Η ρίζα του Καλού!

Η ομάδα και όχι η οικογένεια είναι ο μοχλός για την κατάκτηση του κόσμου, λέει τώρα ο Edward O. Wilson

Από το Βήμα 22/05/11

Ενα εξελικτικό «αγκάθι»
Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Ο ίδιος ο Δαρβίνος είχε πλήρη συναίσθηση ότι η αλτρουιστική συμπεριφορά αποτελούσε ένα αγκάθι στη θεωρία του. Η φυσική επιλογή προϋποθέτει ότι ο καλύτερα προσαρμοσμένος θα επιβιώσει και θα αφήσει τους περισσότερους απογόνους. Πώς να εξηγηθεί λοιπόν η αυτοθυσία ορισμένων προκειμένου να σωθούν οι υπόλοιποι; Πώς να εξηγηθεί η συμπεριφορά του μικρού σκίουρου που βγάζει μια κραυγή και ενώ ενημερώνει τους υπόλοιπους για τον απειλητικό θηρευτή, ταυτόχρονα προδίδει τη θέση του; Και ακόμη περισσότερο, πώς να εξηγηθεί το γεγονός ότι στα κοινωνικά έντομα (μέλισσες, σφήκες, τερμίτες) οι εργάτριες δεν αποκτούν ποτέ απογόνους αλλά φροντίζουν με αυταπάρνηση τις αδελφές τους; 

Μην υποτιμήσετε το θέμα! Το αίνιγμα του αλτρουισμού δεν είναι ήσσονος σημασίας. Στην πραγματικότητα πρόκειται για την αναζήτηση της εξελικτικής προέλευσης του Καλού. Η ανακάλυψη των μηχανισμών μέσω των οποίων εξελίχθηκε ο αλτρουισμός (αλλά και άλλα χαρακτηριστικά) στα κοινωνικά είδη θα μας οδηγήσει σε καλύτερη κατανόηση του ανθρώπινου είδους και των εξελικτικών διεργασιών που μας επέτρεψαν να αναπτύξουμε αρετές όπως η συνεργατικότητα, η αλληλοβοήθεια, η συμπαράσταση, η εμπιστοσύνη.

Προφανώς το ερώτημα απασχόλησε και τους συγχρόνους του μεγάλου φυσιοδίφη. Ωσπου στα μέσα της δεκαετίας του 1960 το πρόβλημα φάνηκε να βρίσκει μια κοινώς αποδεκτή λύση. Οπως έχουν ακούσει πολλοί βιολόγοι, κατά τη διάρκεια ενός μεγάλου ταξιδιού με τρένο από τη Βοστώνη ως το Μαϊάμι, ο εντομολόγος του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ Εdward O. Wilson διάβασε τα άρθρα ενός άγνωστου βρετανού εξελικτικού βιολόγου, τουW.D. Hamilton, στην επιθεώρηση «Journal of Theoretical Biology». Τα άρθρα, τα οποία είχαν δημοσιευθεί έναν χρόνο πριν, είχαν τίτλο

«Η γενετική εξέλιξη της κοινωνικής συμπεριφοράς» και σε αυτά ο Hamilton, ο οποίος τότε έκανε ακόμη τη διατριβή του, χρησιμοποιεί μαθηματικά μοντέλα για να εξηγήσει πώς τα γονίδια τα οποία προδιαθέτουν για αλτρουιστική συμπεριφορά παραμένουν στον πληθυσμό παρά το γεγονός ότι εξαιτίας αυτής της συμπεριφοράς κάποια άτομα (και φυσικά τα γονίδιά τους) χάνονται.

Αλτρουϊστικός εγωϊσμός;
Κλειδί στην εξήγηση του Hamilton αποτελούν η εγκλείουσα αρμοστικότητα (inclusive fitness) και η διαδικασία επιλογής συγγενών (kin selection). Τους όρους εξηγεί ο Κώστας Κριμπάς στο βιβλίο του «Δαρβινισμός»: «Το άτομο με αλτρουιστική συμπεριφορά ευνοεί την αναπαραγωγή άλλων ατόμων σε βάρος του. Αν τα άλλα αυτά άτομα είναι συγγενείς του, τότε διά μέσου αυτών τα γονίδιά του (και εκείνα που τον τρέπουν στην αλτρουιστική συμπεριφορά) αναπαράγονται όχι μόνο μέσω των άμεσων απογόνων του αλλά εμμέσως με την αναπαραγωγή των βιολογικά συγγενών του που φέρουν ως έναν βαθμό όμοια με αυτό γονίδια... Αυτή η διαδικασία μάς οδηγεί σε μια άλλη, πιο διευρυμένη έννοια της αρμοστικότητας, την εγκλείουσα αρμοστικότητα, η οποία δεν περιορίζεται μόνο στην αναπαραγωγή των γονιδίων του ατόμου, αλλά συμπεριλαμβάνει (εγκλείει) και την αναπαραγωγή ομοίων γονιδίων του από συγγενικά άτομα λόγω της προσφερόμενης βοήθειας από αυτό». 

Με άλλα λόγια, ένας οργανισμός δεν περνά τα γονίδιά του στην επόμενη γενιά μόνο με τον γνωστό παραδοσιακό τρόπο της απόκτησης απογόνων, αλλά μπορεί να το κάνει έμμεσα φροντίζοντας τους απογόνους των συγγενών του. Ετσι, οι ανύπαντρες θείες που με τόση αυταπάρνηση φροντίζουν τα ανίψια τους (παιδιά των αδελφών τους) δεν κάνουν τίποτε άλλο από το να εξασφαλίζουν την επιβίωση και των δικών τους γονιδίων στην επόμενη γενιά. (Δεν είναι ακριβώς το ίδιο, αλλά είναι το καλύτερο δυνατό.) Υπό αυτή την έννοια ο αλτρουισμός δεν συνιστά αυτοθυσία, αλλά έναν άλλο τρόπο προώθησης των γονιδίων μας (αυτών που μας ωθούν στον αλτρουισμό συμπεριλαμβανομένων).
Αν και η πρώτη αντίδραση του Wilson στο άρθρο του Hamilton ήταν του τύπου «ποιος είναι αυτός ο νεοφερμένος που θέλει να εξηγήσει αυτό που δεν μπόρεσε να εξηγήσει ο Δαρβίνος - και εμείς οι επίγονοί του», ως το τέλος του ταξιδιού του είχε γοητευθεί από τη μαθηματική εξήγηση του αλτρουισμού και έκανε σκοπό της ζωής του τη διάδοσή της.
Δέκα χρόνια αργότερα ο Wilson συμπεριέλαβε τις απόψεις του Hamilton στο βιβλίο του «Sociobiology: The new Synthesis». Οπως διηγείται ο Κώστας Κριμπάς, η προσπάθεια του Wilson να εξηγήσει ανθρώπινες συμπεριφορές με εξελικτικούς όρους προσέκρουσε στις αριστερές ιδέες των συναδέλφων του: στον απόηχο του πολέμου του Βιετνάμ, οι απόψεις του Wilson εξελήφθησαν ως ρατσιστικές ιδέες γενετικού ντετερμινισμού. Μια επιστολή έντονης κριτικής που υπογραφόταν από 18 εξελικτικούς βιολόγους, μεταξύ των οποίων και συνάδελφοι του Wilson στο Χάρβαρντ, δημοσιεύθηκε στο «New York Review of Books». (Αξίζει να σημειωθεί πάντως ότι μεταξύ αυτών που αρνήθηκαν να υπογράψουν την επιστολή ήταν και ο Νόαμ Τσόμσκι.)

Η ομάδα πάνω απ' τη συγγένεια
Παρά τις αρχικές αντιδράσεις, η κοινωνιοβιολογία εξελίχθηκε σε ένα αυτόνομο ερευνητικό επιστημονικό πεδίο, ενώ η επιλογή συγγενών αποτελεί ως τις μέρες μας την αποδεκτή εξήγηση της αλτρουιστικής συμπεριφοράς. Δεν είναι περίεργο που οι επιστήμονες αποδέχθηκαν αυτή την εξήγηση, ούτε είναι περίεργο που οι πλέον ένθερμοι υποστηρικτές της ήταν εκείνοι που μελετούν τα κοινωνικά έντομα. Οι εργάτριες που ποτέ δεν κάνουν παιδιά και υπηρετούν τη βασίλισσα αδελφή τους, είτε φέρνοντας τροφή στην κυψέλη είτε προσέχοντας τις λάρβες, δεν κάνουν τίποτε άλλο από το να εξασφαλίζουν και τα δικά τους γονίδια, και οι Hamilton και Wilson τούς προσέφεραν ένα μοντέλο για να περιγράψουν-εξηγήσουν τα φαινόμενα που μελετούσαν.

Και ενώ η πλειονότητα των επιστημόνων που ασχολούνταν με την κοινωνιοβιολογία είχε αποδεχθεί τις ιδέες του Wilson και του απέδιδε φόρο τιμής για την πατρότητά τους, ο ίδιος, στην ηλικία των 80 ετών, αποφάσισε ότι όλα ήταν λάθος! Ή, για την ακρίβεια, ότι όλα ήταν ανάποδα και ότι η επιλογή συγγενών είναι ένα παραπροϊόν της επιλογής ομάδας (group selection). Το άρθρο, το οποίο συνυπογράφεται από τους συναδέλφους του στο Χάρβαρντ μαθηματικούς Martin Nowak και Corina Tarnita, καταδεικνύει τους περιορισμούς της επιλογής συγγενών. Χρησιμοποιώντας παραδείγματα από τις κοινωνίες εντόμων και με τη βοήθεια μαθηματικών μοντέλων, οι τρεις συγγραφείς υποστηρίζουν ότι η συγγένεια δεν είναι ικανή να προκαλέσει την ανάπτυξη εκλεπτυσμένων κοινωνικών συμπεριφορών όπως ο αλτρουισμός και ότι ο λόγος για τον οποίο αυτές οι συμπεριφορές εμμένουν στον χρόνο και ευνοούνται εξελικτικά είναι η χρησιμότητά τους σε επίπεδο ομάδας. Το ότι οι κοινωνικά αναπτυγμένοι οργανισμοί καταλήγουν να δείχνουν αβρότητα προς τους συγγενείς τους είναι ένα παραπροϊόν του γεγονότος ότι ανήκουν σε ομάδες, αλλά σε καμία περίπτωση η συγγένεια δεν είναι η γενεσιουργός αιτία αυτής της αβρότητας.

Εξηγώντας τη σημερινή θέση του ο Wilson σημείωσε: «Υπάρχει μόνο μια συνθήκη η οποία πρέπει να ικανοποιείται προκειμένου να αναδυθεί ο αλτρουισμός στη διάρκεια της εξέλιξης: μια μητέρα ή ένας πατέρας θα πρέπει να μεγαλώνουν τα μωρά τους κοντά σε ικανοποιητικές τροφικές πηγές και μέσα σε μια φωλιά η οποία τους παρέχει προστασία. Το να βρεθεί κανείς από μια μοναχική διαβίωση σε μια προστατευμένη φωλιά μπορεί να συμβεί με ένα μόνο εξελικτικό βήμα _ μια αλλαγή σε ένα γονίδιο. Αυτό ανατρέπει την ιδέα της εγκλείουσας αρμοστικότητας, επειδή η γενετική αλλαγή και η κοινωνική συμπεριφορά προϋπάρχουν. Η συγγένεια απορρέει από αυτά, δεν είναι η αιτία». 
Η  κοινωνική κατάκτηση του κόσμου 
Με άλλα λόγια, ο Wilson δεν αρνείται την ύπαρξη της επιλογής συγγενών. Αυτό που υποστηρίζει είναι ότι αυτή δεν οδηγεί εξελικτικά στην ανάπτυξη προηγμένων κοινωνιών. Αντιθέτως, θεωρεί ότι οι άνθρωποι, συγγενείς ή μη, δημιουργούν ομάδες και οι ομάδες γίνονται ανταγωνιστικές και ικανές να επιβιώσουν, επιτρέποντας στο πλαίσιο της ομάδας και την προστασία των συγγενών. Πηγαίνοντας μάλιστα ένα βήμα παρακάτω, σημειώνει ότι από εξελικτική άποψη ο νεποτισμός δεν είναι καλή στρατηγική για την επιβίωση της ομάδας!

Τι προσφέρει η επιλογή ομάδας; «Η επιλογή ομάδας ευνοεί βιολογικά χαρακτηριστικά όπως η επικοινωνία και η συνεργασία, τα οποία είναι απαραίτητα για να παραμείνει η ομάδα συνεκτική και ως εκ τούτου παντοδύναμη. Μια ομάδα αλτρουιστών νικά πάντοτε μια κοινωνία εγωιστών» λέει ο Wilson, ο οποίος αυτή την εποχή συγγράφει ένα βιβλίο με τον εύγλωττο τίτλο «Τhe Social Conquest of Εarth» («Η κοινωνική κατάληψη της Γης»). 

Αποχή των εκπαιδευτικών από τα βαθμολογικά κέντρα

Αποχή από τα βαθμολογικά κέντρα για τους εκπαιδευτικούς - διορθωτές, που μετακινούνται εκτός περιφερειακής ενότητας, κήρυξε η ΟΛΜΕ, τονίζοντας ότι η αποχή θα συνεχιστεί μέχρι να εξασφαλιστούν τα οδοιπορικά των συναδέλφων και εξοφληθούν οι παλαιότερες αντίστοιχες οφειλές.

Η διαδικασία βαθμολόγησης των γραπτών συνεχίζεται κανονικά από τους εκπαιδευτικούς που υπηρετούν εντός Περιφερειακής Ενότητας, όπου βρίσκεται το Βαθμολογικό Κέντρο.

Οι αποφάσεις ή οι εντολές μετακίνησης-όπως επισημαίνει σε ανακοίνωσή της η ΟΛΜΕ- εκδίδονται με την προϋπόθεση ότι υπάρχει σχετική πίστωση στον προϋπολογισμό των φορέων που τις εκδίδουν.

Η ΟΛΜΕ τονίζει, ότι δεν επαρκούν τα κονδύλια για τα οδοιπορικά των εκπαιδευτικών που μετακινούνται εκτός Περιφερειακής Ενότητας (τέως Νομού) προκειμένου να διορθώσουν τα γραπτά των Πανελλαδικών Εξετάσεων και υπενθυμίζει ότι δεν έχουν πληρωθεί ούτε τα οδοιπορικά αυτής της κατηγορίας επί διετία σε αρκετές περιοχές.

Ποια πανεπιστήμια;

Του Θ.Α. Λουκάκη

26/12/2010 από το Greek university forum

(Ανοιχτή επιστολή προς την Πρύτανη του Παν. Καλιφόρνιας/Davis, Δρα Λίντα Κατέχη)

Κυρία Πρύτανη,

Είστε η συντονίστρια της διεθνούς συμβουλευτικής επιτροπής για μεταρρυθμίσεις στη λειτουργία των ελληνικών δημόσιων πανεπιστημίων, που η πορεία τους είναι πολύ καλύτερη από την πλήρως αποτυχημένη πορεία της χώρας. Για την κατάντια της χώρας ευθύνονται κατά κύριο λόγο οι πολιτικοί και τα κόμματα, που επίσης ευθύνονται για τα μελανά σημεία στην απόδοση των πανεπιστήμιων. Θα σας γνωρίσω λοιπόν την εδώ πραγματικότητα προς υποβοήθηση του έργου σας.

Υπάρχει Υπ. Παιδείας; Στα 34 χρόνια που υπηρέτησα ως καθηγητής στο Πολυτεχνείο, ουδέποτε συνάντησα ένα έστω υπηρεσιακό στέλεχος του Υπ. Παιδείας που να γνωρίζει το ελάχιστο για τα πανεπιστήμια. Συνεπώς τις συνεχείς και επιπόλαιες συνήθως πρωτοβουλίες για «μεταρρυθμίσεις» έπαιρναν (άνευ στοιχείων) οι εκάστοτε πολιτικές ηγεσίες. Έτσι , το κύριο επίτευγμα του Υπ. Παιδείας είναι ότι γέμισε την Ελλάδα με πανεπιστήμια και ΤΕΙ ώστε ο αριθμός των εισαγομένων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση να αποτελεί το μόνο «λαμπρό» σημείο αξιολόγησης της χώρας στο Global Competitiveness Index 2010 (3/139), με συνέπεια την υποβάθμιση της αξίας των πτυχίων στην προτελευταία θέση στη σχετική λίστα του ΟΟΣΑ! Το Υπ. Παιδείας κατάφερε επίσης να υποβαθμίσει τόσο πολύ τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, ώστε τα Ελληνόπουλα να κατέχουν τις τελευταίες θέσεις στους διεθνείς διαγωνισμούς PISA.Πρόσφατα δε κατάργησε και τα Γραφεία Μεταφοράς Τεχνολογίας των πανεπιστημίων και των ΕΚ .

Το κακώς τεθειμένο πρόβλημα. Κανείς δεν αμφισβητεί ότι το σύστημα εκπαίδευσης της χώρας πρέπει να βελτιωθεί και ως προς τα πανεπιστήμια. Το πρόβλημα όμως έχει περισσότερο πολιτικοκοινωνική διάσταση παρά εκπαιδευτική. Δηλαδή τα πανεπιστήμια εδώ και 36 χρόνια λειτουργούν άναρχα λόγω των αδικαιολόγητων παρεμβάσεων των κομμάτων, ενώ οι εκάστοτε κυβερνήσεις δεν έχουν θελήσει να τα επαναφέρουν σε κανονική ακαδημαϊκή λειτουργία. Έτσι έχει παγιωθεί ένα (ήπιο συνήθως, αλλά όχι πάντα) τρομοκρατικό περιβάλλον μέσα στο οποίο λειτουργεί το χειρότερο ίσως εκπαιδευτικό σύστημα επί της γης. Στο περιβάλλον αυτό οι καθηγητές έχουν αποδειχτεί ανίκανοι να επιβάλουν την (προφανή σε εσάς) ακαδημαϊκή τάξη μέσα στο όχι υποστηρικτικό γι αυτούς πολιτικό και κοινωνικό κλίμα. Π.χ. το Υπ. Παιδείας δέχεται (σε Προεδρικό Διάταγμα!) ότι μπορεί να υπάρχει Εσωτερικός Κανονισμός Λειτουργίας πανεπιστήμιου (ΕΜΠ), ο οποίος περιέχει πειθαρχικές διατάξεις για όλο το προσωπικό (και τον πρύτανη ακόμα), εξαιρουμένων των φοιτητών και ουδόλως ενοχλείται όταν εμποδίζεται βίαια στα πανεπιστήμια η ψηφοφορία των φοιτητών!

Τα καλά του δημόσιου πανεπιστήμιου. Παρά τα ανωτέρω, κι ενώ οι αποφοιτούντες από τα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ είναι λίγοι (λόγω του καταστροφικού «προοδευτικού» συστήματος σπουδών), όποιος θέλει να μορφωθεί μπορεί να το κάνει και καλά μάλιστα, όπως προκύπτει από τις επιτυχείς μεταπτυχιακές σπουδές σε ξένα πανεπιστήμια. Άλλωστε, από το GCI 2010 προκύπτει ότι η χώρα είναι διεθνώς καλή( 21/139) σε διαθεσιμότητα επιστημόνων και μηχανικών και γεγονός είναι ότι οι δημοσιεύσεις των Ελλήνων επιστημόνων (στα πανεπιστήμια γίνεται το 70% της έρευνας) σε έγκριτα διεθνή περιοδικά από 1000 ανά έτος στην περίοδο 1980-85 έγιναν 12000 μετά το 2005, παρά την ελάχιστη χρηματοδότηση της πανεπιστημιακής έρευνας. Γεγονός (απίστευτο φυσικά για σας) επίσης είναι ότι οι πανεπιστημιακοί μπορούν να μπαίνουν στα γραφεία και τα εργαστήρια τους μόνο όταν οι «προοδευτικοί» φοιτητές το επιτρέπουν ! Παρά ταύτα τα πανεπιστήμια διαπρέπουν στην απόκτηση ανταγωνιστικών ερευνητικών έργων από τα προγράμματα της Ε.Ε., φέρνοντας έτσι μεγάλα ποσά στη χώρα και καλύπτοντας το μέγιστο μέρος των αναγκών των υποψηφίων διδακτόρων. Τέλος, τα καλά πανεπιστήμια καταφέρνουν και λειτουργούν παρά την (απίστευτη για σας και μέχρι τριπλασιασμού) αύξηση των εισακτέων τους με «κοινωνικές» επιλογές των πολιτικών!

Το άκομψο, αδέξιο και άκαιρο της μεταρρύθμισης. Το κείμενο διαβούλευσης είναι αδικαιολόγητα δυσφημιστικό για τα πανεπιστήμια με συνέπεια η Σύνοδος των Πρυτάνεων να το απορρίπτει. Κατά γενική δε πεποίθηση, η εισαγωγή όλων των φοιτητών αρχικά σε Σχολή είναι πρακτικά ανεφάρμοστη, και η δική μου εμπειρία λέει ότι από τους φοιτητές που θα γραφτούν κανείς δεν πρόκειται ποτέ να διαγραφεί και όλοι θα επιλέξουν για συνέχιση τα ελάχιστα Τμήματα που συνεπάγονται καλύτερες εργασιακές προοπτικές.

Το να προσπαθεί κανείς να επιφέρει μεγαλόσχημη μεταρρύθμιση χωρίς προηγούμενη τακτοποίηση των παθολογικών φαινομένων (που έθεσα υπόψη σας), αλλά με παράλληλη μείωση τόσο των προς τα πανεπιστήμια επιχορηγήσεων, όσο και των μισθών των καθηγητών, αποτελεί πρόβλημα με κακές οριακές συνθήκες. Άλυτο δηλαδή! Σχετικό ευτράπελο είναι να προτείνεται η επιλογή Πρύτανη με τον υποψήφιο να έρχεται από το εξωτερικό με δέλεαρ καθαρές ετήσιες αποδοχές 42 χιλ. € (ο σημερινός πρύτανης του ΕΜΠ εισπράττει 29 χιλ. € !), όταν εσείς γνωρίζετε ότι π.χ. στο MIT , η Πρόεδρος αμείβεται με ένα εκατομμύριο $ το χρόνο, ο δε ακαδημαϊκός προϊστάμενος (Provost) παίρνει 600 χιλ. $.Επίσης, το ΜΙΤ εσοδεύει 900 εκ. $ το χρόνο από δημόσια ερευνητικά έργα, έναντι των 80 εκ. € που θα διατεθούν ετησίως για έρευνα στην Ελλάδα στο διάστημα 2007-2013 για όλα τα πανεπιστήμια ,τα ΕΚ και τις επιχειρήσεις! Γνωρίζετε επίσης ότι στο ΜΙΤ κανείς δεν εκλέγεται σε κανένα αξίωμα και κανείς δεν κάνει καταλήψεις με την campus police στη γύρα!

Αλήθεια, το προτεινόμενο Συμβούλιο Διοίκησης του πανεπιστήμιου θα έχει και αυτό τις ανοιχτές συνεδριάσεις στις οποίες οι «προοδευτικοί» φοιτητές υποχρεώνουν τώρα τις Συγκλήτους; Και γιατί η πρόσφατη Σύνοδος των Πρυτάνεων έγινε εκτός πανεπιστημίου; Τέλος, νομίζετε ότι είναι δυνατό η Επιτροπή σας να επισκεφτεί κάποιο πανεπιστήμιο;

Ποια λοιπόν πανεπιστήμια θα βοηθήσετε να μεταρρυθμιστούν;

Θ. Α. Λουκάκης, διπλ. Μηχ.-Ηλ. (ΕΜΠ) ,M.Sc., Nav. Arch., D.Sc. (MIT), Research associate(MIT), τέως καθ., Διευθυντής Εργ., Πρόεδρος Τμ. ,Κοσμήτορας Σχ., Αντιπρόεδρος Επιτρ. Ερευνών, Υπευθ. Γραφ. Μεταφ. Τεχνολογίας και νυν Πρόεδρος της Εν. Απoφoiτων του ΕΜΠ

Οι νέοι της Δημοκρατικής Αριστεράς μπροστά στις φοιτητικές εκλογές

 Η ΠΑΙΔΕΙΑ ΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΧΟΛΕΡΑΣ…

ΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΣΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΜΝΗΜΟΝΙΟΥ

Οι φοιτητικές εκλογές της 18ης Μαΐου συμπίπτουν  με την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης της τρόικας  για την έγκριση της 5ης δόσης του «εθνοσωτήριου» δάνειου των 110 δις €. Στη συγκυρία της νεοφιλελεύθερης οικονομικής κρίσης-που για μας δεν είναι καθόλου συγκυρία, αφού οι ευθύνες της τωρινής κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ αλλά και της προηγούμενης της ΝΔ είναι τεράστιες-βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια χωρίς προηγούμενο υποβάθμιση των ελληνικών εκπαιδευτικών ιδρυμάτων που φτάνει μέχρι και την  αναστολή  λειτουργίας ορισμένων από αυτών. Οι απλήρωτοι εκπαιδευτικοί, η έλλειψη υποδομών, η περικοπή συγγραμμάτων είναι ο κανόνας και όχι η εξαίρεση πια ως αποτέλεσμα της αδιέξοδης πολιτικής του Υπουργείου Παιδείας. Με λύπη διαπιστώνουμε ότι οι περικοπές στην παιδεία είναι, επιεικώς, δυσανάλογα μεγάλες συγκρινόμενες με τις περικοπές που έγιναν(;) στις εξοπλιστικές δαπάνες ή στα σώματα ασφαλείας, γεγονός που μπορεί να δώσει την χαριστική βολή στα ΑΕΙ-ΤΕΙ. 

Σε αυτές λοιπόν τις συνθήκες της  κρίσης, οι φοιτητές-σπουδαστές που ανήκουμε στο χώρο της Δημοκρατικής Αριστεράς, τοποθετούμαστε στα ζητήματα του ελληνικού πανεπιστημίου.  

ΕΜΕΙΣ δηλώνουμε κάθετα αντίθετοι:

·         Στους επαγγελματίες συνδικαλιστές  του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ που το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι να αυξήσουν το εκλογικό τους ποσοστό,  την ευκολία που περνάνε τα μαθήματα και την προσωπική τους επιρροή μέσα στα κόμματα τους. 

·         Στους επαγγελματίες επαναστάτες που ο σκοπός τους στα πανεπιστήμια είναι να ρίξουν την κυβέρνηση ή έστω ένα γιαούρτι και  ένα καδρόνι σε όποιον έχει αντίθετη άποψη από το «συμφέρον του φοιτητικού κινήματος». Είμαστε απέναντι σε λογικές κηδεμονίας και ιδιοποίησης των αγώνων από μειοψηφίες.

·          Στους μέτριους ή κακούς καθηγητές που αρνούνται την αξιολόγηση όπως και κόντρα στην εκμετάλλευση της αξιολόγησης από πολιτικούς παράγοντες και παραγοντίσκους – μάνατζερ.

·         Στην κακοδιαχείριση και την κατασπατάληση δημόσιου χρήματος που συμβαίνει σε ορισμένα  πανεπιστήμια.

·         Στους απαθείς και αδιάφορους, όπου ενδιαφέρονται να βολευτούν οι ίδιοι διευκολύνοντας και ομορφαίνοντας τον φοιτητικό τους βίο  με γαλαζοπράσινες σημειώσεις και διευκολύνσεις, πρώτο τραπέζι πίστα στα μπουζούκια και «αποδράσεις» στο Bansko και στη Μύκονο.

·         Στη γηπεδοποίηση των φοιτητικών συνελεύσεων με τραμπουκισμούς, βία  και πληρωμένους μπράβους που αποτρέπουν τον απλό (και μη φανατισμένο) κόσμο από το να συμμετάσχει σε συλλογικές διαδικασίες.

·         Στην κουλτούρα της αντιγραφής και των αγορασμένων εργασιών και πτυχίων που οδηγούν σε ημιμαθείς και (αν)αξιοπαθούντες χωρίς κανένα αυτοσεβασμό και κυρός πτυχιούχους. 

Είμαστε υπέρ και και αγωνιζόμαστε με όλες μας τις δυνάμεις: 

·         Για την δημόσια και δωρεάν παιδεία με δαπάνες στο 5% του Α.Ε.Π.

·         Για την ανάγκη μεταρρύθμισης του πανεπιστημίου με σκοπό την παραγωγή υψηλού επίπεδου επιστημονικού προσωπικού μέσω διαλόγου και σύνθεσης απόψεων. Η επένδυση σε παιδεία-έρευνα μπορεί να γίνει μοχλός εξόδου από την κρίση.

·         Για την υπεράσπιση  του πανεπιστημιακού ασύλου αλλά και την εφαρμογή του νόμου όταν αυτό παραβιάζεται με τη συνεργασία των ιδρυμάτων ΑΕΙ-ΤΕΙ. Άλλο πράγμα το άσυλο, και άλλο το μπάχαλο!

·         Για την αναδιοργάνωση του Φοιτητικού κινήματος και των δομών αυτού (ΕΦΕΕ)  και όχι της διάλυσής του, όπως δυστυχώς συμβαίνει εδώ και πάνω απο 15 χρόνια. Θλιβόμαστε από την αδυναμία-κατάντια ΟΛΩΝ των παρατάξεων  να συμφωνήσουν έστω σε κοινά εκλογικά αποτελέσματα και τις απίστευτες συμφωνίες κάτω από το τραπέζι για αποτελέσματα όπως βολεύουν την καθεμία από αυτές!!!

·         Την αξιοκρατία σε όλες της τις μορφές και σε όλους τους χώρους σε συνεργασία με τους φορείς του Πανεπιστημίου.

Είμαστε δίπλα:

·         Στους απογοητευμένους και απηυδισμένους φοιτητές-σπουδαστές από τη κατάσταση στα πανεπιστήμια που επιθυμούν να τα δουν να αλλάζουν προς ένα καλύτερο μέλλον , ένα μέλλον που για μας δεν περιλαμβάνει managers στην διοίκηση των AEI και δεν συμβαδίζει με την  «μεταρρύθμιση-απορρύθμιση» που έρχεται.

·         Σε αυτούς που δεν έχουν φωνή, γιατί η φωνή της λογικής σκεπάζεται από  καλοπληρωμένα σλόγκαν διαφημιστικών εταιριών και  επαναστατικές κορόνες.

·         Σε αυτούς που αισιοδοξούν και ελπίζουν ότι με αξιοπρέπεια και συλλογική προσπάθεια μπορούμε να έχουμε ένα καλύτερο αύριο.

Με την παραπάνω λογική επιλέγουμε να συμμετέχουμε στις εκλογές και να στηρίξουμε δυνάμεις του φοιτητικού συνδικαλισμού- κυρίως ανεξάρτητα σχήματα- που κινούνται σε παρόμοια κατεύθυνση. Ταυτόχρονα δεσμευόμαστε, καθώς είμαστε ένας νέος πολιτικός φορέας, πως θα πάρουμε σύντομα πρωτοβουλίες προς την κατεύθυνση ενός αναγεννημένου φοιτητικού κινήματος που θα βρει το νήμα των καλύτερων αγωνιστικών του παραδόσεων.

Φοιτητές-σπουδαστές  της

Δημοκρατικής Αριστεράς

Η Νεολαία της Δημοκρατικής Αριστεράς τώρα και στο διαδίκτυο aristerok.wordpress.com

ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ : 17 / 05 / 2011

7 καθηγητές για το μάθημα της Βιολογίας

Κα Α. Διαμαντοπούλου, Υπουργό

Υπουργείο Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων

  

Αξιότιμη κυρία Υπουργέ,

Επιτρέψτε μας να εκφράσουμε τη διαφωνία μας σχετικά με το προτεινόμενο σχέδιο διδασκαλίας της Βιολογίας στο Γυμνάσιο και το Λύκειο. Κανείς δεν αμφιβάλλει ότι η Βιολογία μαζί με την Πληροφορική θα διαδραματίσουν πρωτεύοντα ρόλο στις πρώτες δεκαετίες ή και ολόκληρο τον 21^ο αιώνα σ’ όλες της ανεπτυγμένες κοινωνίες. Όμως η σημασία της Βιολογίας δεν περιορίζεται στις επαναστατικές εφαρμογές της στους χώρους της υγείας και της παραγωγής τροφής σε συνδυασμό με την διατήρηση της περιβαλλοντικής ισορροπίας του πλανήτη. Το φάσμα της επιστημονικής γνώσης που διατρέχει την σημερινή βιολογία - από τη μοριακή βιολογία μέχρι τις επιστήμες του νου, των βιοκοινωνιών και των οικοσυστημάτων - αποτελεί το πιο ρεαλιστικό και, επομένως, το πιο ισχυρό αντίδοτο στα ρεύματα του φονταμενταλισμού, των φυλετικών διακρίσεων, της ανεξέλεγκτης τεχνοκρατίας και της άκρατης απληστίας που απειλούν τον σύγχρονο κόσμο όσο ποτέ άλλοτε στο παρελθόν. Εκ της φύσεως της η Βιολογία αποτελεί τον κρίκο μεταξύ των θετικών και ανθρωπιστικών επιστημών που δεν μπορούν να συζευχθούν σ’ ένα γόνιμο και ολοκληρωμένο σύνολο χωρίς αυτήν. Αυτό το σύνολο πρέπει να βρίσκεται στον πυρήνα της παιδείας που μια σύγχρονη κοινωνία φιλοδοξεί να δώσει στους πολίτες της. Κάθε άλλο σχήμα είναι καταδικασμένο να περιστρέφεται γύρω από τον δογματισμό και την προκατάληψη, στο ένα άκρο, ή την κενή και στυγνή τεχνογνωσία στο άλλο. Κάνουμε έκκληση για επανεξέταση της Βιολογίας στο πρόγραμμα του Γυμνασίου και του Λυκείου υπό το πνεύμα όχι μόνο των εφαρμογών της αλλά και της καλλιέργειας μιας υγιούς κοινωνικής συνείδησης. Οι αλλαγές, όπως προτείνονται σήμερα, αποτελούν βήμα προς τα πίσω.

Με πολλή εκτίμηση

Γραβάνης Αχιλλέας (gravanis@med.uoc.gr)

Καθηγητής Φαρμακολογίας, Ιατρική Σχολή Παν/μιου Κρήτης
Μέλος Συμβουλίου, Αρχή Διασφάλισης Ποιότητας ΑΕΙ (ΑΔΙΠ)

Γραμματικάκης Γεώργιος (grammatg@uoc.gr)

Ομότιμος Καθηγητής Παν/μιου Κρήτης

π. Πρύτανης Παν/μιου Κρήτης

Ζούρος Ελευθέριος (zouros@biology.uoc.gr)

Ομότιμος Καθηγητής Παν/μιου Κρήτης

Αντεπιστέλλον Μέλος Ακαδημίας Αθηνών

Καλοκαιρινός Αλέξης (alexis.kalokerinos@gmail.com)

Αν. Καθηγητής

π. Κοσμήτορας Φιλοσοφική Σχολής, Π/μιου Κρήτης

Καφάτος Φώτης (f.kafatos@imperial.ac.uk)

Καθηγητής Imperial College London, UK

Επίτιμος Πρόεδρος European Research Council

Οικονόμου Ελευθέριος (economou@admin.forth.gr)

Ομότιμος Καθηγητής Παν/μιου Κρήτης

π. Πρόεδρος Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας

Τραχανάς Στέφανος (trachanas@cup.gr)

Διευθυντής, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης

Αναζητώντας το νόημα της ζωής. O φόβος του θανάτου πίσω από την πίστη στον «ευφυή σχεδιασμό».

Για πολλούς ανθρώπους, η θεωρία της Εξέλιξης σκότωσε την πίστη στη μεταθανάτια ζωή και ακύρωσε την αίσθηση του σκοπού και του νοήματος που προσέφερε παραδοσιακά η θρησκεία. Σύμφωνα μάλιστα με μια νέα μελέτη, ο φόβος του θανάτου δημιουργεί στους ανθρώπους την τάση να απορρίπτουν την επιστήμη της Εξέλιξης για χάρη του «ευφυούς σχεδιασμού».

Σύμφωνα με αυτή τη θεωρία του ευφυή σχεδιασμού, στην οποία πιστεύουν σήμερα πολλοί Αμερικανοί, τα βιολογικά συστήματα και ορισμένα φαινόμενα του Σύμπαντος είναι τόσο πολύπλοκα ώστε είναι αδύνατο να δημιουργήθηκαν αυθόρμητα -πρέπει δηλαδή να έχουν σχεδιαστεί από κάποια ευφυή δύναμη.Μάλλον είναι το αποτέλεσμα ευφυούς σχεδίασης από το Θεό. Ο William Dembskiεπίκουρος καθηγητής των θεμελιωδών εννοιών της επιστήμης στο Πανεπιστήμιο του Baylor υποστηρικτής του εφυούς σχεδιασμού έχει το βασικό επιχείρημα , ότι κάποια πράγματα δεν μπορεί να έχουν παραχθεί στην τύχη. Πιστεύει ότι ένα αντικείμενο πρέπει να είναι το προϊόν ευφυούς σχεδιασμού αν εμφανίζει "προσδιορισμένη πολυπλοκότητα". Αν γυρίσετε σπίτι και βρείτε τη φράση "Σ' αγαπώ" γραμμένη με πατατάκια στον καναπέ σας, η πιθανότητα να συμβαίνει κάτι τόσο προσδιορισμένο και πολύπλοκο καθαρά από τύχη, είναι σχεδόν μηδενική. Ο Dembski πιστεύει ότι κάποια πράγματα στη φύση ξεκάθαρα υποδεικνύουν προσδιορισμένη πολυπλοκότητα, π.χ. το μάτι. Είναι αλήθεια ότι ο ίδιος ο Δαρβίνος παραδέχτηκε ότι μοιάζει παράλογο να υποθέτει κανείς ότι το μάτι, με όλες τις αμίμητες ικανότητές του να προσαρμόζει την εστίασή του σε διαφορετικές αποστάσεις, να δέχεται διαφορετικά ποσά φωτός, και να διορθώνει τις σφαιρικές και χρωματικές αποκλίσεις, μπορεί να έχει προκύψει από φυσική επιλογή…

Υποστήριξε , όμως ότι αν αποδειχτεί ότι υπάρχουν πολλές διαβαθμίσεις από ένα τέλειο και πολύπλοκο μάτι σε ένα πολύ ατελές και απλό, με κάθε μια από αυτές να είναι χρήσιμη στον κάτοχο του· και αν επίσης το μάτι όντως ποικίλει ελάχιστα, και οι παραλλαγές κληροδοτούνται, που όντως ισχύει· και αν όποια παραλλαγή του οργάνου είναι χρήσιμη σε κάποιο ζώο υπό μεταβαλλόμενες συνθήκες διαβίωσης, τότε η δυσκολία του να πιστέψουμε ότι ένα τέλειο και πολύπλοκο μάτι θα μπορούσε να δημιουργηθεί από τη φυσική επιλογή, παρότι ανυπέρβλητη από τη φαντασία μας, δεν είναι αληθής.

Ουσιαστικά, ο ευφυής σχεδιασμός είναι μια παραλλαγή του δημιουργισμού, δηλαδή της άποψης ότι το Σύμπαν και ο άνθρωπος δημιουργήθηκαν από τον Θεό. Η διαφορά είναι ότι ο ευφυής σχεδιασμός δεν κατονομάζει αυτή την «ευφυή δύναμη» και πλασάρεται ως επιστημονική θεωρία, παρόλο που διαψεύδεται από την επιστήμη.

Ο ευφυής σχεδιασμός δεν κάνει βέβαια λόγο για μεταθανάτια ζωή, επαναφέρει όμως την ιδέα ότι η ανθρώπινη ζωή βασίζεται σε ένα ανώτερο σχέδιο: «Αυτό που λέει ρητά ο ευφυής σχεδιασμός είναι ότι η ανθρώπινη ζωή έχει σκοπό -ότι βρισκόμαστε εδώ για κάποιο λόγο» σχολιάζει στο LiveScience.com η Τζέσικα Τρέισι, επικεφαλής της νέας μελέτης στο Πανεπιστήμιο της Βρετανικής Κολομβίας.

Όπως υποδεικνύει η έρευνά της, πολλοί άνθρωποι έχουν την τάση να προτιμούν τον ευφυή σχεδιασμό λόγω ενός μηχανισμού ψυχικής άμυνας απέναντι στο φόβο του θανάτου.

Για τις ανάγκες του πειράματος, περισσότεροι από 1.600 εθελοντές κλήθηκαν να σκεφτούν και να γράψουν είτε για τον θάνατό τους, είτε για κάποιο άσχετο θέμα όπως μια επίσκεψη στον οδοντίατρο.

Στην επόμενη φάση, κλήθηκαν να διαβάσουν άρθρα είτε του εξελικτικού βιολόγου Ρίτσαρντ Ντόκινς, είτε του οπαδού του ευφυούς σχεδιασμού Μάικλ Μπέχε. Στο τέλος, κλήθηκαν να απαντήσουν σε ερωτήσεις για τα θρησκευτικά τους πιστεύω και να βαθμολογήσουν το κατά πόσο συμφωνούσαν με κάθε άρθρο.

Η ανάλυση των απαντήσεων έδειξε ότι ο φόβος του θανάτου σπρώχνει τους ανθρώπους πιο κοντά στον ευφυή σχεδιασμό και πιο μακριά από την θεωρία της εξέλιξης.

Η επίδραση αυτή ήταν μικρή αλλά στατιστικά σημαντική, αναφέρουν οι ερευνητές.

To ενδιαφέρον πάντως είναι ότι η ψυχολογική αυτή επίδραση εξαφανίστηκε όταν οι εθελοντές κλήθηκαν να διαβάσουν στο τέλος ένα ακόμα κείμενο: ένα άρθρο του αστρονόμου Καρλ Σέιγκαν με θέμα το νατουραλισμό, δηλαδή την άποψη ότι η ζωή έχει νόημα ακόμα κι αν δεν υπάρχει δημιουργός και σχέδιο.

Η διαπίστωση αυτή είναι σημαντική για τη διδασκαλία της βιολογίας και της εξέλιξης, εκτιμά η Δρ Τρέισι: «Το να μαθαίνουμε στον κόσμο ότι η επιστήμη ή η νατουραλιστική άποψη μπορεί να δίνει νόημα στη ζωή κάνει τους ανθρώπους να ενδιαφέρονται περισσότερο για τη θεωρία που έχει πραγματική επιστημονική εγκυρότητα, ακόμα κι όταν βρίσκονται σε μια κατάσταση υπαρξιακού άγχους».

Πηγή: α Κενταύρου

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΟΥ ΤΟΜΕΑ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΕΡΕΥΝΑΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ ΓΙΑ

1.     ΤΗΝ ΙΔΡΥΣΗ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

2.     ΤΑ ΠΡΟΤΥΠΑ ΚΑΙ ΤΑ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΑ ΣΧΟΛΕΙΑ

3.     ΤΗΝ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΤΟΥ ΕΑΙΤΥ ΣΕ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΚΑΙ ΕΚΔΟΣΕΩΝ ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ

Το σχέδιο νόμου του ΥΠΔΒΜΘ περιλαμβάνει μια σειρά από σωστές ρυθμίσεις όπως είναι για παράδειγμα:

1.       η κατάργηση του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου [ΠΙ] που έγινε ο φορέας διαχείρισης των επιλογών της εκάστοτε κυβερνητικής εξουσίας χωρίς ουσιαστικές παρεμβάσεις για την εξέλιξη της ελληνικής εκπαίδευσης. Το ΠΙ εξελίχθηκε σε μέρος του προβλήματος του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος γι’ αυτό και ο νέος φορέας που δημιουργείται στη θέση του οφείλει να εγγυηθεί την αναγκαία απόσταση από κυβερνητικές παρεμβάσεις που εμποδίζουν τον επιτελικό  σχεδιασμό εκπαιδευτικής πολιτικής με βάση τον προσδιορισμό των αναγκών του εκπαιδευτικού συστήματος

2.       η συγχώνευση φορέων αναποτελεσματικών ή και σφραγίδων που επιβάρυναν αναντίστοιχα με τις δραστηριότητές τους τον κρατικό προϋπολογισμό και τους Έλληνες πολίτες και η προσπάθεια ορθολογισμού στη διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού και των εξόδων τους.

3.     Το διαφαινόμενο ενδιαφέρον για τη λειτουργία πραγματικά πειραματικών και πρότυπων δημόσιων σχολείων

Το σχέδιο νόμου του ΥΠΔΒΜΘ περιλαμβάνει ωστόσο και μια σειρά από ρυθμίσεις που εγείρουν σημαντικά πολιτικά και επιστημονικά ζητήματα και κινδυνεύουν να ακυρώσουν οποιεσδήποτε θετικές πλευρές. Χαρακτηριστικά:

Ο Τομέας Παιδείας και Έρευνας της Δημοκρατικής Αριστεράς θεωρεί ότι το σχέδιο νόμου:

1.                 δημιουργεί ένα εξίσου αδιαφανές και περισσότερο εξαρτημένο πλαίσιο λειτουργίας για τους νέους φορείς. Οι διοικήσεις τους, αντί να επιλέγονται με επιστημονικά κριτήρια και διαφανείς διαδικασίες, διορίζονται και ανανεώνονται από την πολιτική ηγεσία του υπουργείου χωρίς προκήρυξη και σαφώς διατυπωμένα αξιοκρατικά κριτήρια. Στην περίπτωση μάλιστα του Ινστιτούτου Τεχνολογίας Υπολογιστών και Εκδόσεων ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ, προβλέπεται με το νόμο η ανανέωση της σύμβασης του υπάρχοντος –από το 1996- διευθυντή για άλλα 5 χρόνια.

2.                 Συγχωνεύει αντί να καταργήσει τον Οργανισμό Εκδόσεως Σχολικών Βιβλίων που εκθέτει τη χώρα διεθνώς, Το ΥΠΔΒΜΘ πρέπει να πάψει να κάνει τον εκδότη σχολικών βιβλίων και όχι να μεταβιβάζει αυτή την αρμοδιότητα σε νέο φορέα.

3.                 Εκχωρεί μονοπώλιο εκπαιδευτικής /τεχνολογικής πολιτικής και αντίστοιχα υλοποίησης σχετικών έργων στο νέο Ινστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών παρακάμπτοντας τις στοιχειώδεις αρχές διαφάνειας.

4.                 Συγχέει τα πρότυπα με τα πειραματικά σχολεία υλοποιώντας πειραματικές εφαρμογές σε περιβάλλον πρότυπου σχολείου και επιχειρώντας ν’ αντλήσει συμπεράσματα από αυτές για όλα τα σχολεία. Τα πειραματικά σχολεία οφείλουν να είναι αντιπροσωπευτικά των σχολείων της χώρας και διακριτά από τα πρότυπα σχολεία.

ΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ                                                                               9/5/2011

Η σπατάλη στο Υπουργείο Παιδείας συνεχίζεται;

«Την ώρα που ο χώρος της εκπαίδευσης υφίσταται τα αποτελέσματα μιας πρωτοφανούς λιτότητας και περικοπών στα στοιχειώδη, είναι πρόκληση και σκάνδαλο να σπαταλώνται χρήματα σε άχρηστες δράσεις, συμβούλους, ταξίδια, ημερίδες χωρίς ουσιαστικό περιεχόμενο, να δίνονται αμοιβές σε ιδιωτικές εταιρείες».

Ετσι καταλήγει η επιστολή της ΟΛΜΕ, που πήρε στα χέρια της η επίτροπος για θέματα παιδείας και πολιτισμού Αντρούλα Βασιλείου στις 5 Μαΐου, με θέμα την οικονομική ασφυξία στην οποία έχει περιέλθει το δημόσιο σχολείο.

Για πολλοστή φορά η ΟΛΜΕ, μέσα από την επιστολή αυτή, κατηγορεί το υπουργείο Παιδείας ότι συνεχίζει να μοιράζει προκλητικά τεράστια κονδύλια του ΕΣΠΑ για δράσεις που ουδεμία σχέση έχουν με την ποιότητα της εκπαίδευσης, όπως καταγραφή, σχεδιασμός και διαφήμιση, ενώ αυτά θα μπορούσαν να διοχετευθούν σε πραγματικές ανάγκες των σχολείων.

Οι νέες καταγγελίες της ΟΛΜΕ αφορούν τις εξής περιπτώσεις:

* Προκήρυξη για αποτύπωση και αξιολόγηση των δημοσίων ΙΕΚ της χώρας, με προϋπολογισμό 500.000 ευρώ (ημερομηνία 21/4/2011, αρ. πρωτοκόλλου 5427).

* Προκήρυξη για αξιολόγηση και αποτύπωση επαγγελματικών σχολών (ΕΠΑΣ), είτε αυτές υπάγονται στο υπουργείο Παιδείας είτε σε άλλο υπουργείο, με προϋπολογισμό 300.000 ευρώ (ημερομηνία 21/4/2011, αρ. πρωτοκόλλου 5426).

Και οι δύο προκηρύξεις απευθύνονται στο ΕΑΙΤΥ, το Ινστιτούτο Τεχνολογιών Υπολογιστών του Πανεπιστημίου Πατρών. Σε νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας, που δεν έχει ακόμη ψηφιστεί από τη Βουλή, το ΕΑΙΤΥ μετονομάζεται σε ΙΤΥΕ (Ινστιτούτο Τεχνολογιών Υπολογιστών και Εκδόσεων).

Ακόμη, έρχονται τώρα στη δημοσιότητα στοιχεία για δράσεις που αφορούν το κομμάτι της δευτεροβάθμιας τεχνολογικής εκπαίδευσης (καταγραφή σχολείων και μαθητών), για την οποία το ΕΣΠΑ διέθεσε 343.150 ευρώ.

Πρόκειται για παλαιότερη προκήρυξη, με ημερομηνία 8/11/2010 και αρ. πρωτοκόλλου 21975, και έχει δημοσιευθεί στην «Ε» στις 9 Δεκεμβρίου 2010.

Να σημειωθεί ότι, για την αποτύπωση της κατάστασης στην τεχνική εκπαίδευση, υπάρχει ήδη έτοιμο υλικό. Είναι η λεγόμενη «ηλεκτρονική εσχάρα αποτύπωσης» των σχολείων που είχε φτιάξει το ΚΕΕ πριν από μερικά χρόνια, υπό την προεδρία μάλιστα του σημερινού γενικού γραμματέα του υπουργείου, Β. Κουλαϊδή.

Το νέο στοιχείο που έρχεται στο φως, σύμφωνα με την ΟΛΜΕ, είναι οι επιμέρους δράσεις της συγκεκριμένης προκήρυξης. Ετσι, από τα 343.150 ευρώ:

* Τα 218.000 ευρώ προορίζονταν για αμοιβές προσωπικού, άμεσου και έμμεσου.

* Τα 59.000 ευρώ, για πραγματοποίηση ημερίδας με θέμα τη Δευτεροβάθμια Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση. Η ημερίδα έγινε μέσα σε αίθουσα του υπουργείου Παιδείας στις 8 Δεκεμβρίου του 2010, με απουσία μάλιστα της ΟΛΜΕ, η οποία -όπως κατήγγειλε τότε- δεν είχε κληθεί να συμμετάσχει, παρά το γεγονός ότι έχει καταθέσει για το θέμα αυτό τεκμηριωμένες προτάσεις.

Στη διάρκεια της ημερίδας, που έγινε παρουσία διευθυντών τεχνικών λυκείων και υπηρεσιακών παραγόντων της εκπαίδευσης, η Αννα Διαμαντοπούλου ανακοίνωσε τη δημιουργία Τεχνολογικού Λυκείου, το οποίο θα ενσωματώσει τα ΕΠΑΛ και τις ΕΠΑΣ.

* Τα 66.000 ευρώ για επισκέψεις σε επαγγελματικά σχολεία της Ελλάδας και του εξωτερικού, ενώ 14.000 από τις 66.000 ευρώ δαπανήθηκαν για εξοπλισμό. *

Δάφνη Γαβρίλη, Ανεξάρτητη Υποψήφια για το συνέδριο της ΟΛΜΕ

 Στην Α Αθήνας ( Β ΕΛΜΕ)

Η φετινή σχολική χρονιά άρχισε εντός της δυσκολότερης ίσως συγκυρίας στην οποία βρίσκεται η χώρα μας μετά τη Μεταπολίτευση. Στο πλαίσιο αυτό, οι Εκπαιδευτικοί καλούνται να αναλάβουν ένα ιδιαίτερα δύσκολο έργο: να αντιπαρατεθούν σε όλες εκείνες τις στάσεις, νοοτροπίες, αντιλήψεις και τις συνδικαλιστικές/πολιτικές τους εκφράσεις, οι οποίες μετέτρεψαν τη Δημόσια Εκπαίδευση σε πεδίο αναξιοκρατίας, αδιαφάνειας, διαφθοράς, πελατειοκρατικής πολιτικής και εξυπηρετήσεων, φυγοπονίας, αδιαφορίας, στασιμότητας, δυσφήμησης και καταστροφής. Καλούνται, με άλλα λόγια, να μεταμορφώσουν το εκπαιδευτικό τοπίο με όρους ποιότητας, προσφοράς και αποτελεσματικότητας, διεκδικώντας :

Ανοιχτό σχολείο ενάντια σε συντεχνιακές κινητοποιήσεις και τυφλές καταστροφικές πράξεις που αδιαφορούν για το δημόσιο αγαθό και το απαξιώνουν με άλλοθι την αναβάθμισή του.

Την αξιοκρατική, αμερόληπτη και ακομμάτιστη αξιολόγηση ως ουσιώδη παράμετρο του παιδαγωγικού/διδακτικού έργου στην κατεύθυνση του εμπλουτισμού και της ποιοτικής βελτίωσής του.

Σύστημα προσλήψεων και υπηρεσιακών μεταβολών (μεταθέσεις, αποσπάσεις, εκπαιδευτικές άδειες, κρίσεις για θέσεις ευθύνης) στηριγμένο στις αδιαπραγμάτευτες αρχές της διαφάνειας, της αξιοκρατίας, της αναγνώρισης ικανοτήτων και προσόντων. Σε αυτή τη διαδικασία –ιδίως των διορισμών– κεντρικό και αναμφισβήτητο πυλώνα να αποτελεί ο διαγωνισμός του ΑΣΕΠ με την άμεση κατάργηση όλων των «νόμιμων και ηθικών» μορφών παράκαμψής του.

Στήριξη όλων των εκπαιδευτικών προγραμμάτων που αποσκοπούν στη μείωση των εκπαιδευτικών ανισοτήτων (ενισχυτική διδασκαλία, Πρόσθετη Διδακτική Στήριξη κλπ) και ολόψυχη συμμετοχή των μάχιμων εκπαιδευτικών σε αυτά, ώστε να μην εκφυλίζονται σε μηχανισμούς ρουσφετολογικών προσλήψεων ή άλλοθι για παροχή «ιδιαιτέρων» μαθημάτων από εν ενεργεία δημόσιους λειτουργούς.

Ουσιαστική διεξαγωγή προγραμμάτων και δραστηριοτήτων που εμπλουτίζουν τη μαθησιακή διαδικασία και ενεργοποιούν τα ενδιαφέροντα, οξύνουν τις ευαισθησίες και ενδυναμώνουν την αυτοτέλεια και αυτονομία των μαθητών.

Οι δημιουργικές εκπαιδευτικές δυνάμεις χρειάζεται να αναλάβουν την πρόκληση ενώπιον της οποίας βρίσκονται και να μην υπεκφύγουν. Κι αυτή είναι σαφής: αν μπορεί το παιχνίδι της δημόσιας εκπαίδευσης να παιχτεί πέρα από την πομπώδη ρητορική (της πολιτικής ηγεσίας που δέσμια εξαρτήσεων δεν προχωρεί στις μεταρρυθμιστικές ρήξεις), την καταστροφή (των τυφλών καταλήψεων και των αδιάφορων για την κοινωνία συντεχνιακών διεκδικήσεων) και τη μοιρολατρία (του τίποτε δεν γίνεται). αν μπορεί να ανορθωθεί το κύρος του δημόσιου σχολείου στο οποίο ο κόσμος της εργασίας εμπιστεύεται τα παιδιά του. και τέλος, αν είναι εφικτή η επαγγελματική καταξίωση με όρους υπευθυνότητας, αξιοκρατίας και λογοδοσίας, αφοσίωσης και επάρκειας, ανιδιοτέλειας και προσφοράς και, πάνω απ’ όλα, εντιμότητας και αναφοράς στην κοινωνία.

Στηρίξτε μας για να ακουστεί και αυτή η άποψη στο συνέδριο της ΟΛΜΕ

ΑΝΟΙΓΟΥΜΕ ΔΙΑΛΟΓΟ

Ανεξάρτητη Υποψήφια για το συνέδριο

Δάφνη Γαβρίλη, ΠΕ19 – Διάθεση ΠΥΣΔΕ

ΑΠΟ ΤΑ ΤΕΙ ΣΤΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ

Η καθιέρωση του δέκα ως βάση εισαγωγής σε ΤΕΙ και Πανεπιστήμια λειτούργησε ως θρυαλλίδα για να έρθουν στην επιφάνεια προβλήματα που προϋπήρχαν αυτής της θεσμοθέτησης. Η κρίση των ΤΕΙ είναι βαθιά και η επερχόμενη απαξίωσή τους καθολική και γι’ αυτό απαιτείται μια ριζική μεταρρύθμιση.

Η κρίση είναι αποτέλεσμα του συνδυασμού των παρακάτω παραγόντων:

1. Τα ΤΕΙ σήμερα έχουν αρκετά χαρακτηριστικά όμοια με αυτά των Πανεπιστημίων. Συγκεκριμένα:

• Είναι Ιδρύματα της Ανώτατης Εκπαίδευσης, με τετραετή διάρκεια σπουδών.
• Θεσμοθετήθηκε σ’ αυτά η έρευνα ως αναπόσπαστο στοιχείο του προσανατολισμού τους.
• Υλοποιούνται σ’ αυτά Μεταπτυχιακά Προγράμματα Σπουδών, αν και όχι αυτόνομα παρά μόνον σε συνεργασία με Πανεπιστήμια.
• Τα ΤΕΙ διοργανώνουν επιστημονικά συνέδρια και εκδίδουν επιστημονικά περιοδικά αναγνωρισμένου κύρους.
• Υπάρχουν τμήματα ΤΕΙ που απαιτούν μεγαλύτερο βαθμό εισαγωγής από πολλά πανεπιστημιακά τμήματα.
• Η εκλογή σε θέσεις Εκπαιδευτικού Προσωπικού στα ΤΕΙ προϋποθέτει προσόντα ανάλογα με αυτά των Καθηγητών Πανεπιστημίων.
• Τα ΤΕΙ ανέπτυξαν εκπαιδευτικές και ερευνητικές συνεργασίες, σε ισότιμη βάση, με ευρωπαϊκά Πανεπιστήμια και έχουν πετύχει την αναγνώρισή τους στον Ευρωπαϊκό Χώρο της Ανώτατης Εκπαίδευσης της Ε.Ε.

2. Παρόλα αυτά όμως, τα ΤΕΙ δεν αντιμετωπίζονται από την πολιτεία ουσιαστικά ως Ανώτατα Εκπαιδευτικά και Ερευνητικά Ιδρύματα. Ειδικότερα:

• Υστερούν σημαντικά των Πανεπιστημίων σε χρηματοδότηση, παρόλο που υποδέχονται περίπου ίδιο αριθμό φοιτητών, έχουν ανάλογες ανάγκες σε στέγαση και φοίτηση, έχουν εργαστήρια που πρέπει να εξοπλίσουν με τα απαραίτητα εργαλεία-μέσα και αναπτύσσουν σημαντικές ερευνητικές δραστηριότητες που πρέπει να υποστηριχθούν.
• Δεν μπορούν αυτόνομα, παρά μόνον σε συνεργασία με πανεπιστημιακά τμήματα, να υλοποιήσουν μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών, οι δε φοιτητές τους που επιθυμούν να πραγματοποιήσουν μεταπτυχιακές σπουδές είτε δεν γίνονται καθόλου αποδεκτοί από τα Πανεπιστήμια, είτε περνούν από σειρά αξιολογικών κρίσεων-συμπληγάδων προκειμένου να αποκτήσουν το δικαίωμα απόκτησης ενός Master στην Ελλάδα.
• Διαιωνίζεται στην κοινωνία, με την ανοχή της πολιτείας, ο διαχωρισμός της Ανώτατης Εκπαίδευσης σε φορείς δύο ταχυτήτων.
• Η άκρατη εξειδίκευση με την ίδρυση και λειτουργία τμημάτων σε αντικείμενα που έχουν περιορισμένα επαγγελματικά δικαιώματα στην αγορά εργασίας όχι μόνον δεν ανέδειξε τον ρόλο και την αξία των ΤΕΙ, αλλά συνέβαλε στη διαχρονική απαξίωσή τους.

3. Στον Ευρωπαϊκό Χώρο της Ανώτατης Εκπαίδευσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης η πολιτική που έχει χαραχθεί -από κοινού- εδώ και πολλά χρόνια είναι η εναρμόνιση των εκπαιδευτικών συστημάτων όλων των ευρωπαϊκών χωρών. Στο πλαίσιο αυτό η Ανώτατη Εκπαίδευση, σε όλη την Ευρώπη, είναι Ενιαία Πανεπιστημιακή Εκπαίδευση. Έτσι τα περισσότερα Τεχνολογικά Ιδρύματα χωρών της Ε.Ε. (Ηνωμένο Βασίλειο, Βέλγιο, Ολλανδία, Γαλλία κλπ) έχουν μετεξελιχθεί σε Πανεπιστήμια  και οι λιγοστές χώρες που δεν έχουν ακόμα εναρμονισθεί, βρίσκονται στο στάδιο των αλλαγών προς αυτή την κατεύθυνση (Ιρλανδία).

Συνακόλουθα το ερώτημα που προβάλλει αμείλικτα είναι το εξής: Πρέπει να γίνει κάτι και σε τι συνίσταται αυτό προκειμένου να αντιμετωπιστεί αυτή η -εν πολλοίς- αντιφατική εικόνα των ΤΕΙ και η κρίση ταυτότητας και προσανατολισμού που τα διέπει;

Εμείς που υπογράφουμε αυτό το κείμενο, θεωρούμε ότι η πλέον αποτελεσματική λύση προς την κατεύθυνση αντιμετώπισης των θεσμικών προβλημάτων των Τεχνολογικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων και της εναρμόνισης της Ανώτατης Εκπαίδευσης στη χώρα μας με την υπόλοιπη Ευρώπη, είναι η άμεση μετεξέλιξη των ΤΕΙ σε Τεχνολογικά Πανεπιστήμια.

Οποιαδήποτε άλλη λύση, ουσιαστικά δεν θα αποτελέσει λύση αλλά ημίμετρο που θα διαιωνίζει την υπάρχουσα κατάσταση των προβλημάτων, του ακαδημαϊκού ρατσισμού, της υποβάθμισης, της ασάφειας και του κατακερματισμού, με όλες τις κοινωνικές και οικονομικές συνέπειες που αυτά συνεπάγονται για τη χώρα. 

Τα Τεχνολογικά Πανεπιστήμια θα προσφέρουν ουσιαστικές προοπτικές σε ένα ιδιαίτερα σημαντικό τμήμα των νέων που θέλουν να αναζητήσουν επαγγελματικές διεξόδους σε ένα ανταγωνιστικό περιβάλλον, θα αξιοποιήσουν αποτελεσματικά τις ικανότητες των σημερινών και αυριανών σπουδαστών, θα λειτουργήσουν προς όφελος της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας γενικότερα, θα δώσουν ώθηση και δυναμισμό σε όλους αυτούς που θα υπηρετήσουν σε ευνοϊκότερες συνθήκες το νέο θεσμό και θα συμβάλλουν στην πρόοδο της επιστήμης, της έρευνας και της τεχνολογίας.

Η διαδικασία της μετεξέλιξης των ΤΕΙ σε Τεχνολογικά Πανεπιστήμια πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο συζήτησης των φορέων της πολιτείας και της Ανώτατης Εκπαίδευσης.

Εμείς, ανταποκρινόμενοι στις ανάγκες των καιρών, θεωρούμε ότι τα Τεχνολογικά Πανεπιστήμια πρέπει να καταλάβουν στο χώρο της Ενιαίας Ανώτατης Εκπαίδευσης τη θέση που ανήκει σ’ αυτά.

Αγγελόπουλος Σταμάτης ΤΕΙ Θεσ/νίκης, Αγριανίδης Παύλος ΤΕΙ Σερρών, Αθανάσαινας Αθανάσιος ΤΕΙ Σερρών, Αθανασάκη-Μιχαηλίδη Χαρά ΤΕΙ Κρήτης, Αλεξανδράκης Αλέκος ΤΕΙ Σερρών, Αναστασίου Σοφία ΤΕΙ Ηπείρου, Αντωνιάδης Παντελής ΤΕΙ Καβάλας, Αττέσης Ευάγγελος ΤΕΙ Χαλκί­δας,  Βαϊρής Αχιλλέας ΤΕΙ Κρήτης, Βαλκάνος Νικόλαος ΤΕΙ Θεσ/νίκης, Βαλλιανάτος Φίλιππος ΤΕΙ Κρήτης, Βασιλειάδης Σπύρος ΤΕΙ Θεσ/νίκης, Βαφειάδης Αντώνης ΤΕΙ Θεσ/νίκης,  Βερβερίδης Φίλιππος ΤΕΙ Κρήτης, Βίτσας Βασίλης ΤΕΙ Θεσ/νίκης, Βραχόπουλος Μιχάλης ΤΕΙ Χαλκίδας, Γεροντίδης Ιωάννης ΤΕΙ Καβάλας, Γιαννάς Πρόδρομος ΤΕΙ Δυτ. Μακεδονίας, Γκάρας Γεώργιος ΤΕΙ Θεσ/νίκης, Γλαβάς Ευριπίδης ΤΕΙ Ηπείρου, Γκότσης Πασχάλης ΤΕΙ Σερρών, Γουλιάνας Κωνσταντί­νος ΤΕΙ Θεσ/νίκης,  Δάπης Δημήτριος ΤΕΙ Σερρών, Δαυίδ Κων/νος ΤΕΙ Σερρών, Δαφέρμου Μαρία ΤΕΙ Κρήτης, Δεληγιάννης Ιγνάτιος ΤΕΙ Θεσ/νίκης, Δημητρακούδης Δημήτριος ΤΕΙ Σερρών, Δημητριάδης Ευστάθιος ΤΕΙ Καβάλας, Δημητριάδης Σωτήριος ΤΕΙ Σερρών, Δημόπουλος Ηρακλής ΤΕΙ Πειραιά, Διαμαντάρας Κώστας ΤΕΙ Θεσ/νίκης, Δινοπούλου Βάγια ΤΕΙ Δυτ. Μακεδονίας, Δραγώνα Ιωάννα ΤΕΙ Χαλκίδας, Δρόσος Γιώργος ΤΕΙ Θεσ/νίκης, Έξαρχος Γιώργος ΤΕΙ Σερρών, Ευσταθίου Κων/νος ΤΕΙ Αθήνας, Ζάραγκας Λεωνίδας ΤΕΙ Ηπείρου, Ζαφειρόπουλος Βασίλης ΤΕΙ Κρήτης, Ζιάβρα Ναυσικά ΤΕΙ Ηπεί­ρου, Θάνος Γεώργιος ΤΕΙ Χαλκίδας, Θερίου Νικόλαος ΤΕΙ Καβάλας, Καββουσανός Εμμανουήλ ΤΕΙ Κρήτης, Κακούρη Μερσίνη ΤΕΙ Θεσ/νίκης, Καπετανάκης Ευάγγελος ΤΕΙ Κρή­της, Καραγιάννης Στέφανος ΤΕΙ Κρήτης, Καραϊσκος Χρήστος ΤΕΙ Πειραιά, Καρακολτσίδης Παύλος ΤΕΙ Θεσ/νίκης, Καρακουλίδης Κων/νος ΤΕΙ Καβάλας, Καραπιδάκης Εμμανουήλ ΤΕΙ Κρήτης,  Καρασαββόγλου Τάσος ΤΕΙ Καβάλας, Καραφόλας Συμεών ΤΕΙ Δυτ. Μακεδονίας, Καργίδης Θόδωρος ΤΕΙ Θεσ/νίκης, Καργιώτης Ευάγ­γελος ΤΕΙ Καβάλας, Καρυπίδης Φίλιππος ΤΕΙ Θεσ/νίκης, Κάτανος Ιωάννης ΤΕΙ Θεσ/νίκης, Κατσίβελα Ελευθερία ΤΕΙ Κρήτης, Κάτσιος Ιωάννης ΤΕΙ Αθήνας, Κεφαλάς Μιχάλης ΤΕΙ Θεσ/νίκης, Κεχρής Ευάγγελος ΤΕΙ Σερρών, Κιοσκερίδης Ιορδάνης ΤΕΙ Θεσ/νίκης, Κλεφτούρης Δημήτρης ΤΕΙ Θεσ/νίκης, Κόκκινος Ευάγγελος ΤΕΙ Κρήτης, Κολιόπουλος Παναγιώτης ΤΕΙ Σερρών, Κορνήλιος Νικόλαος ΤΕΙ Κρήτης, Κορομπίδη Στέλλα ΤΕΙ Θεσ/νίκης, Κούρτης Παναγιώτης ΤΕΙ Χαλκίδας, Κουτσού Σταυριανή ΤΕΙ Θεσ/νίκης, Κυπριωτέλης Ευστράτιος ΤΕΙ Ηπείρου, Κυρανάς Ευστράτιος ΤΕΙ Θεσ/νίκης, Κυρίτσης Κώστας ΤΕΙ Ηπείρου, Κύρκος Ευστάθιος ΤΕΙ Θεσ/νίκης, Κυρμίζογλου Παντελής ΤΕΙ Θεσ/νίκης, Λάγκα Βασιλική ΤΕΙ Θεσ/νίκης, Λαζαρίδου Μάρθα ΤΕΙ Καβάλας, Λαμπίρης Μενέλαος ΤΕΙ Χαλκίδας, Λεονταρίδου Ιωάννα ΤΕΙ Θεσ/νίκης, Λιαλιαμπής Ιωάννης ΤΕΙ Σερρών, Λοίζου Στράτος ΤΕΙ Δυτ. Μακεδονίας, Λουλακάκης Κων/νος ΤΕΙ Κρήτης, Μαγκαφάς Λυκούργος ΤΕΙ Καβάλας, Μάγος Δημήτρης ΤΕΙ Αθήνας, Μαγούλιος Γιώργος ΤΕΙ Σερρών, Μαδυτινός Δημήτρης ΤΕΙ Καβάλας, Μακρίδου Ελισάβετ ΤΕΙ Θεσ/νίκης, Μάλλιαρη Αφροδίτη ΤΕΙ Θεσ/νίκης, Μανγκανάρης Αθανάσιος ΤΕΙ Θεσ/νίκης, Μανιός Βασίλης ΤΕΙ Κρήτης, Μανιός Θρασύβουλος ΤΕΙ Κρήτης, Μάντζαρης Γιάννης ΤΕΙ Σερρών, Μανωλόπουλος Γιάννης ΤΕΙ Θεσ/νίκης, Μαυρίδης Σάββας ΤΕΙ Θεσ/νίκης, Μαυροδόντης Θωμάς ΤΕΙ Θεσ/νίκης, Μερκούρης Αναστάσιος ΤΕΙ Κρήτης, Μέρου Θεοδώρα ΤΕΙ Καβάλας, Μηλιστόπουλος Κων/νος, ΤΕΙ Ηπείρου, Μητλιάγκα Παρασκευή ΤΕΙ Δυτ. Μακεδονίας, Μητρόπουλος Αθανάσιος ΤΕΙ Καβάλας, Μητσόπουλος Ιωάννης ΤΕΙ Θεσ/νίκης, Μιχαηλίδης Αναστάσιος ΤΕΙ Δυτ. Μακεδο­νίας, Μπάμνιος Γεώργιος ΤΕΙ Θεσ/νίκης, Μπαλουκτσής Αναστάσιος ΤΕΙ Σερρών, Μπαντέκας Δημήτριος ΤΕΙ Καβάλας, Μπάτης Νικόλαος ΤΕΙ Λάρι­σας, Μπελίδης Αθανάσιος ΤΕΙ Θεσ/νίκης, Μπλάνας Νικόλαος ΤΕΙ Λάρισας, Ναβροζίδης Εμμανουήλ ΤΕΙ Θεσ/νίκης, Ναθαναηλίδης Κοσμάς ΤΕΙ Ηπείρου, Ναξάκης Χάρης ΤΕΙ Ηπεί­ρου, Νήτας Δημοσθένης ΤΕΙ Θεσ/νίκης, Νικολαϊδης Αθανάσιος ΤΕΙ Σερρών, Νικολαϊδης Μιχάλης ΤΕΙ Καβάλας, Νικολάου Νικόλαος ΤΕΙ Καβάλας, Νικολόπουλος Ηλίας ΤΕΙ Χαλκί­δας, Νότα Ουρανία ΤΕΙ Θεσ/νίκης, Νοτόπουλος Παναγιώτης ΤΕΙ Σερρών, Οικονομίδης Γεώργιος ΤΕΙ Θεσ/νίκης, Ούτσιος Ευάγγελος ΤΕΙ Σερρών, Παλάτος Γεώργιος ΤΕΙ Θεσ/νίκη, Πανταζής Δήμος ΤΕΙ Αθήνας, Πάντζιου Γραμματή ΤΕΙ Αθήνας, Παπαδάκη-Μπουρναζάκη Μαρία ΤΕΙ Κρήτης, Παπαδιοδώρου Γιώργος ΤΕΙ Θεσ/νίκης, Παπαδόγγονας Θεόδωρος ΤΕΙ Χαλκίδας, Παπαδοπούλου Μαρία ΤΕΙ Καβάλας, Παπαδουράκης Γιώργος ΤΕΙ Κρήτης, Παπαθεοδώρου Κων/νος ΤΕΙ Σερρών, Παπακώστας Δημήτριος ΤΕΙ Θεσ/νίκης, Παπαλιάγκας Θεοδόσης ΤΕΙ Θεσ/νίκης, Παπατσώρης Αναστάσιος ΤΕΙ Σερρών, Παρίσης Κων/νος ΤΕΙ Δυτ. Μακεδονίας, Πασχαλούδης Δημήτριος ΤΕΙ Σερρών, Πάσχος Γεώργιος ΤΕΙ Σερρών, Παυλίδης Ιορδάνης ΤΕΙ Σερρών, Παυλίδης Παύλος ΤΕΙ Αθήνας, Πεδιαδιτάκης Γεώργιος ΤΕΙ Κρήτης, Πεδιαδιτάκης Μηνάς ΤΕΙ Κρήτης, Πετράκης Νικόλαος ΤΕΙ Κρήτης, Πέτσα Έλλη ΤΕΙ Πειραιά, Πιπιλιαγκόπουλος Μιχάλης ΤΕΙ Καβάλας, Πογαρίδης Δημήτρης ΤΕΙ Καβάλας, Πουλάκης Νικόλαος ΤΕΙ Δυτ. Μακεδονίας, Πράπας Δημήτριος ΤΕΙ Θεσ/νίκης, Πρινιανάκη Ελευθερία ΤΕΙ Κρήτης, Προβίδας Ευθύμιος ΤΕΙ Λάρισας, Ράτσικα Νικολέτα ΤΕΙ Κρήτης, Ραφαηλίδης Απόστολος ΤΕΙ Ηπείρου, Ροβίθης Μιχαήλ ΤΕΙ Κρήτης, Σαλαμπάσης Μιχάλης ΤΕΙ Θεσ/νίκης, Σαμαθρακής Βαγής ΤΕΙ Θεσ/νίκης, Σαμιώτη Μαργαρίτα ΤΕΙ Θεσ/νίκης, Σαρμανιώτης Χρήστος ΤΕΙ Θεσ/νίκης, Σαχπάζης Κων/νος ΤΕΙ Δυτ. Μακεδονίας, Σινάνης Κωνσταντίνος ΤΕΙ Κρήτης, Σκουρλάς Χρήστος ΤΕΙ Αθήνας, Σούλης Σωτήρης ΤΕΙ Αθήνας, Σουπιός Παντελεήμων ΤΕΙ Κρήτης, Σταμάτης Δημοσθένης ΤΕΙ Θεσ/νίκης, Στεφάνου Κων/νος ΤΕΙ Θεσ/νίκης, Στυλιανίδης Αθανάσιος ΤΕΙ Θεσ/νίκης, Στρουθόπουλος Χαράλαμπος ΤΕΙ Σερρών, Σωτηριάδης Μάριος ΤΕΙ Κρήτης, Ταρχανίδης  Κων/νος ΤΕΙ Καβάλας, Ταταράκης Μιχάλης ΤΕΙ Κρήτης, Τζιώνας Παναγιώτης ΤΕΙ Θεσ/νίκης, Τομαράς Αλέξανδρος ΤΕΙ Αθήνας, Τριβέλλας Θεόδωρος ΤΕΙ Καβάλας, Τριβέλλας Παναγιώτης ΤΕΙ Λάρισας, Τσαδήρας Αθανάσιος ΤΕΙ Θεσ/νίκης, Τσέκος Θόδωρος ΤΕΙ Καλαμάτας, Τσιάντος Βασίλειος ΤΕΙ Καβάλας, Τσιριγώτης Γιώργος ΤΕΙ Καβάλας, Τσιτσάκης Χρήστος ΤΕΙ Χαλκίδας, Τσίτσος Στυλιανός ΤΕΙ Σερρών, Τσουκάτος Ευάγγελος ΤΕΙ Κρήτης, Υψηλάντης Παντελής ΤΕΙ Λάρισας, Φλώρου Γιαννούλα ΤΕΙ Καβάλας, Φραγκίδης Γαρύφαλλος ΤΕΙ Σερρών, Χάλαρης Ιωάννης ΤΕΙ Αθήνας, Χασανάγας Νίκος ΤΕΙ Χαλκίδας, Χασάπης Δημήτριος ΤΕΙ Σερρών, Χασαπίδου Μαρία ΤΕΙ Θεσ/νίκης, Χατζηπλής Δημήτριος ΤΕΙ Θεσ/νίκης, Χειλάς Κων/νος ΤΕΙ Σερρών, Χειμωνίδης Θεοδόσιος ΤΕΙ Θεσ/νίκης, Χλιαουτάκης Ιωάννης ΤΕΙ Κρήτης, Χριστοδούλου Δημήτριος ΤΕΙ Καβάλας, Χριστοφορίδης Αχιλλέας ΤΕΙ Καβάλας.

Το στοίχηµα των πειραµατικών

Να ξαναµπούν στα σχολεία η αριστεία και ο ανταγωνισµός

του Γιάννη Αντωνίου από τα Νέα (4/05/2011)


Τις επόµενες µέρες εισάγεται προς ψήφιση στην ολοµέλεια της Βουλής το νοµοσχέδιο που εισηγείται την επανίδρυση του θεσµού των πειραµατικών σχολείων και τη µετατροπή τους σε πρότυπα - πειραµατικά.

Τα πειραµατικά σχολεία, ιδιαίτερα τα ιστορικά, µε µια έννοια απόγονοι των πρότυπων σχολείων του πρώτου µισού του 20ού αιώνα και της µεταπολεµικής περιόδου, από το 1985 κινήθηκαν σε µια εξαιρετικά αµφίρροπη τροχιά, η οποία δικαίως σε αρκετές περιπτώσεις νοµιµοποιούσε τις φωνές που αµφισβητούσαν τον ρόλο και τη χρησιµότητά τους. Η ταυτότητα των σχολείων ελίτ στο όνοµα του εξισωτισµού είχε καταστατικά εξαλειφθεί, ενώ το πειραµατικό προφίλ που προέβλεπε ο νόµος 1566 παρέµεινε γράµµα κενό στη µακρά διάρκεια. Μέσα στο τοπίο της αξιολογικής ερήµου που σφράγισε την ελληνική εκπαίδευση τα τελευταία 30 χρόνια, οι όποιες πειραµατικές δράσεις, οι όποιες συντεταγµένες προσπάθειες εκπαιδευτικής καινοτοµίας ή ακόµη περισσότερο η επιστηµονική έρευνα µε επίκεντρο τη σχολική πράξη δεν έγινε κατορθωτό να αποκτήσουν σταθερότητα και να τροφοδοτήσουν και το υπόλοιπο σύστηµα µε τα πορίσµατά τους, µε το οποίο ποτέ δεν συνδέθηκαν ουσιαστικά, όπως άλλωστε και µεταξύ τους. Οι σχέσεις µε τα πανεπιστηµιακά τµήµατα περιορίστηκαν µόνο στην πραγµατοποίηση δειγµατικών διδασκαλιών, σε όποια σχολεία τέλος πάντων αναπτύχθηκαν τέτοια προγράµµατα η συνεργασία µε το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο πρακτικά ήταν ανύπαρκτη, ενώ τα νέα αναλυτικά προγράµµατα και τα νέα βιβλία σε πολύ λίγες περιπτώσεις δοκιµάστηκαν πιλοτικά.

Αν κάτι µένει ίσως ως θετικός απολογισµός από την 25χρονη λειτουργία του θεσµού είναι ότι αρκετά από τα πειραµατικά σχολεία κατάφεραν να προσφέρουν εκπαιδευτικές υπηρεσίες, κατά περίπτωση λίγο ή πολύ επάνω από τον µέσο όρο του συστήµατος. Και αυτό συνέβη γιατί σε αρκετά απ’ αυτά δίδαξε ένας ικανός αριθµός καλών εκπαιδευτικών µε αυξηµένα προσόντα και θέληση προσφοράς, έξω από τον κανόνα της δηµοσιοϋπαλληλίας, αλλά και γιατί κατά τεκµήριο αρκετά από τα σχολεία, ακόµη και µε το σύστηµα της κλήρωσης, απευθύνονταν σε ακροατήρια µε σχετικά ανεβασµένα πολιτιστικά και διανοητικά χαρακτηριστικά.

Χωρίς αµφιβολία οι διατάξεις του νοµοσχεδίου φιλοδοξούν να ανατρέψουν αυτό το αρνητικό σκηνικό. Εισηγούνται τη δηµιουργία ενός πανελλαδικού δικτύου σχολείων, οργανικά συνδεδεµένων µε πανεπιστηµιακά τµήµατα ή σχολές, µε ενιαία εθνική διοίκηση, εκτός του υπάρχοντος διοικητικού µηχανισµού της εκπαίδευσης, τα οποία συνδέονται µε ποικίλους τρόπους µε το υπόλοιπο σύστηµα. Εισάγουν τη συστηµατική αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου και των εκπαιδευτικών και εναλλακτικές πρακτικές επιλογής των µαθητών (κλήρωση, εξετάσεις, τεστ δεξιοτήτων). Βασικοί στόχοι της λειτουργίας του συστήµατος αποτελούν ο εκπαιδευτικός πειραµατισµός, η καινοτοµία, η πιλοτική εφαρµογή προγραµµάτων σπουδών και διδακτικών πρακτικών, η επιστηµονική έρευνα, η πρακτική εξάσκηση των φοιτητών των λεγοµένων «παραγωγικών» σχολών, η επιµόρφωση των εκπαιδευτικών και βεβαίως η προώθηση του στόχου της αριστείας που αφορά το σύστηµα συνολικά, τις δοµές, τις λειτουργίες και τους ανθρώπους (µαθητές και εκπαιδευτικούς).

Στη δηµόσια συζήτηση σχετικά µε τη µεταρρύθµιση, ένα µεγάλο µέρος των κριτικών απόψεων που διατυπώθηκαν εστίασαν στο υποτιθέµενο ασυµβίβαστο του πειραµατικού χαρακτήρα των υπό επανίδρυση σχολείων και του στόχου της αριστείας. Η απάντη ση σ’ αυτού του είδους την κριτική είναι ότι σ’ ένα σύστηµα που για τριάντα χρόνια έχει µάθει να µην αποτιµά, να µη µετρά, να µην αξιολογεί δράσεις, επιλογές και ανθρώπους, να µην εξατοµικεύει, να µην καλλιεργεί συστηµατικά δεξιότητες και ταλέντα ούτε βεβαίως να θεραπεύει υστερήσεις και αδυναµίες, και µόνο η απενοχοποίηση και η προβολή του στόχου της αριστείας, εκτός από ισχυρό αντιπαράδειγµα στην κουλτούρα του εξισωτισµού προς τα κάτω, αποτελούν εκ των πραγµάτων επιλογή αυθεντικού πειραµατισµού, ο οποίος επιπροσθέτως είναι ο κατεξοχήν αναγκαίος σ’ αυτή τη φάση για τον αναπροσανατολισµό και την ανασυγκρότηση του συστήµατος της δηµόσιας εκπαίδευσης.

Η µεταµόρφωση των πειραµατικών σχολείων σε νησίδες πειραµατισµού και αριστείας αλλά και σε σχολεία ατµοµηχανές για ολόκληρο το εκπαιδευτικό σύστηµα αποτελεί έναν φιλόδοξο στόχο γιατην εκπαίδευση και την κοινωνία που δεν πρέπει να χαθεί µέσα στις γνωστές παθογένειες του κράτους και στον ενδηµικό αρνητισµό που τον επιτείνει η κρίση.

Για την επιτυχία του εγχειρήµατος είναι αναγκαία η συστράτευση των εκπαιδευτικών και της κοινωνίας. Προϋπόθεση όµως γι’ αυτό είναι να ισχύσουν αδιαµφισβήτητοι κανόνες αξιοκρατίας και διαφάνειας στην επιλογή των σχολείων, των εκπαιδευτικών και των οργάνων διοίκησης του συστήµατος. Αρκετές απ’ αυτές τις προϋποθέσεις δεν διασαφηνίζονται ούτε κατοχυρώνονται επαρκώς από τις σχετικές διατάξεις του νοµοσχεδίου. Ολα αυτά είναι ανάγκη να διασαφηνισθούν κατά τη διαδικασία της ψήφισης του νοµοσχεδίου, αλλά και στα προεδρικά διατάγµατα και στις υπουργικές αποφάσεις που θα ακολουθήσουν την εφαρµογή του.