙ». Πώς; Με διάλογο και επιστημονικά κριτήρια υπόσχεται ο υπουργός. Δηλαδή με αξιολόγηση των υπαρχόντων τμημάτων; Οι φοιτητοπατέρες που συνήθως τα «σπάνε» σε κάθε προσπάθεια αξιολόγησης θα ερωτηθούν; Και εάν όλοι βγουν «άριστοι»; Πώς θα επιλεγούν τα τμήματα προς κατάργηση ή συγχώνευση; Με κλήρωση; Η νέα ηγεσία του υπ. Παιδείας γνωρίζει καλά, καθώς απαρτίζεται από πανεπιστημιακούς, ότι τα τμήματα με ελάχιστους μίνιμους διδάσκοντες έχουν τα μεγαλύτερα προβλήματα. Διασφαλίζοντας, λοιπόν, τις θέσεις εργασίας όλων, ας πάρει σταράτες αποφάσεις. Η πρόσφατη ιστορία είναι κακός οιωνός ότι μία τυχόν διαδικασία διαβούλευσης θα αποτελέσει όχημα ώστε να τεθεί το θέμα στις ελληνικές καλένδες. Μακάρι οι φόβοι αυτοί να διαψευσθούν. Περισσότερες πληροφορίες και ΕΔΩ

Σημεία και... παράδοξα στα ΑΕΙ

από το ΒΗΜΑ

Στην ανώτατη εκπαίδευση λειτουργούν σήμερα 499 τμήματα, εκτός των Στρατιωτικών Σχολών. Από αυτά τα 286 ανήκουν σε ΑΕΙ και τα 213 σε ΤΕΙ. Τη δεκαετία 1999-2009, περίοδο ροής κοινοτικών κονδυλίων, ιδρύθηκαν περίπου 100 νέα τμήματα. Σήμερα, 24 ΑΕΙ εκτείνονται σε 36 πόλεις και 16 ΤΕΙ σε 40 πόλεις και κωμοπόλεις. Οσα εδρεύουν σε Αττική, Πάτρα, Iωάννινα, Κέρκυρα και Χανιά έχουν τη «βάση» τους σε μία πόλη, ενώ τα υπόλοιπα εκτείνονται σε δύο ως έξι πόλεις. Στα περισσότερα συχνά οι πτυχιούχοι αποτελούν το 30% των εγγραφομένων - οι υπόλοιποι δεν φτάνουν στο πτυχίο.

Τμήματα και παρακλάδια... παντού

«Θα έπρεπε να κλείσουν τα μισά τμήματα των πανεπιστημίων», λέει στο «Βήμα» ο μαθηματικός και εκπαιδευτικός αναλυτής κ. Στρατής Στρατηγάκης. Και με τη «γλώσσα» των αριθμών εξηγεί ότι στην Ελλάδα έχουμε:

• Τρία τμήματα «Επιστήμης των υλικών», Ιωάννινα, Κρήτη και Πάτρα, όταν το αντικείμενο σχετίζεται με το πεδίο της Χημείας και θα μπορούσε να αποτελέσει απλή κατεύθυνση ή μεταπτυχιακό πρόγραμμα σε κάποιο τμήμα Χημείας.

• Δύο πανεπιστημιακά τμήματα Τουριστικών Επιχειρήσεων (στον Πειραιά και στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου), ενώ το αντικείμενο διδάσκεται σε αντίστοιχα τμήματα των ΤΕΙ. Αντιθέτως, δεν έχουμε πανεπιστημιακό τμήμα για τον σχεδιασμό της στρατηγικής του τουρισμού.

• Ισάριθμους εισακτέους κάθε χρόνο στα τμήματα νηπιαγωγών και δασκάλων, ενώ οι μεν πρώτοι απασχολούν παιδιά για έναν χρόνο και οι δεύτεροι για έξι χρόνια οπότε προφανώς η αναλογία σε πτυχιούχους θα έπρεπε να είναι το 1/3 νηπιαγωγοί και τα 2/3 δάσκαλοι.

• Τέσσερα τμήματα με βαλκανικές και σλαβικές σπουδές (Φλώρινα, Θεσσαλονίκη, Θράκη, Αθήνα).

• Στη Βιολογία τμήματα-παρακλάδια (Βιολογικών Εφαρμογών και Τεχνολογιών στα Ιωάννινα, Βιοχημείας και Βιοτεχνολογίας στη Λάρισα, Μοριακής Βιολογίας και Γενετικής στην Αλεξανδρούπολη), που αποτελούν εξειδίκευση της επιστήμης και θα μπορούσαν να είναι μία κατεύθυνσή της σε ένα από τα τέσσερα τμήματα Βιολογίας ή ένα μεταπτυχιακό τους πρόγραμμα. - Τμήμα Στατιστικών και Αναλογιστικών - Χρηματοοικονομικών Μαθηματικών στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου που παράγει μαθηματικούς που δεν είναι... μαθηματικοί, αλλά οικονομολόγοι και ασχολούνται με τα μαθηματικά στην Οικονομία.

• Στο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης δύο χωριστά τμήματα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού.

• Στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών ένα Τμήμα Οικονομικών και ένα Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Οικονομικών Σπουδών, καθώς και ένα Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων και ένα τμήμα Διοικητικής Επιστήμης και Τεχνολογίας.

• Στο Πανεπιστήμιο Πειραιά ένα Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων και ένα Τμήμα Βιομηχανικής Διοίκησης.

• Στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας ξεχωριστά τμήματα Διοίκησης Επιχειρήσεων, Μάρκετινγκ και Διοίκησης Διαδικασιών και Διοικητικής Τεχνολογίας.

Το ξήλωμα του νόμου άρχισε, εκλογές έρχονται

ΡΕΠΟΡΤΑΖ:esos.gr
Οι εκλογές Κοσμητόρων, Προέδρων και Διευθυντών Τομέων θα γίνουν κατά την προ του Ν.4009 νομοθεσία.
Αυτό ανακοίνωσε η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Παιδείας στην Επιτροπή για την επανεξέταση του νόμου πλαισίου για τα ΑΕΙ που συνεδρίασε σήμερα στο υπουργείο Παιδείας.

Ε Θ Ν Ι Κ Ο Μ Ε Τ Σ Ο Β Ι Ο Π Ο Λ Υ Τ Ε Χ Ν Ε Ι Ο
Γ Ρ Α Φ Ε Ι Ο Π Ρ Υ Τ Α Ν Η
Ηρώων Πολυτεχνείου 9, Πολυτεχνειούπολη Ζωγράφου,15780, τηλ. 210 772 2047, fax: 210 7722048 e-mail: ssimop@central.ntua.gr
Αθήνα, 23 Απριλίου 2012

Α Ν Α Κ Ο Ι Ν Ω Σ Η

Όπως μας ενημέρωσε ο Πρύτανης του Ιδρύματος ο οποίος συμμετέχει στην «Ομάδα Εργασίας με σκοπό να συντάξει πόρισμα για τη διευθέτηση θεμάτων που αφορούν στην πλήρη εφαρμογή του Νόμου για τα Α.Ε.Ι.», εκ μέρους του ΥΠΔΒΜΘ ανακοινώθηκε ότι οι εκλογές Κοσμητόρων, Προέδρων και Διευθυντών Τομέων θα γίνουν κατά την προ του Ν.4009 νομοθεσία.

ΑΠΟ ΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΟΥ ΠΡΥΤΑΝΗ

Το πανεπιστήμιο της ανομίας, του Μάνου Ματσαγγάνη

Του Μανου Ματσαγγάνη* Καθημερινή

Το ελληνικό πανεπιστήμιο είναι βαριά άρρωστο: λειτουργεί σε ένα θεσμικό κενό, και σε μια ατμόσφαιρα διάχυτης ανομίας. Το θεσμικό κενό προκύπτει από την απροθυμία των πολιτικών δυνάμεων να υποστηρίξουν τις μεταρρυθμίσεις που (υποτίθεται ότι) προτείνουν, καθώς και από την αδυναμία του κράτους να εφαρμόσει τους νόμους που ψηφίζει η Βουλή.

Ο νόμος Γιαννάκου προσέκρουσε στη λυσσαλέα αντίδραση των φοιτητικών παρατάξεων της Αριστεράς, καθώς και όσων πανεπιστημιακών πρόσκεινται σε αυτές. Οι τελευταίοι όμως ηττήθηκαν όταν η πλειοψηφία των διδασκόντων, που τάσσονται υπέρ της μεταρρύθμισης, αποφάσισαν να ενεργοποιηθούν στους συλλόγους τους. Ο βασικός λόγος για τον οποίο ο νόμος Γιαννάκου δεν εφαρμόστηκε ήταν άλλος: η υπονόμευσή του εκ των ένδον, αφενός από τη φοιτητική παράταξη της Ν.Δ. και αφετέρου από την ίδια την κυβέρνηση Καραμανλή. Η πρώτη είδε τη μείωση της επιρροής των φοιτητών στους θεσμούς διοίκησης των πανεπιστημίων ως απειλή για το σύστημα πελατειακών σχέσεων στο οποίο (και αυτή) πρωταγωνιστεί. Η δεύτερη αποφάσισε ότι η υπόθεση του βιβλίου Ιστορίας, καθώς και η άρνηση της κ. Γιαννάκου να υποκύψει στις πιέσεις του εθνικιστικού μπλοκ, είχαν κάνει την παραμονή της στο υπουργείο ασύμφορη.

Ο νόμος Διαμαντοπούλου ήταν θεωρητικά ισχυρότερος, αφού ψηφίστηκε από μια ευρύτερη πλειοψηφία βουλευτών. Ομως δεν κατάφερε να πείσει παρά μόνο ένα υποσύνολο των εν δυνάμει υποστηρικτών του μεταξύ των πανεπιστημιακών. Και πάλι, αυτό δεν αρκεί για να δικαιολογήσει (ούτε καν να εξηγήσει) τη μη εφαρμογή του: σε μια ευνομούμενη πολιτεία, υπάρχει περιθώριο για μια συντεταγμένη αναθεώρηση όσων πτυχών μιας μεταρρύθμισης κρίνονται ανεφάρμοστες ή ατελέσφορες. Οχι, το βασικό πρόβλημα είναι ότι οι πολιτικές δυνάμεις, που στα λόγια υποστήριξαν τη μεταρρύθμιση, έχασαν γρήγορα το ενδιαφέρον τους γι’ αυτή. Και φαίνεται ότι αυτό ισχύει και για την ίδια την κ. Διαμαντοπούλου.

Η βίαιη διάλυση των εκλογών για συμβούλια διοίκησης από τις γνωστές ομάδες της άκρας Αριστεράς συνέβαλε φυσικά στη γενική παράλυση. Ομως, ο ρόλος των επεισοδίων θα ήταν λιγότερο καθοριστικός, εάν οι πολιτικές δυνάμεις που υποτίθεται ότι αντιτάσσονται στη βία δεν την εκμεταλλεύονταν για την προώθηση της δικής τους αντιμεταρρυθμιστικής ατζέντας.

Με αυτά και με αυτά, το πανεπιστήμιο κινδυνεύει να αναδειχθεί σε έναν από τους πιο εμβληματικούς θεσμούς της Ελλάδας της κρίσης. Ενας θεσμός όπου οι νόμοι όχι μόνο παραβιάζονται χωρίς συνέπειες από οποιονδήποτε νομίζει ότι θίγεται από αυτούς, αλλά επίσης περιφρονούνται τόσο από τη νομοθετική όσο και από την εκτελεστική εξουσία. Πώς αλλιώς εξηγείται η άρνηση των δύο μεγάλων κομμάτων να επιβάλλουν τη μεταρρύθμιση που ψήφισαν στη Βουλή; Πώς αλλιώς ερμηνεύεται η άνεση με την οποία ο νέος υπουργός Παιδείας (και, ιδίως, Θρησκευμάτων) επιλέγει ποιες διατάξεις εφαρμόζει και ποιες όχι;

Κάπως έτσι πορευόμαστε προς τις εκλογές. Με πολιτικούς που υπόσχονται να βγάλουν τη χώρα από την οξύτερη κρίση της πρόσφατης Ιστορίας της, ενώ στην πραγματικότητα παραμένουν προσκολλημένοι στις πιο καθυστερημένες αντιλήψεις του 19ου αιώνα.

* Ο κ. Μάνος Ματσαγγάνης διδάσκει Κοινωνική Πολιτική και Δημόσια Οικονομική στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Είναι υποψήφιος βουλευτής της Δημοκρατικής Αριστεράς στην Α΄ Αθηνών.

ΟΧΙ ΣΤΗΝ ΥΠΟΝΟΜΕΥΣΗ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΘΕΣΜΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΤΩΝ ΑΕΙ

Ανοικτή επιστολή του Συνδέσμου Καθηγητών ΑΠΘ προς τον Πρωθυπουργό

Αξιότιμε κύριε Πρωθυπουργέ,

Οι πανεπιστημιακοί δάσκαλοι, όπως και η υπόλοιπη κοινή γνώμη της χώρας, παρακολουθούν εμβρόντητοι την προσπάθεια του Υπουργού Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων, κυρίου Μπαμπινιώτη, μεπρόσχημα την καλύτερη εφαρμογή του νόμου 4009/2011 (ενός νόμου που ψηφίστηκε με συντριπτική πλειοψηφία από τη Βουλή των Ελλήνων, αφού προηγουμένως αποτέλεσε αντικείμενο ευρείας συζήτησης για περισσότερο από ένα χρόνο), να ανατρέψει τις βασικές δομές του. Ο κ. Μπαμπινιώτης, με άρθρα και δηλώσειςτου, αλλά και με την παραίτησή του από την οργανωτική επιτροπή για την εκλογή του Συμβουλίου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, είχε ήδη αντιταχθεί στο νέο θεσμικό πλαίσιο. Δυστυχώς, και από τη νέα του θέση επέλεξενα καταστρατηγήσει το νόμο με πρόσχημα την αποκατάσταση της ηρεμίας και της συνεννόησης στα Πανεπιστήμια.

Η επιτροπή την οποία σύστησε πρόσφατα ο κ. Μπαμπινιώτης για να προτείνει τροποποιήσεις του νέουνόμου αποτελείται κυρίως από Πρυτάνεις που έχουν αντιταχθεί στο σύνολο και στη φιλοσοφία του νόμου,έχοντας άλλωστε προσφύγει στο ΣτΕ κατά θεμελιακών διατάξεών του. Η ανακοίνωση του Προεδρείου τηςΣυνόδου των Πρυτάνεων ότι «συγκροτήθηκε μεικτή Επιτροπή, που σύντομα θα υποβάλει προτάσεις, αναφορικά με τις δυσλειτουργίες του Νόμου 4009/2011 για ορισμένες από τις οποίες, ως γνωστόν, σύσσωμα τα ελληνικά Πανεπιστήμια έχουν ήδη προσφύγει στο Συμβούλιο Επικρατείας» δεν αφήνει καμιά αμφιβολία γι’ αυτό που επιχειρείται. Ούτε καν την απόφαση του ΣτΕ επί της προσφυγής δεν περίμενε ο κ. Μπαμπινιώτης πρινανακοινώσει την πρόθεσή του να «μεταρρυθμίσει» το νόμο. Προβάλλει ως επιχείρημα για την αλλαγή τουνόμου την αδυναμία του να εφαρμοστεί μέχρι σήμερα στα περισσότερα ΑΕΙ παραβλέποντας, ωστόσο, ότι υ-πεύθυνοι γι’ αυτό είναι οι ίδιοι οι Πρυτάνεις και οργανωμένες μειοψηφίες φοιτητών και καθηγητών που απορρίπτουν συνολικά το νόμο, γιατί χάνουν βασικά προνόμια που τους εξασφάλιζε το προηγούμενο καθεστώς. Δεν είναι δυνατό να καλούνται οι Πρυτάνεις που πρωτοστατούν στη μη λειτουργία του νόμου να υπο-βάλουν προτάσεις για τις «δυσλειτουργίες» του. Παραβλέπει επίσης ο κ. Μπαμπινιώτης ότι η υποτιθέμενηαδυναμία εφαρμογής του νόμου οφείλεται στη βία που ασκήθηκε και ασκείται προκειμένου να ματαιωθούνοι εκλογές για την ανάδειξη των εσωτερικών μελών των Συμβουλίων των Πανεπιστημίων και να εμποδιστεί ηαυθεντική έκφραση της θέλησης της πανεπιστημιακής κοινότητας. Σε κάθε περίπτωση, ενδεχόμενη τροποποί-ηση ορισμένων διατάξεων του νόμου προϋποθέτει την εφαρμογή του, ώστε να εντοπιστούν στην πράξη οιδυσλειτουργίες που θα προκύψουν από την υλοποίηση των προβλέψεων του.

Αξιότιμε κύριε Πρωθυπουργέ,

Στοιχειώδης υποχρέωση κάθε ευνομούμενης Πολιτείας είναι να εφαρμόζει τους νόμους που η ίδια θεσπίζει και, πολύ περισσότερο, τους νόμους που με διακομματική συναίνεση κι ευρύτατη πλειοψηφία ψηφίζει το Κοινοβούλιο. Διαφορετικά δίνει το μήνυμα ότι στην κοινωνία επικρατεί η ανομία, η δύναμη του ισχυρού και η συντεχνιακή λογική. Και αν αυτό το μήνυμα εκπέμπεται από τα Πανεπιστήμια, από έναν κατεξοχήν πνευματικό χώρο, τότε τα πράγματα για μια τέτοια κοινωνία είναι δυστυχώς πολύ χειρότερα. Για το λόγο αυτόν καλούμε εσάς και την κυβέρνησή σας να στηρίξετε, σε πρακτικό επίπεδο, το νέο θεσμικό πλαίσιο των ΑΕΙ, μακριάα πό τις γνωστές παλινωδίες και αμφισημίες που χαρακτηρίζουν χειρισμούς μικροπολιτικού τύπου. Ας πάψει επιτέλους η ανομία να κυριαρχεί στα ελληνικά ΑΕΙ.

Σύνδεσμος Καθηγητών ΑΠΘ (www.syndesmosauth.gr)

Παραιτήθηκε ο Γ. Τσεμπελής από το Τομεακό Ερευνητικό Συμβούλιο Κοινωνικών Επιστημών

Αντιδρώντας στις τελευταίες εξελίξεις σχετικά με το νόμο πλαίσιο για την Παιδεία.

Την παραίτησή του από το Τομεακό Ερευνητικό Συμβούλιο Κοινωνικών Επιστημών του Εθνικού Συμβουλίου Έρευνας και Τεχνολογίας υπέβαλε με επιστολή του προς την εν λόγω επιτροπή, τον πρόεδρό της και τον υπουργό Παιδείας ο Γιώργος Τσεμπελής, καθηγητής Πολιτικών Επιστημών και κάτοχος της έδρας Anatol Rapoport του πανεπιστημίου του Μίσιγκαν. Ο κ. Τσεμπελής υπέβαλε την παραίτησή του αντιδρώντας στις τελευταίες εξελίξεις στο θέμα του νόμου πλαισίου για την Παιδεία, καταφερόμενος κατά των πρυτάνεων, αλλά και του υπουργού Παιδείας, κ. Γ. Μπαμπινιώτη. Όπως αναφέρει στην επιστολή, «Τι να πρωτοθαυμάσει κανείς; Την δήλωση ότι τα πάντα γίνονται για να σωθεί ο νόμος; Νομίζει ο κύριος Μπαμπινιώτης ότι τον πίστεψε κανείς; Την ελαφρότητα του χιούμορ των υφισταμένων; Το πρόβλημα τους είναι ποιος θα βγει στις εκλογές να αναλάβει την εφαρμογή; Οι θριαμβολογίες των πρυτάνεων που αποτελούν μέλη της νεοσυσταθείσας επιτροπής προς «διάσωση» του νόμου είναι οι αλαλαγμοί των λύκων που τους εμπιστεύτηκαν ΞΑΝΑ να φυλάνε τα πρόβατα» . Ακολουθεί ολόκληρη η επιστολή. «Αγαπητοί συνάδελφοι του Τομεακού Ερευνητικού Συμβουλίου Κοινωνικών Επιστημών του Εθνικού Συμβουλίου Έρευνας και Τεχνολογίας, αγαπητέ πρόεδρε κε Βεττα, αξιότιμε κε. υπουργέ Με μεγάλη μου λύπη υποβάλλω την παραίτηση μου από μέλος της παραπάνω επιτροπής. Όταν πριν από ένα περίπου χρόνο δέχτηκα να συμμετάσχω, ήταν γιατί με διαβεβαίωσαν -και πείστηκα- ότι θα μπορούσα κάτι να προσφέρω στη βελτίωση της Ελληνικής παιδείας. Δέχτηκα την άμισθη θέση με πολύ μεγαλύτερο σεβασμό απ’ ότι μια έμμισθη. Οφείλω ταυτόχρονα να ομολογήσω ότι τη συγκεκριμένη θέση δεν θα αναλάμβανα με οποιοδήποτε μισθό σε μια άλλη χώρα με την ίδια κατάσταση στην εκπαίδευση». «Υπήρξαν δυο λόγοι που δέχθηκα και θεώρησα τιμή μου να υπηρετήσω. Ο πρώτος ήταν ότι τρέφω μεγάλο θαυμασμό για την εκπαίδευση που έλαβα στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (αποφοίτησα το 1974). Θεωρώ ότι η παιδεία που έλαβα στο ΕΜΠ ήταν πιο καθοριστική για την εξέλιξη μου από τα δυο διπλώματα (Πολιτικής Επιστήμης και διδακτορικό Στατιστικής) που έλαβα στη Γαλλία, και το ένα (διδακτορικό Πολιτικής Επιστήμης) στην Αμερική. Ο δεύτερος ήταν ότι έβλεπα από μακριά ότι η οποιαδήποτε βοήθεια ήταν απόλυτα αναγκαία στη σημερινή κατάσταση του Ελληνικού Πανεπιστημίου» . «Όταν άρχισε τη θητεία μου στην επιτροπή διαπίστωσα ότι η κρατούσα κατάσταση ήταν πολύ χειρότερη απ’ ότι νόμιζα. Είδα για παράδειγμα ότι οι περισσότεροι πανεπιστημιακοί συμπεριελάμβαναν στο βιογραφικό τους όχι μόνο δημοσιεύσεις από τον επιστημονικό τύπο του εξωτερικού αλλά και από Ελληνικά έντυπα όχι μόνο επιστημονικά αλλά και περιοδικά ευρείας κυκλοφορίας, ακόμα και εφημερίδες όπως ‘Η Αυγή της Κυριακής.’ Συνειδητοποίησα ότι το κριτήριο εγκύρων δημοσιευμάτων που έχουν την επιστημονική έγκριση διακεκριμένων ειδικών (peer review) δεν υπάρχει στην Ελλάδα. Ότι ορισμένοι Έλληνες πανεπιστημιακοί δεν αντιλαμβάνονται τη διαφορά μιας ελληνόγλωσσης από μια διεθνή δημοσίευση (μόνο η δεύτερη επηρεάζει το διεθνές επιστημονικό κοινό) η ακόμα τη διαφορά επιστημονικής δημοσίευσης από άποψη» . «Ακόμα χειρότερα, ένα Ελληνικό Πανεπιστήμιο συμμετείχε στην κατασκευή ενός ‘δείκτη’ επιστημονικής απήχησης ο οποίος καταμετρά οποιαδήποτε «δημοσίευση» ακόμα και στις ιστοσελίδες του κάθε πανεπιστημιακού, μπλογκς η άλλες δημοσιεύσεις καθώς και τις πιθανές συζητήσεις που ακολουθούν. Με βάση αυτό το «δείκτη», σύμφωνα με δημοσίευμα έγκριτης εφημερίδας τα Ελληνικά Πανεπιστήμια έρχονται τρίτα σε ολόκληρο τον κόσμο, ενώ τα Αμερικάνικα δέκατα!!! Και ποιος νοιάζεται ότι στη βάση των παγκόσμια αποδεκτών δεικτών, βασισμένων σε έγκυρες δημοσιεύσεις καθώς και σε αναφορές στη διεθνή βιβλιογραφία, κανένα Ελληνικό πανεπιστήμιο δεν είναι στα διακόσια πρώτα στον κόσμο;» «Αντί να βλέπουμε την πραγματικότητα και να προσπαθούμε να βελτιώσουμε την κατάσταση, χρησιμοποιούμε διαστρεβλωτικούς φακούς και αλλάζουμε αυτό που βλέπουμε. Σε μια σκηνή του Γαλιλαίου του Μπρεχτ, οι καρδινάλιοι του εξηγούν γιατί δεν θα κοιτάξουν μέσα από το τηλεσκόπιο…..Όταν το Υπουργείο Παιδείας κατάλαβε την αθλιότητα της Ελληνικής εκπαίδευσης δημιούργησε ένα, κατά τη γνώμη μου συμβιβαστικό, νέο νόμο πλαίσιο που άλλαζε τον τρόπο εκλογής των Πανεπιστημιακών διοικήσεων με συμμετοχή εξωπανεπιστημιακών παραγόντων από την οικονομία και την κοινωνία. Για την επιλογή των πανεπιστημιακών εφαρμόζονταν επιστημονικά και όχι πολιτικά κριτήρια και για την επιλογή των μη πανεπιστημιακών- από τα μέλη των ΑΕΙ- εφαρμόζονταν το πιο πρόσφορο εκλογικό σύστημα. Αυτή η ηγεσία θα αναλάμβανε ευθύνες που σήμερα διαχειρίζεται το Υπουργείο Παιδείας». «Μιλάμε δηλαδή για μείζονα και αναγκαία αποκέντρωση που θα επιτρέψει στα ΑΕΙ να ανασάνουν, να διαχειριστούν τους περισσότερους πόρους τους όπως τα ίδια κρίνουν σωστό. Παρά ταύτα, η κατάσταση έγινε αμέσως έκρυθμη, οι Πρυτάνεις εξανέστησαν, δήλωσαν ότι δεν θα εφαρμόσουν το νόμο που καταργεί την αυτοτέλεια των ΑΕΙ. Πιο στρατηγικές σκέψεις πρυτάνευσαν και συνέστησαν αντί να αναλάβουν οι Πρυτάνεις την αντίσταση, να βοηθήσουν τους φοιτητές να καταργήσουν κάθε έννοια νόμου μέσα στα ΑΕΙ και οι ίδιοι να προσφύγουν στο Συμβούλιο της Επικρατείας για την συνταγματικότητα του νόμου! Για να καταλαβαίνουμε περί τίνος πρόκειται, ΟΛΑ τα Αμερικάνικα πανεπιστήμια (ιδιωτικά ΚΑΙ δημόσια) έχουν μεικτές διοικήσεις από Πανεπιστημιακούς και εξωπανεπιστημιακούς. Το Πανεπιστήμιο της Πολιτείας το Μίσιγκαν όπου εργάζομαι (δημοσιο) είχε την διαπανεπιστημιακή διοίκηση διοριζόμενη από τον Πρύτανη στο παρελθόν, ενώ τώρα εκλέγεται από τους κατοίκους της πολιτείας. Το κάθε πανεπιστήμιο καθορίζει το πως συγκροτείται η διοίκηση του. Ξανά, αντί να βλέπουμε την πραγματικότητα βάλαμε ιδεολογικές παρωπίδες για να αρνηθούμε τι βλέπουμε» . «Όλα αυτά τα έβλεπα, και παρέμενα στη θέση μου γιατί ήταν επιβεβαίωση των αρχικών μου θέσεων, ότι η χώρα χρειάζεται όλη τη βοήθεια που μπορεί να βρει για την αναμόρφωση της εκπαίδευσης. Και ο νόμος πλαίσιο είχε βάλει έναν περιοριστικό όρο αντάξιο της πανουργίας του Οδυσσέα (για να θυμηθούμε τους προγόνους μας): χρήματα για ένα ΑΕΙ μπορούσε να λάβει μόνο η νεοεκλεγείσα ηγεσία του ιδρύματος. Αυτή η διάταξη ήταν η μόνη ασπίδα που είχε ο νόμος πλαίσιο μέσα σε μια θάλασσα αναρχίας που κυριαρχεί σήμερα στα ΑΕΙ. Μπορεί οι πρυτάνεις να θέλουν και να μπορούν να ακυρώνουν τη μια εκλογή μετά την άλλη, άλλα δεν θα έχουν χρηματοδότηση αν συνεχίσουν. Ακόμα και οι φοιτητές που τώρα κινητοποιούνται υπέρ τους κάποτε θα συνειδητοποιήσουν την κατάσταση και θα σταματήσουν» . «Αυτή τη διάταξη η νέα ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας την ανέτρεψε. Ο υπουργός δήλωσε ότι έχει την υποστήριξη του Πρωθυπουργού, και με δυο υφυπουργούς στο πλευρό του (έναν από το κάθε κόμμα που στηρίζει την κυβέρνηση) δήλωσε πως στόχος του είναι το πως θα εφαρμοστεί ο νόμος ο οποίος ‘συναντά προβλήματα’. Οι δυο υφυπουργοί υποστήριξαν τα λεγόμενα του υπουργού, και διαφώνησαν μόνο στο αν μετά τις εκλογές ο νόμος θα εφαρμοστεί από το ΠΑΣΟΚ η την ΝΔ. Τι να πρωτοθαυμάσει κανείς; Την δήλωση ότι τα πάντα γίνονται για να σωθεί ο νόμος; Νομίζει ο κύριος Μπαμπινιώτης ότι τον πίστεψε κανείς; Την ελαφρότητα του χιούμορ των υφισταμένων; Το πρόβλημα τους είναι ποιος θα βγει στις εκλογές να αναλάβει την εφαρμογή; Οι θριαμβολογίες των πρυτάνεων που αποτελούν μέλη της νεοσυσταθείσας επιτροπής προς ‘διάσωση’ του νόμου είναι οι αλαλαγμοί των λύκων που τους εμπιστεύτηκαν ΞΑΝΑ να φυλάνε τα πρόβατα» . «Δεν μπορώ υπό αυτές τις συνθήκες να συμμετέχω σε σχεδιασμούς του Υπουργείου Παιδείας. Ο νόμος πλαίσιο για την Παιδεία ήταν ο μόνος διαρθρωτικός νόμος που ψηφίστηκε από τη Βουλή, που δεν επιβάλλει φορολογία και δεν σχεδιάζει πως θα απολύσει εργαζόμενους (αν και θα έπρεπε κατά τη γνώμη μου πολλές σχολές και πανεπιστήμια να κλείσουν). Είναι ο μόνος νόμος που ψηφίστηκε χωρίς το μαχαίρι των δανειστών στο λαιμό και που είχε στόχο πως θα φτιάξουμε μια καλύτερη Ελλάδα που να μπορεί να ανταγωνιστεί στο διεθνές περιβάλλον. Ήταν μια επένδυση για το μέλλον μας και δεν φαίνεται να νοιάζεται κανείς για την «διάσωση» του. Ούτε καν τα κόμματα που τον ψήφισαν. Παίρνει κι αυτός το δρόμο των νομοσχεδίων για την απελευθέρωση των επαγγελμάτων. Με λύπη μου παραιτούμαι από την επιτροπή. Γιώργος Τσεμπελής Anatol Rapoport Collegiate Professor Of Political Science University of Michigan USA» www.kathimerini.gr

Σύγκλιση απόψεων Γ. Μπαμπινιώτη-Πανεπιστημιακών

ΡΕΠΟΡΤΑΖ:esos.gr
Το αδιέξοδο που επικρατεί στα Πενεπιστήμια σχετικά με την μη εκλογή των νέων διοικήσεων σε κανένα Ιδρυμα, και την μη λειτουργία των Οργανωτικών Επιτροπών , μετέφερε στον υπουργό Παιδείας Γ. Μπαμπινιώτη, η διοίκηση του κορυφαίου συνδικαλιστικού οργάνου των πανεπιστημιακών , της ΠΟΣΔΕΠ, στη διάρκεια της σημερινής συνάντησης.

Για την ανάδειξη των νέων Συμβουλίων Διοίκησης των ΑΕΙ ο υπουργός Παιδείας  δήλωσε:
«Υπάρχουν συγκεκριμένες σκέψεις τις οποίες θα επεξεργαστούμε. Οι τρόποι δεν μπορούν να εξειδικευτούν αυτή τη στιγμή. Είναι σε συζήτηση. Αυτό που θέλω να σας πω είναι ότι υπάρχει σύγκλιση απόψεων και εκτιμήσεις προς την ίδια κατεύθυνση.»
Ο Πρόεδρος ΠΟΣΔΕΠ Ν. Σταυρακάκης τόνισε:
 «Τα Πανεπιστήμια βρίσκονται σε μία κρίσιμη καμπή αυτή την περίοδο. Αυτό ακριβώς που ζητήσαμε από τον κύριο Υπουργό είναι να προβεί στις απαραίτητες ενέργειες και στις πολιτικές πρωτοβουλίες,  ώστε η εφαρμογή του νόμου και σε αυτά τα σημεία να προχωρήσει όσο γίνεται πιο γρήγορα. Θα πρέπει να υπάρξει υπέρβαση της κατάστασης που  αυτή τη στιγμή βιώνουμε. Οι τρόποι και οι έξοδοι διαφυγής είναι αρκετές και νομίζω ότι το υπουργείο μπορεί να επιλέξει. Πρέπει να ξεπεράσουμε την πραγματικότητα, την κατάσταση στην οποία βρίσκεται αυτή τη στιγμή το Πανεπιστήμιο χρησιμοποιώντας τις δομές και τις δυνάμεις που αυτό το ίδιο το Πανεπιστήμιο έχει,  τη δυναμική και το δυναμικό  που περικλείει.»

Στη διάρκεια της συνάντησης συζητήθηκαν όλα τα μείζονα θεσμικά και οικονομικά θέματα που απασχολούν την πανεπιστημιακή κοινότητα. Η συνάντηση προσδιορίστηκε από τη σύγκλιση των απόψεων για την αποκατάσταση της ηρεμίας στα Ανώτατα Ιδρύματα στο πλαίσιο της εφαρμογής του νόμου αλλά με επίλυση των προβλημάτων.
     Υπουργός:
«Είχαμε μία ουσιαστική συζήτηση. Ανταλλάξαμε απόψεις για το πώς μπορεί να λειτουργήσει το Πανεπιστήμιο σε κλίμα ηρεμίας, στο πλαίσιο της εφαρμογής του νόμου αλλά με επίλυση προβλημάτων. Πιστεύουμε ότι τα θέματα, που ετέθησαν από τους συναδέλφους της ΠΟΣΔΕΠ, μπορούν να αντιμετωπιστούν. Όλοι συγκλίνουν στην αποκατάσταση της εύρυθμης λειτουργίας του Πανεπιστημίου, στην επίλυση προβλημάτων και στην καταξίωση του δημόσιου Πανεπιστημίου καθώς  έχει δημιουργηθεί μια εικόνα αρνητική και δεν  πρέπει να είναι αρνητική».
Πρόεδρος ΠΟΣΔΕΠ:
«Με τον κύριο Υπουργό, με τον κύριο συνάδελφο είχαμε μία μακρά και ουσιαστική συζήτηση σε όλο το φάσμα των θεμάτων που απασχολούν τα Πανεπιστήμια και τους Πανεπιστημιακούς, τόσο θεσμικού χαρακτήρα όσο και οικονομικού. Καταλήξαμε στη γενική και σύμφωνη διαπίστωση ότι η Πολιτεία θα πρέπει να αναλάβει σημαντικές πολιτικές πρωτοβουλίες, ώστε ο νόμος να εφαρμοστεί άμεσα και σε όλα του τα σημεία. Θεωρούμε ότι η συζήτηση γενικά κινήθηκε σε πάρα πολύ θετικό κλίμα και ελπίζουμε ότι οι πρωτοβουλίες που θα αναλάβει η πολιτεία (και συγκεκριμένα ο υπουργός, ο κ. Μπαμπινιώτης)  θα βοηθήσουν  τα Πανεπιστήμια να προχωρήσουν πιο γρήγορα σε ενέργειες και σε διαδικασίες τις οποίες χρειάζεται η ελληνική κοινωνία και η ελληνική οικογένεια. Ενέργειες που θα τις επεξεργαστεί, θα τις αποφασίσει το υπουργείο για την πλήρη εφαρμογή του νόμου».

Πανελλήνια Ομοσπονδία Συλλόγων
Διδακτικού και Ερευνητικού Προσωπικού
Διεύθυνση:     ΣΤΑΔΙΟΥ  5,  4ος Όροφος,   GR105 62,    ΑΘΗΝΑ,    
Ηλεκτρονικό Ταχυδρομείο: posdep@posdep.gr      Ιστοσελίδα: www.posdep.gr
Τηλέφωνο:  210-3689372          Fax:  210-3689376
Π Ρ Ο Ε Δ Ρ Ε Ι Ο

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Αθήνα,  22   Μαρτίου  2012
ΘΕΜΑ: Συνάντηση της ΠΟΣΔΕΠ με την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας, Διά Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων την Πέμπτη 22 Μαρτίου 2012.
Πραγματοποιήθηκε σήμερα η προγραμματισμένη συνάντηση της Εκτελεστικής Γραμματείας  της Ομοσπονδίας με την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας. Το προεδρείο της ΠΟΣΔΕΠ εξέθεσε τις θέσεις της Ομοσπονδίας για τα μεγάλα θεσμικά και οικονομικά ζητήματα των πανεπιστημίων και των πανεπιστημιακών. Ο Υπουργός άκουσε την Ομοσπονδία με διάθεση κατανόησης και συνεργασίας επισημαίνοντας ότι επιθυμεί να συμβάλει στη βελτίωση της δημόσιας εικόνας των πανεπιστημίων  και αναγνωρίζοντας ότι τα ελληνικά πανεπιστήμια διαθέτουν αξιόλογο προσωπικό και παράγουν σημαντικό έργο που μπορεί να συμβάλει στην διέξοδο από τη σημερινή κρίση.
Συγκεκριμένα, το προεδρείο της ΠΟΣΔΕΠ ανέπτυξε τα ακόλουθα θέματα που αφορούν σε ζητήματα προσωπικού, οικονομικά και θεσμικά προβλήματα:
•    Άμεσο διορισμό όλων των εκλεγμένων νέων μελών ΔΕΠ. Δυνατότητα μεταφοράς πίστωσης για όσα νεοεκλεγμένα μέλη ΔΕΠ υπηρετούν ήδη στο δημόσιο. Δυνατότητα μετακίνησης μεταξύ Ιδρυμάτων για όλες τις βαθμίδες μελών ΔΕΠ. Επίσπευση των προκηρύξεων για εξελίξεις μελών ΔΕΠ και απρόσκοπτο διορισμό όσων εξελίσσονται. Διασφάλιση των ερευνητικών και διδακτικών καθηκόντων των λεκτόρων και απεμπλοκή της δυνατότητας εξέλιξής τους. Επαναφορά της ρύθμισης για συνυπηρέτηση εκπαιδευτικών σχολικής εκπαίδευσης με σύζυγο πανεπιστημιακό. Μέτρα για τον περιορισμό της διαρροής επιστημονικού δυναμικού στο εξωτερικό. Αναγνώριση της προϋπηρεσίας νεοδιοριζόμενων στο Πανεπιστήμιο. Δημιουργία μόνιμης Διυπουργικής Διεύθυνσης μεταξύ Υπ. Παιδείας και Υπ. Υγείας, για τα θέματα των μελών ΔΕΠ που είναι τοποθετημένα σε Νοσοκομεία.

•    Διασφάλιση της χρηματοδότησης των πανεπιστημίων και αντιμετώπιση των απωλειών από τη διαχείριση των διαθεσίμων. Άμεση ενεργοποίηση της Τριμερούς Επιτροπής ΥΠΟΙΚ, ΥΠΔΒΜΘ και των Ομοσπονδιών ΠΟΣΔΕΠ, ΟΣΕΠ-ΤΕΙ και ΕΕΕ για την αναμόρφωση του ειδικού μισθολογίου μας: παρουσιάστηκε η εξέλιξη του μισθολογίου μας που υστερεί σημαντικά σε σχέση με τις άλλες κατηγορίες των ειδικών μισθολογίων και υποστηρίχτηκε η θέση μας για δίκαιη κατανομή των βαρών αλλά και των απολαβών.

•    Σαφή δέσμευση για μόνιμο εθνικό πρόγραμμα έρευνας, με ερευνητικά προγράμματα που θα προκηρύσσονται σε τακτά χρονικά διαστήματα για όλα τα ερευνητικά πεδία. Διατήρηση της ευελιξίας στις προσλήψεις προσωπικού επί συμβάσει από τους ΕΛΚΕ των ΑΕΙ για τη στήριξη των ερευνητικών προγραμμάτων.
•    Έναρξη ουσιαστικού διαλόγου για επανασχεδιασμό του τοπίου της ανώτατης εκπαίδευσης, μέσω διαφανών διαδικασιών και με πλήρη διασφάλιση  του προσωπικού και των φοιτητών.

Τέλος, διαπιστώθηκε και από τις δύο πλευρές η ανάγκη για ανάληψη πρωτοβουλιών από το Υπουργείο ώστε να εξασφαλιστεί η εύρυθμη λειτουργία των ιδρυμάτων και να αποκατασταθεί ένα κλίμα εμπιστοσύνης ανάμεσα στην πανεπιστημιακή κοινότητα και την πολιτική ηγεσία.

Η Ομοσπονδία αναμένει ότι οι προτάσεις της θα εισακουστούν από την πολιτική ηγεσία και θα συνεχίσει να συμβάλει στις προσπάθειες αναβάθμισης του ρόλου και της λειτουργίας των πανεπιστημίων και των πανεπιστημιακών.  

Ο Πρόεδρος
Νικόλαος Μ. Σταυρακάκης
Καθηγητής Ε.Μ.Π.         Η Γραμματέας
Ευγενία Μπουρνόβα
Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Ε.Κ.Π.Α.